Turkije zet 'zuivering' door, topadviseur Erdogan opgepakt
Westerse regeringen kunnen een officiële brief verwachten uit Turkije waarin de uitlevering wordt geëist van aanhangers van de Turkse geestelijke Fethullah Gülen. Ondertussen worden alle instituten - van het leger en de rechterlijke macht tot het ambtelijk apparaat - gezuiverd van alle Gülen-aanhangers.
Gisteren sprak president Erdogan van "een kankergezwel", vandaag noemde hij de aanhangers van Gülen ook "een virus". Dit weekeinde zijn al 6000 arrestaties verricht en zijn er 2745 rechters op non-actief gesteld. Ook de militaire adviseur van Erdogan zelf, kolonel Ali Yazici, werd vandaag opgepakt.
"Het is als een kankergezwel dat de hele Turkse staat heeft aangetast", aldus Erdogan. Hij riep de bevolking op om net als gisteravond ook vanavond weer massaal de straat op te gaan.
Hij vertelde dat hij zijn ministers van Justitie en Buitenlandse Zaken heeft opgedragen een brief te schrijven aan de Amerikaanse regering en aan andere westerse regeringen om 'Gülenisten' over te dragen aan Turkije.
Vanmorgen waarschuwde de Franse minister van Buitenlandse Zaken van Frankrijk Jean-Marc Ayrault nog dat de couppoging geen vrijbrief mag zijn voor Erdogan om zuiveringen door te voeren. Daar lijkt de Turkse regering weinig gehoor aan te geven. "Deze grote schoonmaakactie gaat gewoon door", laat premier Yildirim weten.
Beledigend
De geestelijk leider Gülen zelf zit sinds 1999 in ballingschap in de VS en voert oppositie tegen Erdogan en diens AK-partij. Hij stelt echter niets met de mislukte staatsgreep te maken te hebben: "Als iemand die zelf de afgelopen decennia heeft geleden onder meerdere militaire coups, vind ik het bijzonder beledigend om ervan beschuldigd te worden zelf nu iets met zo'n couppoging van doen te hebben."
Uitlevering
Minister van Buitenlandse Zaken John Kerry zei nog geen officieel verzoek te hebben ontvangen voor de uitlevering van Gülen. Hij zei een dergelijk verzoek serieus te nemen, maar dat de Turkse regering met "legitieme bewijzen zal moeten komen die nauwkeurige toetsing kunnen weerstaan".
De Turkse minister Soylu ging gisteren nog een stap verder door de VS van directe betrokkenheid bij de couppoging te beschuldigen. Dat viel slecht bij Kerry. Hij liet zijn Turkse collega Cavusoglu weten dat de VS daar niet van gediend is en waarschuwde voor een verslechtering van de relatie tussen beide landen.
Mythisch
Het feit dat Erdogan als winnaar tevoorschijn is gekomen na de couppoging maakt hem tot "een soort mythische figuur" en dat zou de democratie in Turkije nog verder kunnen uithollen. Dat zegt Soner Cagaptay, directeur van het Turkse onderzoeksprogramma van denktank The Washington Institute.
"Het schept voor hem de gelegenheid hard op te treden tegen grondrechten als het verenigingsrecht, vrijheid van meningsuiting en onafhankelijke media. Op een manier zoals we dat in Turkije nog niet eerder hebben gezien en met veel steun vanuit brede lagen van de bevolking", aldus Cagaptay.
