Hulp in de huishouding: heb je er recht op of niet?
Valt de hulp in de huishouding onder de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)? Dat is de vraag waar de Centrale Raad van Beroep zich vandaag over uitspreekt. In de Wmo 2015 staat dat gemeenten ervoor moeten zorgen dat mensen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen.
De wet is vorig jaar ingevoerd. In de Wmo staat niet letterlijk dat huishoudelijke hulp vergoed moet worden. Veel gemeenten hebben mensen dan ook gekort op die hulp om te bezuinigen. Sindsdien hebben zorgvragers meer dan 2200 rechtszaken aangespannen.
Advocaat Bernhard de Leest staat twee mensen in Utrecht bij. "Mijn cliënten zijn van 6 uur in de week naar 1,5 gegaan. In totaal hebben in Utrecht alleen al 850 mensen een bezwaarschrift ingediend."
Huisdieren en de tuin zijn voor eigen rekening.
Een bezwaar van veel van die zorgvragers is dat er geen maatwerk wordt geleverd; iedereen krijgt hetzelfde aantal uren hulp, terwijl sommigen meer nodig hebben dan anderen. "Utrecht zegt nu bijvoorbeeld: we hebben wat meer geld, dus we maken er twee uur van", zegt De Leest. "Maar de burger moet toch centraal staan, en niet de financiën van de gemeente?"
De gemeente voert wel een gesprek met iemand die hulp vraagt, maar zo'n gesprek levert geen maatwerk op. "Mensen krijgen dan te horen: u wil wel van alles, maar dat gaan we niet doen. Uw huis moet rudimentair schoon zijn. Huisdieren komen voor uw eigen rekening en de tuin ook."
Je moet een lijn trekken die voor iedereen geldt.
Tegenover het verhaal van de cliënten staat het verhaal van de gemeenten. Hunze en Aa vergoedt huishoudelijke hulp, maar niet aan iedereen. "Zelfredzaamheid staat voorop", zegt wethouder Harry Dijkstra van de Drentse gemeente. "Als mensen het zelf niet kunnen, moeten ze vrienden en familie mobiliseren of het zelf betalen."
Ook in de gemeente Hunze en Aa wordt geen maatwerk geleverd. "Je moet een lijn trekken die voor iedereen geldt. Ander krijg je onnodige ongelijkheid", zegt de wethouder. "Bij ons krijgen mensen 2,5 uur per week."
Discussie
Volgens Dijkstra zou het een ramp zijn als gemeenten maatwerk moeten leveren. "Dat gaat ons geld kosten en dat hebben we niet. Want huishoudhulp staat niet in de Wmo en dus krijgen wij er geen vergoeding voor."
Advocaat De Leest erkent dat de Wmo tekortschiet. "Hulp in de huishouding staat niet in de wet. Het is toentertijd wel ter sprake gekomen in de Kamer, maar er zijn hele ruime begrippen gebruikt waar je over kan discussiëren."
De Centrale Raad van Beroep doet vanochtend uitspraak en maakt daarmee waarschijnlijk een eind aan de discussie.
