Een motortje verstopt in een racefiets: hoe werkt dat?

De commotie was enorm afgelopen weekend. De Belgische Femke van den Driessche zou bij de WK veldrijden in eigen land een racefiets met een motortje gebruikt hebben. De wielerwereld stond op zijn kop in Heusden-Zolder. Er waren echter al veel langer geruchten.

In 2010 waren er al verhalen over mogelijke 'mechanische doping' door Fabian Cancellara in de Ronde van Vlaanderen. De Zwitser reed die bewuste dag zo hard de Muur van Geraardsbergen op, dat de geruchtenmachine na een internetfilmpje op volle toeren ging draaien. Bewijs werd op geen enkele manier geleverd. Daarnaast waren er andere renners die de Muur harder zijn opgereden dan de Zwitser die dag.

WK veldrijden

De fiets die bij Van den Driessche werd gevonden, is de eerste grote vis die de UCI op gebied van mechanische fraude vangt. De Belgische ontkent. De fiets was van een mecanicien. Die had 'm na vorig seizoen van haar gekocht, trainde ermee en stond nu ineens op het WK-parcours bij haar bus. Van een motortje weet ze niets, zei ze huilend voor de camera van Sporza.

Hoe werkt het eigenlijk zo'n motortje in de fiets? Valt het op? Nee, het valt nauwelijks op. Het knopje op het stuur waarmee de motor in werking wordt gesteld, kan redelijk worden weggewerkt. Daarnaast zou het ook al zonder knopje kunnen: draadloze aansturing dus.

Nauwelijks extra gewicht

Op het oog blijft het een gewone racefiets. De batterij die nodig is, kan in de zadelbuis worden weggestopt. Maar ook in een bidon of een zadeltas. Dat laatste zou bij wedstrijdrijders snel opvallen. De batterij is met draadjes aan het motortje in de trapas verbonden. Knopje indrukken en het motortje werkt, de trapas gaat draaien en levert zo'n 200 watt aan energie. Mooi bij een demarrage op Alpe d'Huez of de Ventoux. Ter vergelijking: sprinter Marcel Kittel trapt tegen de 2000 watt. Klassementsrenner Chris Froome kan in een hele beklimming makkelijk 400 watt rijden.

Het motortje van het Oostenrijkse Vivax heeft bijvoorbeeld een diameter van 31,6 millimeter en een lengte van ongeveer 22 centimeter. Het gewicht: 750 gram. De batterij die voor een uur voeding zorgt, weegt zo'n 900 gram. Bij gebruik van een batterij, die anderhalf uur werkt, moet er zo'n 400 gram bij worden opgeteld. In totaal is er zo'n 1,8 tot 2,2 kilogram extra gewicht aan de fiets. Dat is 25% van het totale gewicht. Handig voor als je - ook voor kortere periodes zoals een versnelling of een beklimming - geholpen wordt met trappen.