liveblog
NOS NieuwsAangepast

Grootste manifestaties afgelopen, kamer debatteert door

  • In het hele land leggen leraren in het basis- en voortgezet onderwijs vandaag het werk neer.
  • De leraren willen structureel meer geld voor verlaging van de werkdruk en hogere salarissen.
  • De Tweede Kamer behandelt vandaag en morgen de onderwijsbegroting.
  • Door het hele land zijn vandaag manifestaties.
  • Lees hier meer over de staking vandaag en wat de leraren nou precies willen.
liveblog gesloten

Liveblog gesloten

Bijna alle grote manifestaties zijn afgelopen. Op een aantal plekken gaan kleinere manifestaties nog wel door.

De onderwijsbond AOb kijkt tevreden terug op de stakingsdag. Toch hebben ze de gehoopte toezegging van meer geld van de regering niet gekregen. De bond dreigt dan ook met nieuwe stakingen als er geen "structureel geld" voor het onderwijs bijkomt.

In de Tweede Kamer is het debat over de onderwijsbegroting nog volop bezig, maar vanochtend zei minister Slob van Onderwijs al dat hij vooralsnog niet van plan is om extra geld toe te zeggen aan het onderwijs. Het debat volgen? Kijk hier live mee.

Wij sluiten hierbij het liveblog. Meer weten over de onderwijsstaking vandaag? Lees dan eens dit artikel.

Of bekijk deze korte sfeerimpressie van manifestaties in Amsterdam, Leeuwarden, Den Haag en Rotterdam:

Acties in het land: beelden uit Amsterdam, Leeuwarden, Den haag en Rotterdam

Deze lerares staakt niet

Zo'n 20 procent van de scholen besloot vandaag niet te staken. Eén van die scholen is basisschool de Maranathaschool in Nijkerk.

Daar werd gewoon lesgegeven:

Deze lerares staakt niet

Structureel staken

De onderwijsbond AOb heeft gezegd "structureel te gaan staken als er geen structureel geld komt". Bestuurder Kim van Strien sluit niet uit dat er op korte termijn weer een stakingsdag komt. "Dit kabinet moet structureel gaan investeren in het onderwijs zodat we weer kunnen gaan werken om de werkdruk omlaag te brengen."

Volgens Van Strien is de werkdruk bij docenten zo hoog, dat ze er voor kiezen om parttime te gaan werken. Zo'n 60 procent van alle mensen in het onderwijs werken parttime. "Het fulltime werken is eigenlijk gewoon niet vol te houden, daarom moet de werkdruk omlaag en daar moet geld voor komen."

'Meer geld zit er niet in'

In Den Haag heeft Rudmer Heerema (VVD) wel zes keer benadrukt dat meer geld er echt niet in zit, zegt verslaggever Ardy Stemerding. "Dat is aan een volgend kabinet", zei Heerema in het debat.

Ook meekijken wat de politici te zeggen hebben? Kijk via deze link live mee.

Klaver en Asscher bij de staking

Fractieleiders Lodewijk Asscher (PvdA) en Jesse Klaver (GroenLinks) waren in Rotterdam om hun steun te betuigen aan de actie van de leraren:

Asscher en Klaver spreken leraren in Rotterdam toe

Sfeerimpressie uit het land

Op veel plaatsen voeren leraren vandaag actie. Vooral de werkdruk en het lerarentekort zijn een probleem, vertellen ze. Kijk hier hoe het er in Amsterdam, Leeuwarden, Den Haag en Rotterdam aan toe ging:

Acties in het land: beelden uit Amsterdam, Leeuwarden, Den haag en Rotterdam

Weggestuurd

Mensen die voor de ingang van de Tweede Kamer stonden te wachten zijn weggestuurd, omdat ze de ingang zouden blokkeren. Volgens de onderwijsbond AOb dreigde de politie hen te arresteren als ze niet weggingen.

Mensen worden voor de ingang van de Tweede Kamer op de Lange Poten weggestuurd

Manifestaties door het hele land

Op heel veel plekken in het land zijn de manifestaties in volle gang. Bij de manifestatie in Leeuwarden zijn zo'n 5000 leraren komen opdagen. Volgens verslaggever Malou Petter staan er ook nog veel mensen buiten. Kijk hier live mee naar de manifestatie in Den Haag.

De manifestaties in Amsterdam en Rotterdam zijn zojuist afgelopen, de opkomst was groot:

  • NOS | Kysia Hekster
    Op de Lange Voorhout in Den Haag zijn veel leraren op de been
  • HH | Robin Utrecht
    De protestmars in Rotterdam ging van het Wilhelminaplein richting het Excelsiorstadion
  • ANP
    Volgens de AOb zijn er zo'n 10.000 leraren op de Dam in Amsterdam
  • AOb
    Volle bak in het WTC Leeuwarden

'We worden Rupsje Nooitgenoeg genoemd'

Bij de ingang van de Tweede Kamer stonden vanochtend lange rijen met stakende leraren, die graag het debat bij willen wonen:

'Publieke opinie wordt bespeeld, Rupsje Nooitgenoeg horen wij heel veel'

Potten schoolbestuurders geld op?

Leraren staken vandaag omdat ze meer geld willen, maar er gaan ook geluiden dat scholen zat geld hebben en dat schoolbesturen het geld oppotten. In het NOS Radio 1 Journaal legde schoolbestuurder Jeroen Goes uit dat ze maar een deel van het geld dat ze krijgen vrij kunnen besteden. "Zo'n 85 procent van het budget dat scholen krijgen, gaat naar de salarissen van alle medewerkers."

Van de resterende 15 procent moeten ze de gebouwen onderhouden, de verwarming draaiend houden en materialen kopen, zegt hij. "Dus zoveel bestuurlijke vrijheid is er ook weer niet."

Daarnaast lijkt het volgens hem alsof scholen aan het eind van het jaar geld over hebben gehouden, maar daar kunnen ze volgens hem weinig aan doen. "Scholen krijgen in oktober pas te horen krijgen van de overheid hoeveel geld ze exact te besteden hebben. Schoolbesturen draaien eerst quitte, maar worden dan in oktober door de regering verrast. Dat kunnen we in de maanden november en december niet meer uitgeven."

Volgens Goes leidt dit ertoe dat in maart wordt gezegd: de scholen potten geld op.

Een dagje op de manege

Hippisch Centrum Muiderberg organiseert voor kinderen die door de staking niet naar school kunnen een knutselochtend. Tot tevredenheid van de ouders:

'Ochtendje op de manege prachtige oplossing voor de kinderen'

Veel belangstelling voor debat

De Tweede Kamer debatteert vanaf nu over de onderwijsbegroting. Veel leraren hebben plaats genomen op de publieke tribune om het debat bij te wonen. De tribune is inmiddels vol, maar er is nog wel plek in de hal, waar docenten het debat via een scherm kunnen volgen.

Voor de deur staat nog een lange rij:

Slob reageert op de staking

Vlak voor het debat over de onderwijsbegroting reageerde minister Slob van Onderwijs op de staking vandaag en vertelde hij wat hij financieel nog voor de leraren kan en wil doen:

Slob: 'Doen wat nodig is om lege plekken in te vullen'

Verschillende manifestaties

Op verschillende plekken in het land worden vandaag manifestaties gehouden. In Amsterdam is het al aardig druk op de Dam. In Leeuwarden is het nog stilte voor de storm. Daar worden later vandaag tussen de 5000 en 7000 leraren verwacht.

  • NOS | Malou Petter
    Eerste leerkrachten komen voor manifestatie in Leeuwarden aan
  • NOS | Remco
    De Dam in Amsterdam staat al aardig vol met leraren

Slob: 'Vijf van de zes staan achter het voorstel'

Onderwijsminister Arie Slob is niet van plan meer geld aan het onderwijs toe te zeggen, zoals leraren vandaag eisen tijdens de landelijke onderwijsstaking. Dat zei hij voorafgaand aan het debat over de onderwijsbegroting in de Tweede Kamer. "Ik begrijp heel goed dat schoolleiders en docenten het in deze tijd heel zwaar hebben", benadrukte Slob.

"Daarom hebben we voorstellen aan de Kamer voorgelegd, waarin structurele maatregelen zitten plus het vrijdag overeengekomen extra pakket. Het is teleurstellend dat een van de bonden dan twee dagen later zegt niet meer achter de handtekening te staan. Maar de andere vijf staan er nog wel achter en ik zal me in de Kamer verantwoorden voor de maatregelen en het aanvullend pakket."

Minister Slob krijgt petitie

Minister Slob van Onderwijs kreeg in Den Haag een petitie aangeboden namens alle schoolleiders. "Wij voelen ons een ondergeschoven kindje", zegt een van hen. "We hebben suggesties voor u verzameld, wat wij allemaal zouden doen als we op uw stoel zouden zitten."

"Ik heb vaker benadrukt dat de schoolleider een belangrijke positie heeft met één been in docentenkamer en het andere been in de bestuurderskamer", reageerde Slob. "De positie van de schoolleiders is heel belangrijk. Wij zullen er alles aan doen om ook u te helpen."

Manifestatie in Amsterdam

In Amsterdam verzamelen stakende leraren zich op de Dam. Daar is ook een manifestatie. Onderwijswethouder Marjolein Moorman (PvdA) is aanwezig om te praten over de problemen in het onderwijs in de hoofdstad.

Gewoon naar school

Voor de leerlingen van de Maranathaschool in Nijkerk was het vanochtend gewoon vroeg opstaan en broodjes smeren. De school heeft ze er bewust voor gekozen om niet te gaan staken:

'Wij staken vandaag niet'

Leraren niet op de stoep

De duizenden leraren die in Rotterdam meelopen in de protestmars, zorgen voor vertraging in de stad.

De leraren was gevraagd op de stoep te lopen, maar aan dat verzoek gaven ze geen gehoor. Een aantal actievoerders besloot op de Erasmusbrug de rijbaan op te stappen, waarna een grote stoet volgde. Het verkeer van zuid naar noord over de brug kon er daardoor tijdelijk niet door.

In de bus naar Leeuwarden

Verslaggever Roel Pauw is met pakweg 30 docenten op weg naar een manifestatie in Leeuwarden.

"Het is de zoveelste staking waar wij aan mee doen", zegt een van de leraressen in de bus. "Het gaat ons om de kwaliteit van het onderwijs. Het passend onderwijs en de complexiteit van de groepen nemen toe, dat vraagt veel van een docent. Daardoor zijn we na schooltijd veel bezig met de administratie en zorg."

Haar hoop is dat er in de toekomst meer mensen het onderwijs in gaan.

Van Ter Apel naar Leeuwarden

School dicht? Knutselen op de manege

Niet alle ouders konden op korte termijn vrij krijgen en daar spelen sportclubs en andere verenigingen slim op in. Zoals de manege in Muiderberg. Daar hebben ze een "creatieve knutselochtend" voor de leerlingen georganiseerd die niet naar school kunnen.

"Ze knutselen hier stokpaardjes en knuffelen met pony's", zegt verslaggever Remco te Kloese in het NOS Radio 1 Journaal. "Voor de manege is dat ook wel lekker: ze krijgen 22,50 euro per kind en er zijn zo'n 20 kinderen gekomen."

Bij elke lerarenstaking organiseren wij iets, zegt Linda Stouten van de manege. "Het mes snijdt aan twee kanten. Het is een hele goede reclame maar we steunen hiermee natuurlijk ook de ouders."

Kinderen in het zwart voor 'trieste dag'

Op basisschool 't Rendal in Lierop gaan leerlingen en leerkrachten vandaag in het zwart gekleed:

'Het is eigenlijk een heel trieste dag'

'Slobverdorie'

Met spandoeken en gele hesjes zijn duizenden leraren in Rotterdam op de been. "De sfeer is prima en de stakers vastberaden", zegt verslaggever Robert Bas.

Leraren demonstrerend over Erasmusbrug Rotterdam

Waar wordt gestaakt?

Op de site van Investeer in onderwijs wordt bijgehouden welke scholen vandaag dichtgaan en hoeveel collega's er staken. Om 08.43 uur stond de teller op 4229 scholen:

Waarom staak je?

"Wij willen helemaal niet staken, wij willen dat het goed gaat met het onderwijs", zegt Albert Eggens in het NOS Radio 1 Journaal. Hij is docent geschiedenis en is onderweg naar Ter Apel waar hij met andere leerkrachten per bus naar Leeuwarden vertrekt om daar de manifestatie bij te wonen.

Hij gaat staken om duidelijk te maken aan de rest van Nederland hoe bezorgd hij is over de toekomst van de kinderen in ons land. "Ook mijn eigen kinderen hebben last van tekorten in het onderwijs. Mijn zoontje die in een andere groep wordt geplaatst omdat zijn juf er niet is, mijn vrouw die als intern begeleider haar werk niet kan doen omdat ze opeens voor de klas moet staan. Ja, daar ben ik boos over."

Eggens gaat door met staken tot ze hebben wat ze willen. "Niet het zoethoudertje wat de minister aan ons wil geven, niet het incidentele geld. Wij willen een situatie creëren waarbij de kwaliteit van het onderwijs voor jaren gewaarborgd is."

Trekkers voor het ministerie

Voor het ministerie van OCW staan al meer dan 100 speelgoedtrekkers voor de deur, als "knipoog naar het boerenprotest":

Protestmars Rotterdam

In Rotterdam zijn zeker duizenden leraren begonnen aan een protestmars. "De opkomst is veel groter dan verwacht", vertelt verslaggever Robert Bas.

De leraren lopen van het Wilhelminaplein naar het stadion van Excelsior. Na aankomst bij het stadion is daar een podiumprogramma met sprekers.

  • NOS | Robert Bas
    Protestmars in Rotterdam
  • NOS | Robert Bas

'Echt veel gaat er niet meer bijkomen'

Echt veel gaat er niet meer bijkomen, verwacht Xander van der Wulp. De verslaggever vertelde in in het NOS Radio 1 Journaal dat het kabinet waarschijnlijk vasthoudt aan het plan dat vrijdag is gepresenteerd: 460 miljoen euro extra voor het onderwijs.

Die 460 miljoen is opgedeeld in 150 miljoen voor basisonderwijs, 150 miljoen voor het voortgezet onderwijs, bijna 100 miljoen voor het verminderen van de werkdruk en nog wat miljoenen om te voorkomen dat leraren het basisonderwijs verlaten om nieuwe docenten te helpen en om mensen met een ander beroep te stimuleren om de overstap te maken naar het onderwijs.

"Dat pakket dat blijft overeind en zeker op korte termijn is daar weinig aan te veranderen", legt Van der Wulp uit. "Coalitiepartijen vinden dat ze al veel doen, zoals nu dus die 460 miljoen extra. Maar ook bij de vorming van het kabinet in het regeerakkoord is al extra geld voor onderwijs hebben geregeld, namelijk 700 miljoen euro structureel."

Boeren steunen de leraren?

43 trekkers zijn vanochtend door de politie begeleid naar het provinciehuis. De boeren waren per trekker afgereisd naar Den Haag om zo het onderwijspersoneel te steunen. Dat zegt de onderwijsbond AOb.

De woordvoerder van Farmers Defence Force spreekt dit tegen. Die zegt dat ze daar zijn vanwege het debat over het stikstof in het provinciehuis vanmiddag. "Onze aanwezigheid daar heeft niks te maken met het staken van de leraren."

'Geen toprioriteit'

Op Basisschool de Zon dragen alle leerlingen een t-shirt met 'ik ben GEEN toprioriteit'. Het shirt is bedacht door de makers van het satirische tv-programma Zondag met Lubach.

In het programma werd vorige week aandacht besteed aan het lerarentekort. Arjen Lubach verbaast zich erover dat er in de nieuwe begroting geen extra geld voor onderwijs wordt uitgetrokken, terwijl premier Rutte eerder nog zei dat de aanpak van het lerarentekort een topprioriteit is van het kabinet.

Daarom liet hij shirts drukken met daarop de tekst 'ik ben GEEN toprioriteit':

Zondag met Lubach maakt t-shirts met 'Ik ben GEEN toprioriteit'

Wat vinden ouders ervan?

Ook ouders maken zich enorme zorgen over het lerarentekort en de afnemende onderwijskwaliteit, vertelt Lobke Vlaming. Ze is directeur van Stichting Ouders en Onderwijs en vertelde in het NOS Radio 1 Journaal dat de steun onder de ouders voor de staking daarom groot is.

"Uit een peiling van ons blijkt dat 84 procent van de ouders zich zorgen maakt over de dalende onderwijskwaliteit en dat hangt samen met het lerarentekort. Ouders zien de werkdruk en de te grote klassen ook."

Voor sommige ouders betekent de onderwijsstaking een neem-je-kinderen-mee-naar-je-werk-dag:

Ook schoolleiders werken niet

Naast leerkrachten en docenten uit het basis- en voortgezet onderwijs, leggen ook schoolleiders vandaag het werk neer. Uit een peiling van de Algemene Vereniging Schoolleiders bleek dat de meeste schoolleiders het niet eens waren met het akkoord dat werd gesloten met minister van Onderwijs Arie Slob.

"85 procent gaf aan: wij willen voor de lange termijn investeringen toch staken", vertelt voorzitter Petra van Haren in het NOS Radio 1 Journaal. "Het tekort aan schoolleiders is nog groter dan de tekorten bij leerkrachten. Als je geen schoolleiders meer hebt om de oplossingen in de school te regelen, dan is er niemand meer om de leraren die verzuipen in de werkdruk te ondersteunen."

Op dit moment zit 1 op de 20 scholen zonder schoolleider, vertelt Van Haren.

4000 scholen dicht

Op meer dan 4000 scholen blijven vandaag de kapstokken leeg. Op de site van Investeer in onderwijs wordt bijgehouden welke scholen vandaag dichtgaan en hoeveel collega's er staken. Om 07.38 uur stond de teller op 4084 scholen:

Het aantal scholen dat dicht blijft vandaag

Toch nog trekkers

Als "knipoog naar het boerenprotest" zal tussen 08.00 uur en 09.00 uur de ingang van het ministerie van Onderwijs geblokkeerd worden met honderden speelgoedtrekkers.

De staking zou toch niet doorgaan?

Vrijdag werd een noodpakket aan maatregelen afgesproken voor het onderwijs en de groots aangekondigde lerarenstaking werd afgeblazen. Maar in het weekend werd alles toch weer anders.

De achterban van de onderwijsbond AOb was het niet eens met het akkoord dat was gesloten met minister Arie Slob. De 460 miljoen extra voor het onderwijs is volgens docenten en bonden niet voldoende. Ze vinden dat er veel meer geld nodig is op structurele basis. De miljoenen die vorige week zijn beloofd, waren eenmalig. Onderwijsbond Leraren in Actie noemde het beloofde bedrag vorige week een zoethoudertje. Daarom zijn vandaag naar verwachting meer dan 4000 scholen dicht.

Meer lezen over de staking vandaag en wat de leraren nou precies willen? Je leest het hier.

Veel lege klassen vandaag

Leerkrachten en docenten uit het basis- en voortgezet onderwijs leggen vandaag het werk neer. Ze gaan niet naar het Malieveld, maar er zijn door het hele land manifestaties. De grootste evenementen zijn onder meer in Leeuwarden, Almere, Amsterdam, Eindhoven, Goes en Den Haag.

Uit een peiling van de AVS, de belangenorganisatie voor leidinggevenden in het basis- en voortgezet onderwijs, blijkt dat 80 procent van de scholen meedoet.

Op deze plekken zijn er vandaag manifestaties van de leraren: