liveblog
NOS NieuwsAangepast

Campagneblog 2-3: Pechtold hoopt wet waardig levenseinde uit te breiden

liveblog gesloten

Goedenacht!

Tot zover het campagneblog van woensdag 1 maart.

VVD-staatssecretaris Wiebes vroeg zich vanochtend in De Telegraaf af "wat het CDA in Jezusnaam aan het herstel heeft bijgedragen". Volgens hem stond het CDA alleen maar te krijsen met kritiek, terwijl de VVD de crisis aanpakte. Ook PvdA-leider Asscher opende de aanval op CDA-lijsttrekker Buma. "Ik denk dat zowel voor ons als de VVD geldt, dat je trots moet zijn op wat je hebt gedaan. En als je dan weer staat tegenover Buma of een van die andere mensen met een enorme grote bek over de morele crisis en dat alles is misgegaan, waar was je dan?" Buma sloeg terug, hij nam in felle bewoordingen afstand van de uitspraken.

En medisch specialisten willen dat er meer aandacht komt voor de totale zorguitgaven in de verkiezingscampagne. Het gaat nu te veel over het al dan niet afschaffen van het eigen risico en te weinig over zorg die in de toekomst onbetaalbaar dreigt te worden, zeggen ze.

VVD-lijsttrekker Rutte heeft nog eens gezegd dat hij in de Tweede Kamer gaat zitten, als de VVD in het kabinet komt, maar niet de premier mag leveren. Bij BNR zei hij dat hij zijn opvolger niet in de weg wil lopen. “Maar mijn ambitie is om door te gaan.”

Om 07.00 uur zijn we terug met een nieuw campagneblog. Fijne nacht!

Léonie Sazias: ik stop niet en ik ga beter worden

Bij RTL Late Night zit ook Léonie Sazias, de nummer 2 van 50Plus. Vanochtend werd bekend dat ze darmkanker heeft. "Het is niet leuk en het komt ongelegen. Maar ik stop niet, ik ga beter worden", zegt Sazias. Ze zegt dat ze niet de hele dag kan flyeren op straat, maar dat ze zich wel blijft inzetten in de campagne.

"Ik doe wat ik kan", aldus een enthousiaste en gedreven Sazias. Krol spreekt haar tijdens de uitzending bemoedigend toe. Bij hem werd er tien jaar geleden ook darmkanker geconstateerd. "Je moet positief denken en knokken. Dan zal je hier over tien jaar even gezond en sterk zitten als ik nu."

Krol krijgt steun bij RTL Late Night

50Plus-lijsttrekker Krol kan bij RTL Late Night op steun rekenen. Alle aanwezigen aan tafel bij Humberto Tan zeggen dat ze geen mens kennen die nooit een foutje maakt. "Ik schaam me er geen moer voor", zegt Krol, die afgelopen week de AOW en de WAO door elkaar haalde. "Dat is natuurlijk helemaal onzin. Zoiets als de Partij voor de Dieren opeens zou pleiten voor ritueel slachten", zegt Krol.

Volgens Krol lopen er in Den Haag te veel grijze poppetjes rond. Hij stelt dat het niet makkelijk is om met een kleine partij op te boksen tegen grote partijen met wel 30 of 40 medewerkers. Krol denkt dat de partij snel weer in de peilingen zal stijgen.

Jonge politici zijn het eens: de arbeidsmarkt, daar moet het over gaan

Jongere kandidaat-Kamerleden zijn het over één ding eens. Het aanpakken van de arbeidsmarkt heeft prioriteit. De jonge kandidaat-Kamerleden zeggen dat in een debat in Nieuwspoort.

Dennis Wiersma (31), plek 11 van de VVD: "De arbeidsmarkt is nu in tweeën gedeeld. Jongeren komen vaak in flexibele contracten. De vaste banen zitten te vast. Daarom zeggen wij: maak de vaste baan wat aantrekkelijker, zowel voor jongeren als voor werkgevers. Werkgevers zijn nu bang dat ze veel risico lopen. En dat is niet goed, want dan krijg je geen vaste baan meer."

Rob Jetten (29), plek 12 van D66: "Ik denk dat het met name voor jonge starters te lastig is om een vaste baan te vinden of om een woning te kopen. Daar moeten we wat aan doen, en daar kunnen we vanuit de politiek ook wat aan doen. Er zijn mensen die ervoor kiezen om zzp’er te zijn. Die moeten we niet teveel lastig vallen met regels. Maar er is een grote groep mensen gedwongen zzp’er en die moeten we helpen."

Lillian Marijnesen (31), plek 3 van de SP: "Belangrijkste voor jongeren is bestaanszekerheid. Jongeren willen ook een gezin opbouwen. Een huis kopen, plannen maken. Dat is gewoon verdomd lastig als je niet weet hoeveel je aan het eind van de maand op je bankrekening hebt staan. Ongeveer driekwart van de jongeren onder de 23 jaar heeft een onzeker contract. De onrust is allemaal terug te halen op de onzekerheid waar mensen nu mee zitten."

Hoe overtuigt Pechtold overtuigde PVV-stemmers?

Heeft D66-leider Pechtold 'Henk en Ingrid' eigenlijk wel wat te bieden? Ja, zegt hij. "De mensen die teleurgesteld zijn, die zou ik graag in een volgend kabinet laten zien nu de economie aantrekt, dat we er allemaal op vooruit gaan. Dat we met zijn allen de crisis hebben weerstaan."

Pechtold deed ook een voorspelling over het aantal zetels dat zijn partij gaat halen bij de verkiezingen. 25 worden het er volgens de D66-leider.

Pechtold hoopt wet waardig levenseinde uit te breiden

De D66-leider werd in Nieuwsuur geconfronteerd met een 57-jarige man met een doodswens. Hij wilde weten waarom D66 zijn initiatiefwet voor een waardig levenseinde beperkt tot mensen van 75 jaar en ouder. "Ik moet 18 jaar wachten, dat wil ik niet. Ik wil nu."

Pechtold zei dat hij hoopt dat uiteindelijk ook jongere mensen met een doodswens euthanasie kunnen krijgen. Maar dat kan nu nog niet. "We hebben nu draagvlak voor dit initiatief. Om dat draagvlak niet te ontwrichten moeten we het stapsgewijs aanpakken."

Pechtold hoopt wet waardig levenseinde uit te breiden

Pechtold bij Nieuwsuur

D66-leider Alexander Pechtold zit het komende uur bij Nieuwsuur. Hij gaat daar proberen het volgende vooroordeel weg te nemen:

Kijk naar Nieuwsuur op NPO 2, en oordeel zelf of hem dat lukt.

'Wat doet een Belg met een vrachtwagen bij een te laag viaduct?'

Voor de rubriek De Kinderstem op NPO Radio 1 stellen kinderen vragen aan lijsttrekkers. Vandaag was het de beurt aan Sybrand Buma van het CDA, die geïnterviewd werd door Quinten en Tony. Ze hadden welgeteld 21 vragen opgesteld voor de lijsttrekker. Een daarvan was of Buma vindt of mensen goed voor elkaar zorgen in de politiek. Daarop zei Buma het volgende: "Ik vind dat sommige collega's veel te veel schelden, terwijl het niet nodig is."

De jongens hadden Buma opgezocht op internet en vonden daar dat hij van moppen houdt. Dus vroegen de kinderen naar een mop: "Weet je wat een Belg met een vrachtwagen doet als hij bij een te laag viaduct aankomt?", begon Buma. "Dan kijkt hij om zich heen en als hij geen politie ziet, dan denkt hij: doorrijden! Dan gaat de truck kapot, maar daar is 'ie Belg voor!" Quinten en Tony vonden de mop niet zo goed, dus hadden de heren een advies: "Verzin betere moppen!"

Campagnelied 'Blijf van mijn poen af' geeft verkeerd beeld, zegt Krol

50Plus-lijsttrekker Henk Krol is toch niet gelukkig met het campagnelied Blijf van mijn poen af van zijn partij. Dat zegt hij tegen AT5. "Dat lied geeft een verkeerd beeld, dat zou je beter niet meer kunnen gebruiken", zei Krol tegen de Amsterdamse zender.

Het lied werd tijdens het congres van de partij ten gehore gebracht door zanger Ben Cramer. De tekst is geschreven op de melodie van het nummer Kom van dat dak af van Peter Koelewijn.

Meeste nieuwe kiezers in Pijnacker, Beemster en Barneveld

Het aantal kiesgerechtigden is dit jaar groter dan ooit. Het zijn er 12,9 miljoen, zo’n 300.000 meer dan vijf jaar geleden. In Pijnacker-Nootdorp is het aantal stemgerechtigden het hardst gegroeid, met 5,9 procent. In de top-3 staan verder de gemeenten Beemster (+5,8 procent) en Barneveld (+5,5 procent). Delfzijl en Kerkrade zijn de verliezers: daar nam het aantal potentiële kiezers af met respectievelijk 3,3 en 2,9 procent.

Benieuwd hoe het zit in jouw gemeente? Kijk op de website van het Centraal Bureau van de Statistiek.

De hoogtepunten van de dag tot nu toe, 'de campagne wordt scherper'

De campagnedag is nog niet voorbij, er volgen nog tal van talkshows met politieke gasten, maar we maken toch alvast de balans op. "Ik zei het gisteren al, de campagne wordt scherper", zegt politiek verslaggever Ron Fresen. Hij doelt op de aanval de VVD en de PvdA op het CDA.

VVD-staatssecretaris Wiebes vroeg zich vanochtend in De Telegraaf af "wat het CDA in Jezusnaam aan het herstel heeft bijgedragen". Volgens hem stond het CDA alleen maar te krijsen met kritiek, terwijl de VVD de crisis aanpakte. PvdA-lijsttrekker Asscher verwijt CDA-leider Buma "een grote bek", zei hij gisteravond bij een bijeenkomst. "Ik denk dat zowel voor ons als de VVD geldt, dat je trots moet zijn op wat je hebt gedaan. En als je dan weer staat tegenover Buma of een van die andere mensen met een enorme grote bek over de morele crisis en dat alles is misgegaan, waar was je dan?"

CDA-lijsttrekker Buma nam daar in scherpe woorden afstand van. Hij vindt dat het niveau van de campagne van de VVD de arrogantie van de macht aantoont. "En hij zal blij zijn met deze uithalen", zegt Fresen. "Want als je tegenstanders dat doen, ben je belangrijk. Je krijgt extra aandacht, en je komt in een strijd terecht waar je ook beter van kan worden. Of dat ook gebeurt"

De drie politieke duiders van de NOS, in het midden Ron Fresen

Minister van Sport, minister van Integratie; worden de posten nu al verdeeld?

PvdA-kandidaat Dijsselbloem wil bij het radioprogramma Dit is de Dag niet zeggen of hij in een volgend kabinet terug wil komen als minister van Integratie. Hij is nu minister van Financiën, maar de hele inburgeringsproblematiek boeit hem mateloos, zegt hij. Zo vindt hij het nodig dat "we teruggaan naar hoe de wet van Verdonk in elkaar zat". "Er is gewoon te veel mis gegaan", geeft hij toe. "Maar ik ga me nu eerst voor de PvdA in de campagne inzetten, en dan zien we wel weer", stelt hij.

In de inburgeringswet die Verdonk invoerde hadden de gemeenten een belangrijke rol om ervoor te zorgen dat iedereen inburgerde. Er waren ook duidelijke sancties. Als je niet slaagde binnen de termijn, dan kreeg je geen permanente verblijfsvergunning en niet meteen volledige bijstand.

Minister van Sport

Iemand anders die zich vandaag uitliet over een ministerpost was voetbalbestuurder Michael van Praag. Hij zou graag in aanmerking komen voor een eventuele functie als minister van Sport. De Amsterdammer zegt veel voordelen te zien als de overheid besluit om die ministerspost te creëren.

De 69-jarige Van Praag deed zijn uitspraken woensdag tijdens een bijeenkomst over sport en politiek in Scheveningen. "Sport is het beste integratiemiddel dat Nederland heeft. Het maakt met sport niet uit of je op de VVD, SP of PVV stemt. Als je een doelpunt maakt, omhels je elkaar."

Van Praag doet oproep aan politiek: creëer minister van Sport

Buma is niet onder de indruk van uitspraken Rutte

CDA-leider Buma is niet erg onder de indruk van de woorden van Rutte, die eerder vandaag zei dat het "verkeerde populisme" in Engeland en Amerika heeft gewonnen. Buma benadrukt dat Rutte aanvankelijk weinig kritiek op Trump wilde leveren. En de CDA-leider wijst er ook op dat Rutte maandag nog voorspelde dat de VVD veel groter zou worden dan de PVV.

Buma vindt dat de campagne over de inhoud moet gaan, in plaats van op wie je niet moet stemmen. "De problemen in de samenleving moeten worden opgelost. Als dat niet gebeurt, krijg je vanzelf dat mensen het extreme kiezen."

'CDA vindt alle aanvallen op Buma vast niet erg'

NOS-verslaggever Wilma Borgman blikt in het radioprogramma Nieuws & Co terug op deze campagnedag. Met name de opmerking van VVD-leider Rutte over "verkeerd populisme" is haar opgevallen. Verder valt het de radioverslaggever op dat de coalitiepartners Rutte en PvdA-leider Asscher allebei de de aanval op Buma (CDA) hebben geopend. "Ik weet niet of ze dat bij het CDA erg vinden", zegt ze. "Want dan ben je dus een bedreiging."

Borgman kijkt ook terug op de rest van de dag. Dat hoor je hier:

Specialisten willen meer aandacht voor zorguitgaven in campagne

De komst van nieuwe, dure behandelingen en de druk die dat legt op de totale zorguitgaven zou meer aandacht moeten krijgen in de verkiezingscampagne. Medisch specialisten vinden dat het nu te veel gaat over het al dan niet afschaffen van het eigen risico en te weinig over zorg die in de toekomst onbetaalbaar dreigt te worden.

'Dit is geen populaire boodschap, zeker in verkiezingstijd'

Rutte: dag mama, dit is Mark Rutte

VVD-leider Mark Rutte was vanmiddag op campagne in Amsterdam. Hij ging daar op de foto met een paar jongens, waarvan een zijn moeder aan de telefoon had. Maar die geloofde niet dat haar zoon écht naast de VVD-leider stond.

Rutte: dag mama, dit is Mark Rutte

Excursie na excursie in Tweede Kamer, ook tijdens campagne

De ene excursie na de andere trekt langs de zalen van de Tweede Kamer, zo ook vandaag. Stichting ProDemos organiseert er jaarlijks honderden en daardoor krijgen zo’n 90.000 scholieren en ruim 40.000 dagjesmensen een blik in het hart van de Nederlandse politiek.

"Volgens mij was dat Pechtold. Maar ik weet het niet zeker", zegt een scholier tegen verslaggever Roel Pauw op de roltrap in het gebouw van de Tweede Kamer. Een van de gidsen zegt tegen hem: "Vraag 1 bij de rondleiding is meestal: kunnen we Wilders zien? Zo niet, dan is vraag 2: op welke stoel zit hij?"

Oud-Eerste Kamerlid Ruud Oudenhoven (midden) in de Tweede Kamer, samen met zijn kleinkinderen

Sommige bezoekers uiten hun zorgen over de hardheid van de campagne. "Het is ongenuanceerder geworden en dat komt toch voor een belangrijk deel door de sociale media." De oudere heer die dit zegt, kan het weten: het is Ruud Oudenhoven (76 jaar), zelf nog Eerste-Kamerlid geweest voor de KVP.

PVV-leider Geert Wilders was trouwens ook in huis. "Hij was bezig met een fotoshoot, dus we konden niet met hem praten", zegt een jonge bezoeker.

Benieuwd naar de hele reportage van verslaggever Roel Pauw? Die is morgenochtend te horen in het NOS Radio 1 Journaal.

Geert Wilders tijdens een fotoshoot in de Tweede Kamer

VNL dankt Jinek voor harde aanpak van Jan Roos

VNL zegt heel gelukkig te zijn met de aanval op lijsttrekker Jan Roos deze week in het tv-programma Pauw & Jinek. Volgens de partij heeft de harde aanpak van Roos door Jinek de partij meer dan 200 extra leden opgeleverd. Het zou gaan om de grootste aanwas sinds de oprichting van VoorNederland door de Kamerleden Bontes en Van Klaveren. Die zou tot begin deze week rond de 2000 leden hebben gehad.

De campagnevoorlichter van de partij zegt dat hij de Publieke Omroep van harte wil bedanken voor de uitzending. Daarin viel Jinek hem aan op de toon die hij bezigde toen hij nog bij PowNews werkte.

Facebook gaat ook in Nederland nepnieuws aanpakken

NU.nl en Nieuwscheckers, een initiatief van de Universiteit Leiden, gaan op korte termijn voor Nederland berichten op Facebook fact-checken. Dat zegt Patrick Walker, hoofd media van Facebook in Europa, in een interview. Facebook zegt nog in gesprek te zijn met andere nieuwsorganisaties.

Nederland is het derde Europese land waar Facebook maatregelen neemt tegen nepnieuws. Eerder werden er al samenwerkingen in Duitsland en Frankrijk aangekondigd. In alle drie de Europese landen zijn dit jaar verkiezingen en er wordt vanuit verschillende hoeken druk uitgeoefend op Facebook om nep-nieuws te voorkomen.

Rutte: we moeten de trend van verkeerd populisme keren

In Engeland en Amerika heeft het "verkeerde populisme" gewonnen. Dat zegt VVD-lijsttrekker Rutte. Hij legt een link met de aankomende verkiezingen in eerst Nederland en later Frankrijk, Duitsland en mogelijk Italië. Hij spreekt van dominosteentjes. "Ik knok ervoor dat het Nederlandse dominosteentje blijft staan op 15 maart en dat we de trend van het verkeerde populisme kunnen keren."

Met die laatste uitspraak doelt Rutte op de PVV. Hij herhaalde dat hij geen coalitie wil vormen met die partij. "De kans dat de PVV groter wordt dan de VVD is nog steeds levensgroot en ik waarschuw voor wat dat betekent, hoe mensen daar internationaal naar zullen kijken als dat gebeurt." Rutte verwijst ook naar de "chaos die we hebben gezien met de brexit en met Trump".

Rutte: we moeten de trend van verkeerd populisme keren

Grootste blunders van de lijsttrekkers: van vallen tot zure melk

Mark Rutte (VVD) heeft een keer meer dan 200 glazen omgegooid en Jesse Klaver (GroenLinks) was bang dat hij een verkeerde indruk bij zijn vrouw had achtergelaten. Dat blijkt uit een rondgang van Kidsweek langs de lijsttrekkers. Het tijdschrift vroeg hen om een speciaal vriendenboekje in te vullen.

Rutte vertelt in het vriendenboekje over zijn grootste blunder ooit. "Ik was als premier in een deftig restaurant voor een officieel bezoek aan Luxemburg. Ik stond op en bleef toen haken achter mijn stoel. Ik wilde me afzetten tegen een muur zodat ik niet zou omvallen maar dat was een deur. Daar viel ik doorheen met wel 200 glazen die op de grond vielen. Verschrikkelijk. Wat een puinhoop."

Rutte in het vriendenboekje van Kidsweek

Ook Klaver heeft nog een grote blunder. "Toen ik mijn vrouw voor het eerst ontmoette, gaf ik haar een visitekaartje. Zij dacht daardoor: wat een arrogante jongen. Ik ben blij dat dat nog goed is gekomen."

Sybrand Buma's grootste blunder was een die ons allemaal wel eens overkomt. "Ik was een keer mijn portemonnee kwijt. Weet je waar-ie lag? In de koelkast! De melk vond ik vervolgens in een keukenkastje. Zuur!"

Vanavond op radio en tv

Tv-kijkers hebben weer de keus: in tal van programma's zijn vanavond lijsttrekkers te zien. Een greep uit het aanbod:

- Jesse Klaver (GroenLinks) beantwoordt vanavond op NPO Radio 1 vragen van kinderen, in de rubriek De Kinderstem

- Henk Krol van 50Plus wordt geïnterviewd door Humberto Tan in RTL Late Night, om 22.30 uur op RTL 4

- Lodewijk Asscher (PvdA) en Sybrand Buma (CDA) gaan naar Pauw & Jinek. Die uitzending begint om 23.00 uur op NPO 1.

- Alexander Pechtold (D66) is om 22.00 uur bij Nieuwsuur (NPO 2). Daar komt tot aan de verkiezingen iedere avond een lijsttrekker aan het woord

Campagneblog 3: redactiebroodjes, kledingkeuze en Marianne Thieme

Campagnevlog nummer 3 van Xander van der Wulp en Vincent Rietbergen staat online. In deze vlog gaat het over de kledingkeuze van collega Joost Vullings, de broodjes op de redactie en het interview met Marianne Thieme (PvdD).

Rutte herhaalt ambitie 'om door te gaan'

Rutte voert campagne

VVD-lijsttrekker Rutte heeft nog eens gezegd dat hij in de Tweede Kamer gaat zitten, als de VVD in het kabinet komt, maar niet de premier mag leveren. Bij BNR zei hij dat hij zijn opvolger niet in de weg wil lopen. “Maar mijn ambitie is om door te gaan.”

Voorstelrondje van Nieuwsuur: wie is Pechtold?

In een reeks verkiezingsspecials besteedt Nieuwsuur aandacht aan twaalf politieke partijen in de Tweede Kamer. Vandaag: D66, met een uitgebreid interview met lijsttrekker Alexander Pechtold.

Hier een voorproefje:

D66 in anderhalve minuut

Stemmen op de gekste plekken

Twee kiesgerechtigden stemmen bij de Egyptische tempel in het Rijksmuseum voor Oudheden in Leiden

Gemeenten zetten op de gekste plekken stembureaus neer, vooral in een poging de opkomst te verhogen. Je kon al stemmen op het station, in kerk en kroeg, bij mensen thuis en bij het Leger des Heils. Maar het kan bij Tweede Kamerverkiezingen op 15 maart nóg exotischer.

In Leiden staan een paar stemhokjes voor een Egyptische tempel in het Rijksmuseum voor Oudheden. Verderop in Zuid-Holland, in Zevenhuizen, zal de gemeente een drive-in stembureau openen. En in het Markermeer komt een stembureau op een onbewoond eiland: de Marker Wadden.

Wil je weten waar jij je stem kunt uitbrengen bij jouw in de buurt? Alle stembureaus van Nederland staan op waarkanikstemmen.info.

Buma reageert op kritiek van Wiebes op CDA

CDA-leider Buma vindt dat het niveau van de campagne van de VVD de arrogantie van de macht aantoont. VVD-staatssecretaris Wiebes vroeg zich vanochtend in De Telegraaf af "wat het CDA in Jezusnaam aan het herstel heeft bijgedragen".

Volgens hem stond het CDA alleen maar te krijsen met kritiek, terwijl de VVD de crisis aanpakte. Buma zegt in een reactie dat onafhankelijke controle een kernwaarde is van onze democratie. Hij vindt dat dat haarscherp duidelijk is geworden "rondom de grote problemen bij de belastingdienst, de positie van zzp'ers en het ministerie van Veiligheid en Justitie dat door de VVD gerund werd als een partijkantoor".

VVD-lijsttrekker Rutte reageerde bij BNR laconiek op de aanvaring tussen Wiebes en Buma. "Volgens mij heeft Wiebes een feitelijke constatering gedaan. Verder kiest ieder zijn eigen woorden." Rutte voegde eraan toe dat de campagne voor 95 procent moet gaan over je eigen ideeën.

Krol voert campagne in Amsterdam-Noord (en speelt koersbal)

50PLUS-lijsttrekker Henk Krol voert in Amsterdam-Noord campagne

50Plus-lijsttrekker Krol is vandaag op campagne in Amsterdam en speelde daarbij een potje koersbal in woonzorgcentrum De Schouw.

Eerder deze week leek het erop dat Krol het rustiger moest doen. Hij zei gisteren al dat dit overdreven was en dat hij alleen om praktische redenen een aantal afspraken had afgezegd. Krol oogde vandaag gewoon fit.

Krol zit vanavond live bij RTL Late Night.

Pechtold voorspelt uitslag verkiezingen

D66-leider Pechtold wil een progressief kabinet "vanuit het midden", zei hij in een gesprek met Tubantia op de Universiteit Twente. Volgens de D66-voorman komt geen enkele partij boven de 25 zetels uit. Hij denkt dat de VVD en zijn eigen partij 24 zetels halen. Het CDA komt in zijn voorspelling als derde uit de bus met 19 zetels.

Volgens Pechtold haalt de PVV 18 zetels, de PvdA en de SP allebei 16 en GroenLinks 14. De D66-leider vond het net als zijn voorgangers Asscher (PvdA) en Rutte (VVD) geen probleem om een voorspelling van de uitslag op 15 maart in te vullen. Klaver van GroenLinks weigerde dat eerder deze week.

De voorspelling:

Klaver: ik vind de VVD verschrikkelijk

Jesse Klaver (GroenLinks) vindt de VVD en de standpunten van die partij verschrikkelijk, Emile Roemer (SP) houdt van heavy metal en Mark Rutte (VVD) heeft zijn grootste blunder in Luxemburg beleefd. Dat blijkt uit een rondgang van Kidsweek langs de lijsttrekkers. Het tijdschrift vroeg hen om een speciaal vriendenboekje in te vullen.

Bij de vraag wie de beste vriend is van een andere politieke partij antwoordt Klaver: "Pieter Duijsenberg, ik vind zijn partij de VVD en hun standpunten verschrikkelijk, maar met hem heb ik wel heel goed samengewerkt."

Een screenshot van het 'vriendenboekje' van Kidsweek

Roemers beste vriendin van een andere partij is Esther Ouwehand (Partij voor de Dieren), zegt hij. "We hebben dezelfde muzieksmaak. We zijn gek op heavy metal. Ik kwam haar afgelopen zomer tegen op een festival. Volgend jaar gaan we daar waarschijnlijk samen dj-en. Helemaal top!"

In het vriendenboekje is ook te lezen dat Lodewijk Asscher (PvdA) vroeger een heel andere toekomst voor zich zag. "Mijn lievelingsvak was Nederlands, omdat ik een heel leuke leraar had, maar ook omdat ik eigenlijk schrijver wilde worden."

Rutte fel tegen anoniem solliciteren

Premier Mark Rutte gelooft totaal niet in anoniem solliciteren om discriminatie op de arbeidsmarkt tegen te gaan. Dat zei hij vanochtend in een interview met jongerenplatform Vice.

"Het weglaten van naam of afkomst op een cv gaat geen discriminatie tegen", zei Rutte. "Anoniem solliciteren, vreselijk. Dat is de allerslechtste maatregel die je kan nemen."

Hij noemt als voorbeeld een Marokkaanse Nederlander, die moet "gewoon door de voordeur naar binnen" bij de zoektocht naar een baan. "En dan zeg je: ik ben Mohamed en jij wil die baan vervuld hebben, ik ben de beste. En als je wordt afgewezen, dan ga je nog een keer en nog een keer, en dan kan je uiteindelijk aan de slag."

Voor en tegen

Anoniem solliciteren is een plan uit de koker van de PvdA om mensen met een migratieachtergrond sneller aan een baan te helpen. Ook D66 en GroenLinks zijn voor. Tegenstanders zijn PVV, VNL en Denk. Denk wil bijvoorbeeld niet dat sollicitanten hun identiteit moeten verbergen.

Minimale veranderingen in Peilingwijzer

Peilingwijzer

De Peilingwijzer is zojuist geüpdatet. Politicoloog Tom Louwerse, die de Peilingwijzer maakt, heeft de gisteren verschenen peiling van I&O Research toegevoegd. De peiling werd gehouden van 24 tot 28 februari, dus de datum van de Peilingwijzer is niet aangepast.

De veranderingen zijn minimaal: de PVV krijgt er een zetel bij en bij het CDA gaat er eentje af. Maar omdat die verschuiving binnen de onzekerheidsmarge valt, zijn de veranderingen statistisch niet significant.

'Er vielen twee dingen op bij de vragen aan Thieme'

Politieke duiders Joost Vullings (links), Ron Fresen (midden) en Xander van der Wulp (rechts)

Marianne Thieme, lijsttrekker van Partij voor de Dieren, was vanochtend niet alleen te gast in het NOS Radio 1 Journaal, ze beantwoordde ook vragen van kiezers op de NOS-Facebookpagina. Er kwamen meer dan duizend reacties binnen op de livestream, en één ding viel erg op. "Er werd echt tientallen keren gevraagd waarom Thieme de naam van de partij niet verandert", zegt politiek verslaggever Xander van der Wulp. "Dat was echt opmerkelijk."

Thieme gaf aan dat ze de naam voor haar partij niet gaat veranderen, ook al denken veel mensen dat het een 'one issue-partij' is en zich alleen op dieren richt. "We zijn veel breder dan dat, maar het is een goede naam", zei ze. "Geven om mensen begint bij het geven om dieren."

Ook opmerkelijk was dat Thieme het behalen van vijf tot zeven zetels niet meer uitsluit, zegt Van der Wulp. "Ze zei dat haar partij erop is voorbereid. Alleen is het de vraag of ze echt in een coalitie terechtkomt: Thieme zei dat ze best over een coalitie wil praten, maar dat ze haar idealen niet wil verloochenen." In de Peilingwijzer staat de Partij voor de Dieren op vier tot zes zetels.

Kijk hieronder de Facebook Live-sessie met Thieme terug:

Pechtold: column over aanslag Wilders was onverstandig

Pechtold: uitspraken statenlid onverstandig

Alexander Pechtold (D66) heeft gereageerd op het opiniestuk van het Limburgse D66-Statenlid Hans van Wageningen, die gisteren schreef dat Wilders hoopt op een aanslag in Nederland. "Ik vind het heel onverstandig", zei Pechtold in Enschede, waar hij vanochtend is voor de Tubantia-gespreksreeks Van Torentje tot Torentje.

"Wilders hoopt op een aanslag vlak vóór de verkiezingen en dat hij op het Haagse pluche zit als de rook weer is opgetrokken", schreef Van Wageningen in een stuk dat de Limburgse nieuwssite 1Limburg online zette gisteren. Wilders twitterde gisteren en vanochtend al: "Bah bah. Wat een zieke D66-geest."

"Soms vraag je je af: kunnen mensen zo vlak voor de verkiezingen hun privé-gevoelens niet voor zich houden?", zei Pechtold. "Als je met Wilders omgaat, kan je hem alles verwijten."

Pechtold noemt zijn stevig aanpakken, zijn taalgebruik, zijn discriminerende ideeën. "Maar ik vind dat je alles rondom zijn veiligheid met rust moet laten."

'Lokaal in de Kamer gaat deze verkiezingen geen zetel halen'

Politieke duiders Joost Vullings (links), Ron Fresen (midden) en Xander van der Wulp (rechts)

Politiek verslaggever Joost Vullings denkt niet dat Lokaal in de Kamer dit jaar een zetel in de Tweede Kamer gaat krijgen. Hij reageert op een uitspraak van Jan Heijman in het NOS Radio 1 Journaal, waarin Heijman zei dat hij twee zetels gaat halen. Toch ziet Vullings wel iets in de plannen van de partij. "Er is het afgelopen kabinet inderdaad heel veel gedecentraliseerd. Veel gemeentes worstelen daar nog mee. Daarom is het op zich goed om er een punt van te maken."

Bij de lokale verkiezingen gaat een derde van de stemmen naar lokale partijen, zegt hij. "Dus als je daar een goed verbond van maakt en zorgt dat in al die gemeentes de mensen de straat op gaan en de kiezers overtuigt dat de gemeentepolitiek in Den Haag thuishoort: dan kan dat wel een zetel opleveren."

Maar dit jaar nog niet. "Nog niet deze keer, want dan moet je echt alle lokale partijen achter je hebben staan."

Wilders reageert op uitspraak over aanslag: wat een zieke geest

PVV-leider Geert Wilders heeft gereageerd op een opiniestuk van het Limburgse D66-Statenlid Hans van Wageningen. Die schreef gisteren dat Wilders hoopt op een aanslag in Nederland. "Bah bah. Wat een zieke D66-geest", heeft hij getwitterd.

"Hij hoopt op een aanslag vlak vóór de verkiezingen en dat hij op het Haagse pluche zit als de rook weer is opgetrokken", schreef Van Wageningen in een stuk dat de Limburgse nieuwssite 1Limburg online heeft gezet. Met het stuk reageerde Van Wageningen op zijn beurt op een tweet van een raadslid uit Heerlen dat een nepfoto van D66-leider Pechtold verspreidde, net als Wilders eerder deed. "Met hun nepfoto's glijden Wilders en Petermann verder af in de richting van een burgeroorlog", schreef Van Wageningen verder.

Jan Heijman (Lokaal in de Kamer): wij worden de verrassing van de verkiezingen

Jan Heijman, lijsttrekker van Lokaal in de Kamer, was vandaag te gast in het NOS Radio 1 Journaal bij de quiz met Kamerleden. Hij zei dat de partij, met hulp van Facebook en mond-tot-mondreclame, dit jaar twee zetels gaat krijgen. "Wij worden de verrassing van de verkiezingen." Overigens komt Lokaal in de Kamer niet in de laatste Peilingwijzer voor.

Heijman vindt dat het lokale geluid ook in de Tweede Kamer moet worden gehoord. De menselijke maat moet terug, zegt hij. "Wij willen een meer pragmatisch geluid. Dat schreeuwen, van bijvoorbeeld Wilders, dat staat heel ver bij ons vandaan."

Zich aansluiten bij een andere partij om zo het lokale geluid "terug te krijgen in de Tweede Kamer", wil hij niet. "Wij hebben een achterban die niet bij een partij past. Van heel erg links tot midden-rechts." Daarom gaat Heijman het eerst zelf proberen. "Het gaat wel lukken. Ik durf."

​Het is weer tijd voor de NOS Radio 1 Journaal-campagnequiz

Iedere ochtend krijgen kandidaat-Kamerleden vier meerkeuzevragen voorgelegd waarop ze antwoord moeten geven. Vanochtend was het de beurt Jan Heijman, de lijsttrekker van Lokaal in de Kamer.

De vragen van vanmorgen:

1. Wat is de titel van het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie?
2. Welke partij wil een garantie van vijftien jaar op elke nieuwbouwwoning?
3. Welke partij wil de vierdaagse werkweek de norm maken?
4. Twee partijen willen geen extra geld uitgeven aan het milieu. Welke zijn dat?

En de antwoorden? Die hoor je hier:

Pechtold vindt bedrijven te passief in debat rond EU

D66-leider Alexander Pechtold

Alexander Pechtold (D66) heeft zijn irritatie uitgesproken over de passieve houding van de grote Nederlandse bedrijven en hun leiders in het politieke debat. Dat doet hij in Het Financieele Dagblad. Hij mist de bedrijven in de politieke discussies over de toekomst van de Europese samenwerking, beloningen en de arbeidsmarkt. "Als zij zich afkeren van de grote maatschappelijke thema's, moeten ze niet gek staan te kijken dat de politiek populistischer wordt", zegt hij tegen de krant.

Pechtold vindt het ernstig dat de bedrijven, en hun vertegenwoordiger, werkgeversorganisatie VNO-NCW, zich niet laten horen. Hij noemt ook de financiële sector. "Als banken naar de overheid kijken om hun bonussen te laten reguleren, is dat een zwaktebod." VNO-NCW herkent zich niet in de kritiek. "We doen deze keer geen reclamespotjes voor de radio of de televisie ofzo. Dat kost ongelooflijk veel geld. Maar overal waar wij komen, vragen wij continu aandacht voor Europa. Dat is ongoing."

'Arrogantie VVD'

Pechtold vertelt in het interview ook dat hij zich ergert aan de arrogantie van de VVD en VVD-leider Mark Rutte in de verkiezingscampagne. Hij noemt als voorbeeld de annulering van het televisiedebat van afgelopen zondag. "Een kabinet zonder de VVD heeft niet mijn voorkeur, maar ik vind het belangrijk om Rutte te laten merken dat zijn derde kabinet alles behalve vanzelfsprekend is."

Marianne Thieme: Partij voor de Dieren blijft de Partij voor de Dieren

Marianne Thieme kiest thee uit bij NOS, politiek verslaggever Joost Vullings interviewt

Marianne Thieme piekert er niet over om de naam van de partij te veranderen. Thieme krijgt veel vragen van mensen die via de stemwijzer bij de partij uitkomen en vragen of de naam niet breder moet worden getrokken, maar dat is ze niet van plan, zegt ze in het NOS Radio 1 Journaal.

De partij staat er in de peilingen goed voor, maar dat betekent niet dat Thieme nu onmiddellijk aan regeren denkt. "Politiek is niet alleen de weg naar het torentje, het moet ook gaan over hoe je politieke invloed krijgt. Wij hebben nu een aanjaagfunctie, zo kun je ook invloed uitoefenen", zegt Thieme.

De lijsttrekker van de Partij voor de Dieren vindt dat veel andere partijen gericht zijn op "business as usual". "Het gaat te veel om welvaart en het BNP, Bruto Nationaal Product."

Toch in de regering?

Mocht Thieme toch gevraagd worden om aan de vorming van een regering mee te doen, dan moet de afbouw van de bio-industrie per se in het regeerakkoord. Ook de marktwerking in de zorg moet van Thieme fors omlaag. Bedrijven die fossiele brandstoffen produceren mogen geen hoge kortingen meer krijgen.

De afbouw van de bio-industrie zal geleidelijk gaan, zegt Thieme. "Boeren moeten de kans krijgen om om te schakelen naar biologisch. Uiteindelijk moeten we de landbouwsubsidies in Europa afschaffen." Dat geld kan volgens Thieme gebruikt worden voor de omschakeling.

Thieme: regeren is geen must

'Léonie Sazias, nummer 2 van 50Plus, heeft darmkanker'

Leonie Sazias in 2014

Léonie Sazias, nummer twee op de kandidatenlijst van ouderenpartij 50Plus, heeft darmkanker. Dat meldt De Telegraaf. Ze heeft haar werkzaamheden voor de partij per direct moeten stoppen.

Sazias is net geopereerd en moet de dagen voor de Tweede Kamerverkiezingen thuis doorbrengen in een rolstoel. "In mijn darmen zitten nog kwaadaardige cellen die tijdens de eerste operatie niet weggehaald konden worden. De vervolgoperatie vindt over een paar weken plaats. Dan hoop ik dat de kanker helemaal uit mijn lijf is verdwenen", vertelt ze aan de krant.

Verschrikkelijke diagnose

Sazias zag het nieuws niet aankomen. "Het was een verschrikkelijke diagnose. (...) Ik stond op mijn benen te trillen. Er gaat dan van alles door je heen." De 59-jarige oud-televisiepresentatrice wilde direct weten of ze nog beter kon worden. "Ik wilde direct weten wat mijn levensverwachtingen zijn en of ik überhaupt zou kunnen genezen van deze kanker." De prognoses zijn vooralsnog gunstig om te kunnen blijven leven. "Ik kom terug en laat 50Plus niet in de steek."

Ze geeft niet op, zegt ze. "Ik ga niet dood, ik wil blijven leven."

'Wiebes valt CDA aan'

VVD-staatssecretaris Eric Wiebes heeft hard uitgehaald naar het CDA. De Telegraaf sprak hem op campagne in Zeist. Daar zei hij dat het CDA alleen maar stond "te krijsen met kritiek" terwijl het kabinet de crisis aanpakte.

"Wat heeft het CDA in Jezusnaam aan het herstel bijgedragen?" zei hij. Een goede verkiezingsuitslag voor de partij zou hij onterecht vinden.

"Ik moet lachen om de bewering dat het CDA de grootste kan worden. Ik zie het niet gebeuren", vertelde hij tegen de krant. "En dan die spotjes op tv over dat hij dingen niet meer aan kinderen kan uitleggen. Ik kan mijn tieners echt niet uitleggen wat het CDA vier jaar voor het land heeft gedaan. Mijn antwoord daarop is namelijk: niets. Ze hebben niets gedaan."

Politiek verslaggever Joost Vullings

Volgens politiek verslaggever Joost Vullings is de irritatie van Wiebes een gevoel dat bij meerdere VVD'ers voorkomt. "Ze vinden dat het CDA vier jaar lang niets heeft gedaan, maar wel kritiek heeft. Ze voelen zich eigenlijk in de steek gelaten."

Waar kan je de lijsttrekkers vandaag zien?

Naarmate de campagne vordert, worden de agenda's van de lijsttrekkers voller. Een selectie uit wat ze vandaag allemaal doen:

Henk Krol van 50Plus is vandaag in Amsterdam. In de ochtend flyert hij in Amsterdam-Noord; later voert hij campagne in de omgeving van de Dappermarkt. Iets later in de ochtend, om 11.00 uur, is Alexander Pechtold (D66) in Enschede voor de Tubantia-gespreksreeks Van Torentje tot Torentje.

En een volle agenda voor Mark Rutte (VVD) vanmiddag: om 14.00 uur is hij te horen in een interview met BNR en rond 15.30 uur gaat hij in Amsterdam op straat campagne voeren.

Vanavond zijn andere lijsttrekkers ook nog op televisie te zien. In Nieuwsuur, om 22.00 uur op NPO 2, komt Pechtold uitgebreid aan het woord. Aan het einde van de avond zijn bij Pauw en Jinek op NPO 1 zijn PvdA-leider Lodewijk Asscher en Sybrand Buma de gasten.

Lijsttrekker van de dag: Marianne Thieme

Fractieleider Thieme (Partij voor de Dieren)

Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren is straks te gast in het NOS Radio 1 Journaal. Vanaf 08.30 uur beantwoordt ze vragen en licht ze haar standpunten toe. Luister live online mee.

Vanaf 09.15 uur beantwoordt Thieme vragen van kiezers op de NOS Facebookpagina. Die vragen kun je nu al hier stellen.

Goedemorgen!

Nog dertien dagen tot de verkiezingen. De campagne gaat op volle kracht door en ook vandaag kun je alle ontwikkelingen volgen in ons campagneblog.

Gisteren waarschuwde VVD-leider Rutte voor een verkiezingsoverwinning van de PVV. Die kans is "levensgroot", zei Rutte. Volgens politiek verslaggever Ron Fresen wil Rutte daarmee een tweestrijd tussen hem en Rutte forceren. Daar is het tot nu toe niet van gekomen. Wilders hervat wel zijn publieke campagne, dus zal vanaf nu vaker zichtbaar zijn.

Ander campagnenieuws was de aanhoudende kritiek op Denk-leider Tunahan Kuzu, nu ook van Kamervoorzitter Khadija Arib. En twee politiek leiders voorspelden de uitslag voor hun partij: Lodewijk Asscher (PvdA) rekent op 26 zetels, Emile Roemer (SP) op 21.