'Daarna gaan zij alsnog de achterkamertjes in'
Premier Rutte, vice-premier Asscher, staatssecretaris Wiebes, VVD-fractievoorzitter Zijlstra en PvdA-leider Samsom ontvangen morgen de fractievoorzitters van de meeste oppositiepartijen om over een belastingherziening te onderhandelen.
Maar van onderhandelen zal in het begin nog niet veel terechtkomen. De meeste fractievoorzitters willen dat eerst het akkoord tussen VVD en PvdA openbaar gemaakt wordt. Dat gaan CDA-leider Buma en ChristenUnie-leider Slob in ieder geval aan premier Rutte vertellen, die het allemaal liever geheim houdt.
Zo ontstaat de situatie dat de coalitie niet genoeg partijen aan de onderhandelingstafel krijgt om samen een meerderheid in de Eerste Kamer te vormen. Grote kans dus dat het kabinet daar eerst iets aan moet doen.
Hele hebben en houden
"Bijna iedereen hier begrijpt echt wel dat je over zoiets gevoeligs als belastingen niet je hele hebben en houden van tevoren op straat gooit om er in het openbaar over te onderhandelen", zegt politiek verslaggever Ron Fresen. "Het spel morgen gaat als volgt: het kabinet wil horen wie er serieus willen onderhandelen. Er zijn partijen die dan 'ja' zeggen met de voorwaarde dat die plannen voor een deel openbaar worden gemaakt. Dat gebeurt dan, maar als 'tipje van de sluier' en vervolgens gaan ze alsnog de achterkamertjes in."
SP-leider Roemer stelt als voorwaarde dat alle onderhandelingen in het openbaar in de Tweede Kamer plaatsvinden. Hij gaat morgen helemaal niet, zelfs niet om die boodschap over te brengen. Daardoor is hij er ook niet bij als premier Rutte voor het eerst onthult waar de coalitie in een nieuw belastingsysteem aan denkt.
Buitenspel
Ron Fresen: "Roemer roept al maanden dat hij bij de belastingen absoluut aan tafel wil blijven, want zo’n plan maak je voor jaren en de SP komt vast een keer in een kabinet. Maar nu lijkt hij zich nog voor het allemaal begint al buitenspel te plaatsen. En zie dan maar weer eens aan tafel te komen."
Want als VVD, PvdA, D66, ChristenUnie, GroenLinks en SGP er morgen uitkomen over welke plannen er toch vooraf bekendgemaakt gaan worden, dan kunnen die partijen verder met onderhandelen. Zij hebben in totaal 40 zetels in de Eerste Kamer, terwijl er voor een meerderheid 38 nodig zijn. Roemer en Buma zijn dan niet nodig.
Geen 'Eerste Kamer-meerderheid' voor geheime onderhandelingen
Fractie | Zetels Eerste Kamer (totaal 75, meerderheid=38) | Onderhandelen ja of nee |
VVD | 13 | Ja, onderhandelen |
PvdA | 8 | Ja, onderhandelen |
CDA | 12 | Nee, eerst plannen openbaar |
D66 | 10 | Bereid te onderhandelen, maar liever na openbaarmaking plannen |
PVV | 9 | Nee, onder geen voorwaarde onderhandelen |
SP | 9 | Nee, eerst plannen volledig openbaar |
GL | 4 | Bereid te onderhandelen, maar liever na openbaarmaking plannen |
CU | 3 | Nee, eerst hoofdpunten van de plannen openbaar |
PvdD | 2 | Niet uitgenodigd zegt de partij |
SGP | 2 | Bereid te onderhandelen, maar liever na openbaarmaking plannen |
50Plus | 2 | Nee, eerst plannen openbaar |