Een student in een onveilig studentenhuis durft daarover lang niet altijd naar zijn huisbaas te stappen. Onder meer vanwege het woningtekort worden missende brandblussers of kapotte sloten voor lief genomen. Dat geven honderden uitwonende studenten aan in een vragenlijst van NOSop3 die ruim 2000 keer is ingevuld.
"In mijn kamer zit houtrot. Er zijn geen werkende rookmelders, de badkamer zit vol schimmel omdat we niet kunnen ventileren, en door een lekkage zijn vochtplekken ontstaan", schrijft een student. De verhuurder weet ervan, maar lost veel problemen niet op. "De klachten vielen verkeerd bij hem. Hij stond plotseling in mijn kamer en zei: 'als je zo doorgaat kun je beter wat anders zoeken'."
Dit is een greep uit de tientallen verhalen die terugkeren in de vragenlijst. In onderstaande video gaat NOSop3 verder in op het probleem, en komen nabestaanden aan het woord van Seb: hij overleed vorig jaar na een val uit een raam van zijn studentenhuis:
Een derde van de mensen die onze vragenlijst invulden, zegt dat de verplichte brandblusser in hun studentenhuis ontbreekt. Rookmelders, sinds juli overal verplicht, ontbreken bij ruim een op de tien. En honderden studenten kampen met kapotte deuren, sloten of ramen.
Toch stappen veel studenten daarover liever niet naar de huisbaas. Een derde in de vragenlijst van NOSop3 zegt bang te zijn geen woning meer te hebben als hij of zij klaagt. Een belangrijke reden daarvoor: het woningtekort. Dit jaar steeg dat tekort in de studentensteden tot bijna 27.000 studentenwoningen.
Ken je rechten
Terwijl je als student vaak volledig in je recht staat als er iets mis is in je huis. Je huisbaas moet veel van zulke problemen oplossen. De onafhankelijke Huurcommissie, waar je met je klachten naartoe kunt stappen, houdt een lijst bij van mankementen die de verhuurder volgens de wet moet oplossen.
In meerdere studentensteden zijn huurteams actief. Huurders kunnen daar terecht voor advies bij huurproblemen. Jacqueline Versteeg van Huurteams Nijmegen begrijpt de angst voor huisbazen wel: "Zij zeggen: voor jou tien anderen. Net als overal, hebben Nijmeegse studenten vaak tijdelijke huurcontracten. En het komt regelmatig voor dat verhuurders niet verlengen als een huurder klaagt."
"Wat ook zou helpen, is dat studenten hun rechten beter kennen. Als ze nu naar ons toekomen met hun contract, lezen we vaak dingen die daar helemaal niet in mogen staan. En als een verhuurder zegt dat hij je eruit zet als je klaagt, kan dat ook niet zomaar."
Op de foto hierboven zie je zogenoemde doorvalbeveiliging, vaak in de vorm van een stang of hekje. Daarmee kan een val gebroken worden. Nu zitten die stangen er. Maar vorig jaar op deze locatie in Amsterdam nog niet. Toen viel Seb, een student van 22, door een ruit op de derde verdieping naar beneden, en overleed.
Na het ongeval heeft de verhuurder die stangen alsnog geplaatst, ook al was het raam van Seb wettelijk gezien nét niet laag genoeg om zo'n beveiliging te moeten hebben. Veel studenten zeggen tegen ons dat bij hen zo'n beveiliging ook ontbreekt. Ook als die er volgens hen wel zou moeten zitten.
De familie en vrienden van Seb vragen sinds het ongeluk aandacht voor de veiligheid van studentenhuizen. Ze willen bewustzijn creëren bij zowel studenten als huisbazen. Binnenkort spreken ze daar in de Tweede Kamer over.
Om huurders beter te beschermen tegen wantoestanden, werkt het kabinet aan de wet 'Goed Verhuurderschap'. De bedoeling is dat gemeenten door die wet meer mogelijkheden krijgen om uit eigen beweging in te grijpen als woningen niet in orde zijn. Nu is er eerst een melding van de huurder nodig.
"Het is fijn dat er nu meer gebeurt, maar we zijn nog steeds benieuwd of dit echt het verschil gaat maken", vertelt Sebs moeder. "Er zijn nog steeds veel oude panden waar studenten wonen. We vragen ons af of daar ook iets aan wordt gedaan."