Kom je uit het buitenland en wil je in Nederland studeren? Dat kan ingewikkeld worden. De Vereniging van Universiteiten (VSNU) en de Vereniging Hogescholen (VH) willen de groei van het aantal internationale studenten beperken. Waarom? Door de hoge kosten gaan de kwaliteit en toegankelijkheid van het onderwijs achteruit. Maar hoeveel internationale studenten telt Nederland eigenlijk? En wat kosten die?
Eerst het aantal internationale studenten: op de universiteiten waren dat er in 2017 48.500 op een totaal van 268.000 studenten. Tien jaar eerder ging het nog om 14.700 op een totaal aantal studenten van 212.700.
Maastricht heeft verreweg de meeste internationale studenten: zij vormen met 58 procent het grootste deel van alle studenten op de universiteit. Bij andere universiteiten schommelt het aandeel tussen de 10 en 25 procent.
Op het hbo groeide het aantal internationale studenten minder hard: van 20.000 in 2007 naar bijna 28.000 in 2017. Het totaal aantal studenten groeide van 375.000 naar 446.600. Bij kunstacademies, zoals de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam en de Design Academie in Eindhoven, heeft zelfs 70 procent een buitenlandse nationaliteit.
Steeds meer internationale studenten dus, maar kosten ze meer dan Nederlandse studenten? Dat hangt af van het type internationale student: een student uit de EU kost Nederland meer dan een student van buiten de EU.
De studenten van buiten de EU hebben dus pech en draaien zelf op voor alle kosten. Voor de universiteit vormen zij niet de grootste kostenpost.
Het probleem zit 'm volgens de VSNU en de VH ergens anders: drie kwart van de buitenlandse studenten komt uit de EU. Zij betalen 2006 euro collegegeld per jaar aan de universiteit. Met andere Europese landen is afgesproken dat de overheid dit aanvult om de kosten voor de universiteit te dekken: gemiddeld 15.000 euro per student per jaar. Dat betalen ze ook voor Nederlandse studenten.
De regering heeft de afgelopen jaren bezuinigd op de bijdrage aan de universiteiten. Daardoor daalde het bedrag dat de overheid per student aan de universiteit geeft van 20.000 euro in het jaar 2000 naar 15.000 euro in 2016. Dat betekent dat universiteiten minder geld per student hebben, en dat kan ten koste gaan van de kwaliteit van het onderwijs.
Buitenlandse studenten betalen hier geen belasting en dragen dus niet bij aan de schatkist.
"Door de populariteit van internationale studies in Nederland komen hier meer studenten uit de EU studeren, dan dat er Nederlandse studenten in het buitenland studeren", vertelt Tariq Sewbaransingh van de Landelijke Studentenvakbond. "Maar de meeste buitenlandse studenten betalen hier geen belasting en dragen dus niet bij aan de schatkist."
"Eigenlijk moeten we Nederlandse studenten stimuleren om ook kennis op te doen in het buitenland", zegt Tariq. "Dat zou een oplossing kunnen zijn voor het negatieve kostenplaatje."
Voor een nog beter beeld van de uiteindelijke kosten per student is het ook van belang te weten hoeveel er blijven. Uit onderzoek van Nuffic - de organisatie voor internationalisering van het onderwijs - blijkt dat één op de vier studenten in Nederland blijft. Zij zouden - als ze hun hele leven blijven - de schatkist alsnog jaarlijks met 1,57 miljard euro spekken.
