Gaten in de ramen op de 32ste verdieping van Mandalay Bay Resort
Aangepast

Waarom eist IS de schietpartij in Las Vegas op?

  • Helen Verkaik

    redacteur NOS op 3

  • Helen Verkaik

    redacteur NOS op 3

De dodelijkste schietpartij in de moderne geschiedenis van de VS, dat was het bloedbad dat Stephen Paddock van 64 zondagavond in Las Vegas aanrichtte. 59 mensen kwamen om en honderden mensen raakten gewond. Maar het opmerkelijkst is misschien wel het feit dat IS de schietpartij claimt.

Hoe geloofwaardig is die claim en wat heeft IS hierbij te winnen?

In eerste instantie kwam de melding van Amaq News, voor iedereen de mediapoot van Islamitische Staat, maar door IS zelf nooit formeel erkend als zodanig. Amaq gaat doorgaans over het claimen van aanslagen.

Gisteravond kwam de officiële mededeling van IS, waarin ze Paddock een Arabische naam geven: Abu Abd al-Birr al-Amriki. De terreurgroep zegt dat de Amerikaan enkele maanden geleden tot de islam is bekeerd. Maar voor die claim leveren ze geen bewijs.

Terrorisme is een vorm van communicatie.

Liesbeth van der Heide

De FBI heeft geen bewijs gevonden voor de claim en neemt die daarom niet serieus. Volgens de politie handelde Paddock in z'n eentje.

Onderzoeker Liesbeth van der Heide bij het International Centre for Counter-Terrorism (ICCT) is minder stellig. 'The absence of evidence is not the evidence of absence', haalt ze aan. "Dat er geen bewijs is, betekent niet dat het niet waar is."

Wat heeft IS eraan om een aanslag op te eisen die ze niet hebben gepleegd? "Terrorisme is communicatie, terroristische organisaties zijn altijd uit op aandacht", zegt Van der Heide. "We hebben de laatste jaren vaker gezien dat terroristische organisaties, en met name IS, er baat bij hebben om het imago te cultiveren dat ze wereldwijd mensen hebben rondlopen die op elk moment kunnen toeslaan."

Ook Charlie Winter, die IS-propaganda onderzoekt voor het International Centre for the Study of Radicalisation in Londen, denkt dat het vooral om de boodschap gaat. En daar hebben ze niet maar één publiek voor.

"Dit is een boodschap voor de strijders in Irak en Syrië, dat ze nog steeds relevant zijn", zegt Winter. "En voor de bewoners van die landen. Daarnaast is het een boodschap voor het Westen, om angst te verspreiden en ons te intimideren."

Hier denken we dus dat zo'n aanslag om de vijand gaat, om ons, maar dat hoeft dus automatisch zo te zijn: "Ze communiceren via hun aanhangers."

En wat als er nou alsnog hard bewijs komt dat IS niks met de schietpartij te maken had? "Dat is een gok die ze nemen, maar het is niet per se een misstap", zegt Winter. "De echte sympathisanten blijven IS steunen. Aanhangers zien in zulk bewijs eerder een complot, en typisch voor westerse media."

De interne geloofwaardigheid van IS is ijzersterk.

Charlie Winter

Zolang ze dit niet té vaak doen natuurlijk. "Met het opeisen van incidenten zijn ze altijd vrij accuraat geweest", zegt Winter. "Maar de laatste tijd overdrijven ze meer. Zo verzonnen ze er bij de aanslag in Barcelona flink wat details bij, die nooit gebeurd waren. Daarmee genereren ze aandacht."

Hoe lang houden ze dat vol? Niet voor altijd, denkt Winter. "Maar hun interne geloofwaardigheid is ijzersterk. Er moet een hoop gebeuren wil de vaste kern daar overheen kunnen kijken."

Wat zegt dit over IS?

"Dat het niet goed met ze gaat in Irak en Syrië en dat ze ander manieren zoeken om het merk levend te houden. Zodat het kalifaat kan voortbestaan", zegt Winter.

En dat betekent op de korte termijn niet veel goeds. "Ik denk dat het een teken is van wat er gaat komen. Ze worden nog gewelddadiger en zullen op meer plekken wereldwijd toeslaan."

Dus: is de claim geloofwaardig?

"Ik denk niet dat het nú geloofwaardig is", zegt Winter. "Misschien als er komende dagen meer informatie komt. Het bericht van Amaq News was opmerkelijk, zeker aangezien ze snel met een tweede bericht kwamen dat hij zich tot de islam bekeerd zou hebben. Dat was heel defensief."

Liesbeth van der Heide doet de claim niet meteen af als onzin. Ook volgens haar is er op dit moment te weinig duidelijk. "Het is zeker direct na een aanslag moeilijk onderscheid te maken tussen lone operators en terreurgroepen. Een eenling kan geïnspireerd worden door online filmpjes of eerdere aanslagen, geholpen zijn bij de voorbereiding of echt gestuurd zijn met een opdracht door een terroristische organisatie. En the absence of evidence - dat er duidelijke aansturing of communicatie heeft plaatsgevonden - is not the evidence of absence."

Helaas, deze YouTube video is niet meer beschikbaar

Deel artikel: