Joshua Wong was pas 17 jaar toen hij in 2014 het gezicht en het geluid werd van de grootse protestactie in de geschiedenis van Hongkong. Wat begon met woede over het invoeren van steeds meer verplichte Chinese geschiedenisboeken, eindigde met een 79 dagen durende bezetting van het financiële hart van Hongkong.
"We vochten voor democratie en algemeen kiesrecht. We wilden een vrije 'election' voor Hongkong, geen ‘selection’”, zegt Joshua. Hij doelt op het systeem waarmee in Hongkong een nieuwe leider wordt gekozen. Morgen zijn die verkiezingen.
Hongkong is sinds 1997 geen Britse kolonie meer. Van de 7 miljoen inwoners mag al 20 jaar lang maar een selecte groep van 1194 mensen een stem uitbrengen. Ze komen uit de economische en politieke elite en hebben vaak zoveel belangen bij een goede verstandhouding met China, dat een meerderheid stemt voor de favoriete kandidaat van Peking. Dit jaar is dat Carrie Lam.
"Het is gewoon een door Peking geselecteerde kandidaat, de favoriet van de Communistische Partij. De bevolking van Hongkong heeft er niets over te zeggen. Het zijn dus nepverkiezingen", vindt Joshua. "Daarom zullen we op verkiezingsdag ook de straat op gaan om ‘burgerlijk ongehoorzaam’ te zijn."
Britse kolonie
Toen Hong Kong in 1997 van Britse in Chinese handen overging, werd er een overgangsperiode van 50 jaar afgesproken, waarin China zich moet houden aan het basisprincipe van ‘één land, twee systemen’. Hong Kong zou z’n eigen vrijheden en rechtssysteem mogen houden en Peking zou kunnen leren van wat een vrije economie daadwerkelijk inhoudt.
Inmiddels is Hongkong door China economisch voorbijgestreefd en overspoelen Chinezen de voormalig Britse kolonie met een minder bescheiden houding dan in het begin.
Zoals een 20-jarige fabrieksarbeider de houding van de Chinezen in The Guardian beschrijft: “Ze zeggen: we zijn nu rijk, nu is het de beurt aan de Hongkongers om onze slaven te zijn. Als Chinezen naar Hongkong komen, gedragen ze zich alsof ze in hun kolonie zijn. Ze trekken zich niets van je aan en voelen zich vrij te doen wat ze willen. Omdat ze de Chinese regering achter zich hebben en de Chinese regering heeft overal controle over'."
Dat is het gevoel dat veel jongeren in Hongkong hebben. Dat ze niets te vertellen hebben over hun leven en hun toekomst, ook al duurt het nog tot 2047 voordat volgens afspraak Hongkong helemaal in Chinese handen komt.
In de basic law - een soort grondwet - van Hongkong staat zelfs dat er uiteindelijk vrije verkiezingen zullen komen. Na de verkiezingen van de vorige leider in 2012 beloofde China dat de bevolking in 2017 wél zijn zegje zou mogen doen. Maar daar stak Peking later toch een stokje voor toen bleek dat de Hongkongers dan ook hun eigen kandidaten wilden nomineren. Dat ging een stap te ver, want Peking houdt niet van verassingen.
Nieuw protest
Joshua en zijn kameraden laten het er niet bij zitten. Op 1 juli is het precies 20 jaar geleden dat Hongkong werd overgedragen aan China. Waarschijnlijk komt president Xi Jinping dan op bezoek, ook om de nieuw gekozen leider te inaugureren. “Een mooi moment om een grootschalige staking af te kondigen, om Xi Jinping duidelijk te maken hoe wij erover denken”, zegt Joshua, die door de macht van China in vrijwel geen enkel Aziatisch land meer welkom is.