Een historisch referendum in Turkije: Turken, ook in Nederland, mogen in april stemmen over een grondwetswijziging. Als daar een ja uit rolt, verschuift, kort gezegd, de macht in Turkije van parlement en premier naar de president.
Turkije kan effectiever bestuurd worden, vinden voorstanders in het Turkse referendum. Terwijl tegenstanders juist vinden dat een wijziging in de grondwet een stap richting een dictatuur is. De stem van Nederlandse Turken (260.000 stemgerechtigden) is daarbij van belang en daarom voeren beide kampen sinds deze week campagne. Wat drijft jonge campagneleiders om in Nederland voor Turkije te strijden?
Kübra Aksoy (24), student Pedagogische wetenschappen, is duidelijk over haar standpunt: zij voert campagne voor het ja-kamp. "Ik ben een Turkse Nederlander en heb een dubbele nationaliteit. In die zin is Turkije net zo belangrijk voor mij."
"Wij richten ons op twijfelaars; mensen die nog niet voldoende informatie hebben om een keuze te maken", zegt Kübra. "Ik ben secretaresse dus ik maak aantekeningen bij bijeenkomsten. Ik ben iedere dag bezig met de campagne."
Parlementsleden kunnen zich meer bezighouden met de belangen en behoeften van het volk.
"De wijzigingen van het wetsvoorstel zijn niet opgesteld voor de president, maar juist voor het land. De bevoegdheden worden bij één persoon gebracht. Zo wordt de politiek en economie minder onzeker; er hoeven geen compromissen meer gesloten te worden."
En als mensen het niet eens zijn met de plannen van de president? "Ik denk dat zij zich sowieso wel durven uit te spreken tegenover de president. Ik denk niet dat het wijzigen van de wet daar effect op zal hebben."
Kübra denkt ook dat het land effectiever bestuurd wordt. "Het aantal parlementsleden wordt verhoogd tot 600, in plaats van 550. Dat betekent minder werklast, waardoor leden zich meer kunnen bezighouden met de belangen en behoeften van het volk."
Juist meer democratie
Volgens Kübra is het "te kort door de bocht" om te zeggen dat de president met een ja-uitkomst meer macht krijgt. "De president kan nu alleen worden vervolgd voor landverraad en niet op andere zaken. Met het nieuwe wetsvoorstel komen er meer mogelijkheden tot vervolging."
"Met het nieuwe wetsvoorstel komt er juist meer democratie tot stand. Ik vind het raar dat er wordt gezegd dat die wordt ingeperkt." Kübra vindt niet dat er sprake is van een dictatuur. "De president kan bijvoorbeeld geen wetsvoorstel indienen. Dat moet uit het volk komen."
Erdogan is op dit moment de machtigste man in de politiek en doet wat hij wil.
Ook jongeren die tegen de grondwetswijziging zijn, informeren hun achterban. "We organiseren bijeenkomsten met bijvoorbeeld een Turks parlementslid en doen thuisbezoekjes. We leggen daarbij uit wat wel en niet goed is", vertelt Murat Memis (28). Hij is voorzitter van de Koerdische vereniging in Nederland en is tegen de wijziging in de grondwet.
"Erdogan is op dit moment de machtigste man in de politiek en doet wat hij wil. Het gevolg daarvan is dat persvrijheid en vrijheid van meningsuiting worden onderdrukt en dat oppositieleiders worden aangehouden."
Geen macht meer verdelen
"Erdogan wil op dit moment alle macht bij zich verzamelen, want hij vertrouwt niemand. Hij wil alle macht bij zichzelf houden en geen macht meer verdelen. Dan is er niemand die hem kan veroordelen."
Volgens Murat gaat het referendum niet over voor of tegen Erdogan zijn. "Het gaat over het systeem in Turkije. Jongeren hebben zorgen over wat er gebeurt als Erdogan er niet meer is. Hij zal op een moment doodgaan en dan komt er een ander persoon."
Ik heb het recht om te stemmen en dat gebruik ik ook.
En waarom stemmen bij een Turks referendum als je in Nederland woont? "Als ik een mogelijkheid zou krijgen voor of tegen Trump te stemmen, zou ik ook tegenstemmen", zegt Murat.
"De wereld zit zo in elkaar dat je landen niet meer apart van elkaar kan zien. Ik heb het recht om te stemmen en dat gebruik ik ook. Meer vrijheid in Turkije is een winst voor de wereld en Nederland."
Volgens Murat is de campagne voor de nee-stemmers niet massaal. "Op persoonlijke titel gebruiken we wel Facebook en Twitter." Dat is volgens Murat ook de enige manier om kritisch te zijn. "Je hebt op dit moment geen oppositiemedium meer in Turkije, het enige kritische medium is sociale media. Maar als je nog op vakantie wil naar Turkije moet je ook oppassen wat je daar post. Maar ik neem mijn verantwoordelijkheid en blijf kritisch."
Hoe dichter bij het referendum, hoe actiever de campagnes, vertelt Murat. Hoe ze het later gaan aanpakken, weten ze nog niet. "Dat hangt af van de situatie."
"Als er een ja uit het referendum komt, krijgt één man meer macht en wat hij met die macht gaat doen weet niemand."
