Google wil volgend jaar met Project Loon meer dan 100 miljoen Indonesiërs van internet gaan voorzien. Dat moet gebeuren via speciale internetballonnen, waar het bedrijf al twee jaar mee experimenteert. Google is daarvoor een contract aangegaan met drie Indonesische telecomproviders. Het is de eerste grote test voor de ballonnen.
In Indonesië heeft maar een derde van de 250 miljoen bewoners toegang tot internet. Om alle 17.000 Indonesische eilanden hiervan te voorzien, zouden veel kabels en telefoonpalen nodig zijn. De ballonnen van Google zouden een oplossing kunnen bieden.
De heliumballonnen zweven op zo'n 20 kilometer hoogte, twee keer zo hoog als vliegtuigen. Via een een grondstation zenden ze een dataverbinding van zo'n 10 megabit per seconde (sneller dan 3G) uit. Software zorgt ervoor dat de Loon-ballonnen zich aanpassen aan luchtstromen en op dezelfde plek blijven hangen. Stroom halen ze uit zonnepanelen.
Volgens Google waren eerdere tests in Nieuw-Zeeland, Australië, Californië en Brazilië succesvol. Ook loopt er tot maart 2016 een testprogramma in Sri Lanka.
Aan de ballonnen zijn afgelopen jaren wel de nodige aanpassingen gedaan. Zo bleven ze eerder niet langer dan 10 dagen in de lucht, maar is dat nu verlengd tot zo'n half jaar, zegt projectleider Mike Cassidy tegen de BBC. Ook zijn er nog maar twee mensen nodig om de ballon op te laten, terwijl dat er eerder veertien waren.
De grotere test in Indonesië is volgens het bedrijf een eerste stap om uiteindelijk een cirkel van honderden internetballonnen rond de wereld maken. Daarmee hoopt Google uiteindelijk alle afgelegen plekken in de wereld van internet te voorzien.
Google is niet de enige die nieuwe mogelijkheden voor internetverbindingen zoekt. Zo test Facebook een speciale drone ter grootte van een Boeing 737, die op 27 kilometer in de lucht kan hangen. De drone zou internetsnelheden kunnen leveren van 10 gigabyte per seconde.
Het is een van de plannen van het project Internet.org, waarmee Facebook in alle ontwikkelingslanden internet wil krijgen. Een nobel initiatief, maar toch leverde het ook de nodige kritiek op.
Zo biedt Facebook in sommige landen gratis toegang tot een beperkt aantal internetpagina's, waaronder overheidswebsites, vacaturebanken en uiteraard Facebook zelf. Dat zou in strijd zijn met de netneutraliteit, zeggen critici. Bovendien loopt al het dataverkeer ook nog eens via Facebook, waardoor het bedrijf kan zien wat de gebruikers doen op internet.
Alles heeft zijn prijs.
Ook Nico van Eijk, hoogleraar informatierecht, plaatste eerder in Nieuwsuur kanttekeningen bij dit soort initiatieven: "Alles heeft zijn prijs. Het is natuurlijk een lovenswaardig initiatief, maar ik kan me voorstellen dat ze dit wel doen op een manier waar ze ook zelf voordeel van hebben. Bijvoorbeeld doordat hun diensten prominenter aanwezig zijn of dat ze andere verbieden."
Vanwege de kritiek heeft Facebook het platform inmiddels ook opengesteld voor andere diensten.
Naast de twee internetbedrijven heeft ook Elon Musk, oprichter van ruimtevaartorganisatie SpaceX en autofabrikant Tesla, plannen voor een eigen wereldwijd internet. Hij wil met duizenden mini-internetsatellieten alle hoeken van de planeet bereiken. Zelfs de mogelijk toekomstige bewoners van Mars kunnen hier gebruik van maken, zei Musk eerder dit jaar in een interview. Ook Google investeerde onlangs in zijn plannen.