PvdD bestuurt lokaal met VVD en CDA, maar houdt landelijk vast aan idealen
Ooit was bij de Partij voor de Dieren het motto: 'Op je idealen sluit je geen compromissen'. Volgens lijsttrekker Esther Ouwehand staan de thema's van haar partij "inmiddels op het politieke hoofdtoneel", maar meedoen aan een coalitie met partijen die "pappen en nathouden", wil ze niet. Dat zegt ze in de verkiezingsuitzending van Nieuwsuur.
Haar voorganger, Marianne Thieme, zei in 2017: "Politieke idealen die zo zwaarwegend zijn dat ze niet ingeruild kunnen worden voor een plek aan de knoppen". Ouwehand zegt nu: "Voor de PvdD is macht nooit een doel op zich. Maar als er een echte koerswijziging mogelijk is door een coalitie van partijen die de problemen fundamenteel op kan lossen, dan doet de PvdD mee."
Bij zowel de gemeenteraadsverkiezingen als de Provinciale Statenverkiezingen won de partij. Voor het eerst zit de PvdD in aantal gemeenten al wel in een coalitie: in Groningen, Almere, Amersfoort, Arnhem, Heerlen en sinds kort in Den Haag. In Almere en Heerlen bestuurt de partij zelfs samen met de VVD.
Uit een Ipsos-peiling blijkt dat de achterban in meerderheid wil dat de partij ook landelijk gaat meebesturen. Met de stelling: "Ik heb liever dat de partij meeregeert dan in de oppositie blijft", is ruim zestig procent het eens.
In de gemeenten zag een aantal fracties "ruimte voor een groen akkoord", zegt Ouwehand. "Dat kan dan soms ook met de VVD en in uitzonderlijke gevallen, zoals in Amersfoort, ook met het CDA."
Rode draad conflicten
Dat Ouwehand lijsttrekker is, was in september nog maar de vraag. In de partij barstte toen een leiderschapsstrijd los waarbij het bestuur Ouwehand aan de kant zette. De reden: integriteitsmeldingen. Ouwehand trad tijdelijk terug en maakte dat tot grote verrassing van de leden bekend aan het eind van het partijcongres. Een paar uur nadat die leden met een overweldigende meerderheid van 96,3 procent voor haar hadden gestemd.
Nadat Ouwehand een advocaat had ingeschakeld werd het besluit teruggedraaid en trad het bestuur af. Het nieuwe bestuur concludeerde dat er van integriteitsschendingen door Ouwehand geen sprake was.
Het was overigens niet de eerste keer dat de partij Ouwehand probeerde te wippen. Ook in 2010 wilde het bestuur van de partij Ouwehand niet op de kandidatenlijst. "Er is discussie over de professionalisering van onze partij", zegt ze. "Dat is de rode draad van de conflicten. Uiteindelijk ben ik de voortrekker van de interne ontwikkeling, waar ook de leden zich voor hebben uitgesproken. Nu hebben we daar duidelijkheid over."
Ouwehand schreef dit jaar over de staat van haar partij: dat ze tot de "sombere conclusie" komt dat een "professionaliseringsslag cruciaal" is, maar dat die niet gemaakt wordt. En dat de partij niet aan het "basisniveau" voldoet die leden en kiezers mogen verwachten.
Nu zegt ze dat ze hard heeft moeten vechten voor een andere koers. "Ik vind dat de lokale fracties de ruimte moeten krijgen met hun eigen autonomie. Waar we heel helder hebben wat onze idealen zijn en daar voor vechten en anderen aanjagen. Die fracties in het land niet topdown vertellen dat ze niet mogen meebesturen. We moeten doorontwikkelen, daar heb ik intern voor gevochten."
Ze vindt dat de PvdD daarom ook moet loskomen van de groep mensen die de partij heeft opgericht. "Nu kunnen we gelukkig door. De stagnatie van eerder heeft helaas tot heftige uitingsvormen geleid waarbij het oude bestuur onjuist en onrechtmatig heeft gehandeld."
Afgetreden bestuur
Maar is het conflict in de partij de wereld uit? Nico Koffeman, naar eigen zeggen de bedenker van de partij, fractievoorzitter in de Eerste Kamer en dé representant van het oude afgetreden bestuur, zit er nog. Ze wil er bij Nieuwsuur niet te veel over kwijt en heeft Koffeman na het conflict nog niet gesproken. Wel zegt ze: "We hebben beiden onze eigen rol. Overal delen we dezelfde idealen. De Eerste Kamer gaat ook te werk volgens deze idealen."
Koffeman voert in de Eerste Kamer ook het woord over onderwerpen die soms kunnen raken aan zijn zakelijke belangen. Ouwehand vindt het belangrijk dat degene die het woord voert, daarin geen belangen heeft. "Woordvoerderschap moet je scheiden." Ze gaat er met Koffeman over praten, zegt ze. Bekijk hier het hele gesprek terug:
