Sarah Bronkhorst
redacteur Bureau Washington
Sarah Bronkhorst
redacteur Bureau Washington
Op meer dan honderd Amerikaanse universiteiten hebben studenten in de afgelopen weken demonstraties georganiseerd waarin ze steun betuigen aan de Palestijnen. Dit leidt tot ergernis bij vermogende oud-studenten, die vaak juist pro-Israël zijn. Veel van hen hebben donaties aan de instellingen teruggetrokken.
Onder andere de prestigieuze universiteiten Harvard en de Universiteit van Pennsylvania (UPenn) zijn belangrijke donateurs verloren sinds de start van de oorlog tussen Hamas en Israël. De geldschieters zijn kritisch op de universiteitsbesturen en vinden dat die de terroristische aanvallen van Hamas op 7 oktober veel strenger hadden moeten veroordelen.
Volgens kritische donoren had Hamas direct als terreurorganisatie bestempeld moeten worden, iets wat de voorzitter van UPenn niet meteen heeft gedaan.
Antisemitisme
Een van de kritische geldschieters van UPenn is tech-ondernemer David Magerman, die naar eigen zeggen 10 miljoen dollar heeft gedoneerd aan de universiteit. In september uitte hij al zijn zorgen nadat de universiteit had toegestaan een Palestijns literatuurfestival te organiseren op de campus, waar sprekers optraden die in het verleden zijn beschuldigd van antisemitische uitlatingen.
Magerman spreekt er schande van: "Het festival ging niet om literatuur of kunst: het was vooral een viering van antisemitisme en terrorisme." Toen de aanval van Hamas een paar weken later plaatsvond, en volgens Magerman een sterke veroordeling vanuit de universiteit uitbleef, was dat voor hem de druppel. "Ik wil betrokken zijn bij plekken waar mijn waarden worden gerespecteerd. Deze universiteit is dat niet meer." Hij zegt geen cent meer te doneren.
Miljoenen dollars
Magerman staat niet alleen in zijn frustratie. Onder anderen voormalig gouverneur Jon Huntsman, investeerder Marc Rowan, en cosmetica-erfgenaam Ron Lauder hebben hun donaties aan UPenn ingetrokken. De universiteit loopt daardoor miljoenen dollars mis.
Ook andere universiteiten ervaren spanning met hun donateurs. Zo zal Harvard voortaan geen donaties meer ontvangen van Victoria's Secret CEO Leslie Wexner. En dat kan wel eens voor problemen zorgen. Privé-donaties zijn namelijk van groot belang in het financiële plaatje van universiteiten: vorig jaar ontvingen Amerikaanse universiteiten in totaal bijna 60 miljard dollar aan donaties.
En de boosheid gaat verder dan het intrekken van donaties. Een groep CEO's wil de namen publiceren van de protesterende studenten, zodat bedrijven, onder het mom van "transparantie", die studenten nooit zullen aannemen. Ook "doxxen" Israël-gezinde websites de protesterende studenten door hun persoonlijke informatie, inclusief foto's, op hun site te publiceren.
Omstreden leus
Om onherkenbaar te zijn tijdens de mars van UPenn bedekken veel demonstranten zich met mondkapjes en "kaffiyehs", geruite sjaals die symbool staan voor solidariteit met de Palestijnen. Eén van de demonstranten die zonder gezichtsbedekking meeloopt, houdt een bord vast met daarop een omstreden leus die volgens de studenten pleit voor vrijheid voor Palestijnen. Maar ook Hamas gebruikt de leus, met de insteek dat er in een Palestijnse staat geen ruimte is voor Joden.
Naast de protesterende studenten hebben universiteiten ook te maken met toenemend antisemitisme op de campus. Cornell University in de staat New York doet onderzoek naar een reeks antisemitische bedreigingen richting de Joodse gemeenschap van de universiteit die afgelopen weekend online verschenen. In een bericht zou zijn gedreigd Joodse studenten op de campus neer te schieten. Volgens de joodse organisatie Anti-Defamation League is het aantal antisemitische incidenten in de VS met 400 procent toegenomen sinds de aanvallen van Hamas op 7 oktober.
Onafhankelijkheid bewaren
Door de tweespalt tussen studenten en donateurs komen universiteiten ideologisch in de knel, en voelen ze de druk om een kant te kiezen in het conflict. Maar Risa Lieberwitz, voorzitter van de Amerikaanse vereniging voor hoogleraren, pleit ervoor dat universiteiten hun onafhankelijkheid bewaren en het debat faciliteren zonder er zelf aan deel te nemen. "Het beste wat ze kunnen doen, is voor academische vrijheid staan en hun studenten aanmoedigen om meningen te vormen zolang die niet in strijd is met de wet. Dat zou ze veel respect opleveren."