Zwartgelakte documenten: UvA niet transparant over sponsordeal hoogleraar
De Universiteit van Amsterdam (UvA) weigert correspondentie openbaar te maken over de geheime financiering van hoogleraar belastingrecht Hein Vermeulen. Uit onderzoek van Nieuwsuur bleek eerder al dat zijn onderzoek werd betaald door de lobbyclub van vastgoedbeleggers. Vermeulen nam daarop ontslag, maar documenten over de nasleep ervan zijn door de universiteit grotendeels zwartgelakt.
De universiteit heeft altijd beweerd niet op de hoogte te zijn geweest van de heimelijke financieringsconstructie. Vermeulen werd als bijzonder hoogleraar op papier betaald door de Amsterdam School of Real Estate (ASRE), een onderwijsinstelling verbonden aan de universiteit. Maar in werkelijkheid bleek jarenlang een vereniging van grote beursgenoteerde vastgoedbeleggers hem te betalen.
Vermeulen zelf was daarvan op de hoogte, net als zijn andere werkgever, Price Waterhouse Coopers (PwC). Daar werkte hij als belastingadviseur. Maar zijn andere werkgevers, zoals de universiteit en het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden waar Vermeulen rechter was, stellen dat zij niet bekend waren met de geldstromen.
Dit soort betalingen kunnen de onafhankelijkheid van een wetenschapper aantasten. De vastgoedlobby had namelijk direct belang bij het onderzoek dat Vermeulen deed naar het vestigingsklimaat van fiscale beleggingsinstellingen. Vermeulen vermeldde de betalingen niet op zijn profiel en ook niet in zijn publicaties voor de universiteit.
Niet te lezen
Nieuwsuur deed met een beroep op de Wet open overheid een verzoek bij de UvA om documenten over de kwestie in te zien. Maar die verstrekte vervolgens grotendeels zwartgelakte papieren.
Zo is veel correspondentie van faculteitsdecaan Andre Nollkaemper en collegevoorzitter Geert ten Dam onleesbaar gemaakt. En ook de naam van hoogleraar Vermeulen is in vrijwel alle documenten zwartgelakt.
Uit de schaarse passages die zijn vrijgegeven kan worden opgemaakt dat de universiteit op zoek is naar potentiële bronnen van Nieuwsuur binnen de universiteit.
Zo mailt decaan Nollkaemper na publicaties aan de sectie belastingrecht: "Het is bekend dat een of meer van jullie een directe lijn naar de pers heeft/hebben." En: "ik zou de medewerker(s) die enkele keren gericht informatie vanuit de sectie heeft/hebben doorgespeeld aan journalisten, willen vragen om met mij contact op te nemen." Medewerkers wordt geadviseerd om journalisten door te verwijzen naar de afdeling persvoorlichting.
Zie hier een aantal van de zwartgelakte documenten die Nieuwsuur ontving:
Nieuwsuur
Nieuwsuur
Nieuwsuur
Vacature
De universiteit heeft inmiddels het bureau Berenschot in de arm genomen om de financieringsconstructie rond Vermeulen te onderzoeken. Daarbij wordt ook gekeken naar de rol van zijn toenmalig leidinggevende, vakgroepvoorzitter Rob Cornelisse. Hij zou mogelijk op de hoogte zijn geweest van de constructie.
Cornelisse is nu nog hoogleraar bij de universiteit. Hij wil niet op vragen van Nieuwsuur reageren. Afgelopen week nam hij 'wegens persoonlijke redenen' per direct ontslag als toezichthouder bij de beursgenoteerde Luxemburgse groothandel B&S Group. Of dit verband houdt met het lopende onderzoek, is niet bekend.
De Universiteit van Amsterdam is nu op zoek naar een vervanger van Vermeulen. Hij was de laatste jaren vakgroepvoorzitter. In de vacature stelt de universiteit haar beleid voor de vakgroep bij: 'meer universitaire hoofdfuncties en minder nevenfuncties'.