Een therapeut van de gemeente die ouderen leert stofzuigen, boodschappen doen of de was ophangen. Het heet reablement, mensen leren om zichzelf weer te helpen. Het begon tien jaar geleden als proef in één gemeente en is nu verplicht in heel Denemarken.
Zo leert Mette (83) om zelfstandig de trein in te kunnen. Ze heeft artritis, maar wil haar vrijwilligerswerk in de stad kunnen blijven doen. "Ik vind het belangrijk dat ik zelf erop uit kan. Om contact te houden en met mensen te blijven werken."
Daarom traint ze nu al een paar maanden samen met een ergotherapeut. Met de stoeprand bootsen ze het opstapje van de trein na, waar Mette dan met haar rollator op en af moet. Zodat ze het straks alleen kan.
Veters leren strikken
In het Deense zorgsysteem is alles erop gericht om mensen zo snel mogelijk terug te laten keren naar de maatschappij. Zelfs als dat betekent dat de overheid iemand moet leren afwassen of veters strikken.
"Eerst kost dat geld, omdat we er flink wat uren in moeten investeren. Maar op de lange termijn betaalt het zich terug", zegt Mette Zimmer, manager zorg in de gemeente Gladsaxe. "We hoeven niet jaar na jaar terug te komen, slechts een half jaar en dan is iemand weer zelfstandig."
In Denemarken kun je met al die langdurige zorgproblemen terecht bij de gemeente.
Rudi Westendorp is hoogleraar ouderengeneeskunde aan de universiteit van Kopenhagen. Hij woont nu drie jaar in Denemarken en ziet de verschillen met Nederland. Bijvoorbeeld bij wie je voor zorg moet aankloppen.
"In Denemarken kun je met al die langdurige zorgproblemen terecht bij de gemeente. Dat is een groot voordeel. Er is geen verzekeraar, of wmo, of loket waar je moet aankloppen om afhankelijk van het type probleem bij de juiste persoon te belanden."
Daarnaast geeft Denemarken minder uit aan zorg. "Denemarken besteedt 10 procent aan gezondheidszorg, dat is aan ziekenhuizen en alle langdurige zorg, in Nederland is dat 13 procent. En ik heb niet het idee dat het hier nou 3 procent minder is dan in Nederland."
De 80-jarige Aksel Petersen heeft een paar maanden geleden zijn heup gebroken. Nu leert hij om weer zelf schoon te maken en naar de wasserette, die een paar honderd meter verderop zit, te lopen. "Ik wilde zo snel mogelijk weer op gang komen en niet als een invalide alleen maar zitten", zegt Petersen.
Er wordt in Denemarken niet gekeken naar wat de overheid kan geven, maar alleen naar wat de burger zelf nodig heeft. "Wij vragen mensen wat ze willen, waaraan ze willen werken", zegt zorgmanager Zimmer. "Vervolgens stellen we een overeenkomst op. Het is belangrijk dat patiënten betrokken en gemotiveerd zijn. Het gaat uiteindelijk om hun leven."