Het werk van kunstenaar Mark Rothko (1903-1970) trekt een groot publiek en op veilingen leveren zijn doeken recordbedragen op. Het Gemeentemuseum Den Haag staat vanaf volgende week in het teken van deze kunstenaar, meer dan veertig jaar na zijn laatste tentoonstelling in Nederland. Nieuwsuur mocht alvast kijken.
Huilen
Zaterdag opent het Haagse museum de tentoonstelling met tientallen schilderijen van Rothko. Hij behoort tot de top-10 van 20e-eeuwse kunstenaars wereldwijd. De vervoers- en verzekeringskosten voor zijn topwerken zijn zo hoog dat een overzichtstentoonstelling bijna onmogelijk is.
"Rothko heeft met abstracte kunst bereikt wat geen enkele andere kunstenaar is gelukt", zegt Benno Tempel, directeur van het Haags Gemeentemuseum. "Zijn werken ontroeren. Bij de grote doeken met intense kleurvelden barsten mensen soms spontaan in huilen uit, er gebeurt er iets met ze."
Briefje
Rothko werd geboren als Marcus Rothkowitz. Hij was van Joods-Russische afkomst en groeide vanaf zijn tiende op in de VS. De intense kunstenaar kende een moeilijk leven. Hij werd geteisterd door depressies en was alcoholist. Rothko pleegde in 1970 zelfmoord. In die periode leerde Henk van Os, voormalig directeur van het Rijksmuseum, hem via via kennen.
Van Os: "Rothko was heel erg in zichzelf. Ik vond het een wonder dat hij mij als broekje steeds weer vroeg om bij hem langs te komen. Hij was vaak boos op alles en iedereen, maar we hadden een klik en konden goed over kunst praten. Toen hij in februari 1970 een eind aan zijn leven had gemaakt zou ik de volgende dag een afspraak met hem hebben. Hij was nog zo helder om een briefje voor mij achter te laten. Dat vond de politie en zo hoorde ik het als een van de eersten. Ik schrok ontzettend."
67 miljoen
De kunstenaar was een vertegenwoordiger van het abstract expressionisme, de zogenaamde colorfield-stroming die door middel van kleurvlakken of kleurvelden een meditatieve stemming opwekken bij de kijker. Tempel: "Hij staat in het rijtje van Matisse, Mondriaan, Dali en Malevich. Zoiets krijg je bijna nooit meer te zien." In Nederland heeft alleen het Stedelijk Museum in Amsterdam en het Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam een Rothko in het bezit. Onlangs bracht zijn werk 'Oranje, rood, geel' op een veiling bijna 67 miljoen euro op. Een recordbedrag voor de kunstenaar.
Classic style
Rothko kwam relatief laat en min of meer toevallig tot de ontdekking dat schilderen iets voor hem zou kunnen zijn. Hij volgde enkele opleidingen maar bleef zichzelf altijd voornamelijk als autodidact zien. Hij is beroemd om zijn classic style; zijn schilderstijl sinds de jaren vijftig: monumentale kleurvelden op doeken groter dan de menselijke maat. Maar in de tentoonstelling is er aandacht voor zijn vroege werk.
Vragen en/of opmerkingen? Mail: Annephine.van.Uchelen@Nieuwsuur.nl