Ze gaat de meest invloedrijke centrale bank ter wereld leiden, de Federal Reserve van Amerika: Janet Yellen. Wie is ze, wat is haar visie en wat kan de wereld van haar verwachten? Daarover Nout Wellink, econoom Bart van Ark en klasgenoot Charlie Saydah. Over de macht van 's werelds invloedrijkste econoom.
Werkloosheid
De 67-jarige Janet Louise Yellen was tot nu toe vice-voorzitter en werd in oktober door president Obama voorgedragen. Hij noemt haar buitengewoon goed gekwalificeerd. Yellen is econoom en maakt zich al jaren sterk voor het terugdringen van de werkloosheid.
Afbouw stimuleringsprogramma
Sinds eind vorig jaar bouwt de Fed langzaam het miljardenprogramma af dat de Amerikaanse economie stimuleert. De centrale banken brachten elke maand 85 miljard dollar in omloop. Dat bedrag is iets verlaagd.
Yellen moet het programma verder afbouwen. Een delicate kwestie, omdat ingrijpen of juist het uitblijven van maatregelen grote gevolgen kunnen hebben voor de Amerikaanse en de wereldeconomie.
Mannen
Democraat Yellen was de belangrijkste kandidaat nadat voormalig minister van Financiën Lawrence Summers zich terugtrok wegens gebrek aan steun bij de Republikeinse oppositie.
Voorzitter Christine Lagarde van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) verheugt zich erg op de komst van een vrouw als centralebankpresident. Volgens een woordvoerder "zal zij zich niet meer zo eenzaam voelen'' tijdens vergaderingen, waarbij doorgaans vooral mannen aanwezig zijn.
Beleid
Yellen staat bekend als een groot voorstander van agressief beleid dat de werkloosheid omlaag moet brengen. Zo sprak ze in 2012 haar steun uit voor een constructie die het lage rentebeleid van de Amerikaanse centrale bank koppelt aan een inflatie- en werkgelegenheidsdoel. Ze is een van de bedenkers van de pogingen van de Fed die met zeer lage rentestanden de economie wil stimuleren.
Banken redden
Ze zal naar verwachting hetzelfde beleid voeren als haar voorganger Bernanke. Hij kampte in zijn acht jaar als Fed-baas met de ergste economische crisis sinds de jaren dertig en ontwikkelde na de financiële crisis in 2008 uitzonderlijke programma's dat het bankensysteem moest redden. De Fed leende geld aan banken nadat de kredietmarkten bevroren, bracht de rente terug tot bijna nul en kocht voor miljarden aan langlopende staatsleningen op.
Vorige banen
Yellen was tijdens het presidentschap van Bill Clinton voorzitter van de council of Economic Advisers, het belangrijkste adviescollege van het Witte Huis op het gebied van economische politiek. In 2009 was ze stemgerechtigd lid van de Federal Open Market Committee (FMOC), dat onderdeel is en toezicht houdt op het monetaire beleid van de Fed. Ze is daarnaast emeritus-professor aan de Universiteit van Californië.
Bij de stemming kreeg ze 56 stemmen voor en 26 stemmen tegen. Ze is de eerste vrouwelijke voorzitter van de Fed, die ruim 100 jaar bestaat.
State of the Union
Correspondent Tom Kleijn zal vanavond vooruit kijken naar de State of the Union die Obama vannacht zal uitspreken. Daarin veel aandacht voor de stijgende inkomensongelijkheid. In de drie jaar die hij nog heeft als president wil hij de Amerikaanse middenklasse weer nieuw leven inblazen en de American Dream herstellen, die hard werken beloont.
Vragen en/of opmerkingen? Mail: Menno.de.Galan@Nieuwsuur.nl en Tom.Kleijn@Nieuwsuur.nl (Volg Tom op Facebook)