Is het toeval of niet? Net nu premier Rutte in Indonesië is, duiken overal onthullingen op over het Nederlandse militaire optreden in Nederlands-Indië. Nieuwsuur sprak met een Nederlandse veteraan die nieuwe foto's openbaar maakt van een massagraf in Indië, 66 jaar geleden.
Duidelijker beeld
Premier Rutte is met een grote handelsdelegatie op bezoek in Indonesië. Het is daar geen groot item, maar nog steeds wachten de Indonesiërs op officiële excuses voor de koloniale oorlog die Nederland daar van 1945 tot 1949 voerde en waarvan een steeds duidelijker beeld ontstaat.
De politionele acties hadden alle kenmerken van een echte oorlog en Nederland heeft lange tijd het verleden niet onder ogen willen zien. De afgelopen dagen waren er verschillende onthullingen over het wrede Nederlandse verleden in Indië. Zo publiceerde Vrij Nederland over bloedbaden op Bali en berichtte Altijd Wat van de NCRV over oorlogsmisdaden in Indië.
Nieuwe foto's
Nieuwsuur kwam in contact met een oud-marinier die tussen 1946 en 1948 in Nederlands-Indië zat. Hij bezit twee foto's van massagraven. Achterop staat te lezen dat ze zijn genomen op 14 augustus 1947 in de plaats Pamekasan op Madoera. De lichamen op de foto's zijn volgens de Indië-veteraan van opstandelingen die mariniers hadden geprobeerd aan te vallen en daarbij werden gedood.
Veteraan Gerrit Zwanenburg was zelf niet gelegerd op Madoera, maar kreeg de foto's later van een maat bij het Korps Mariniers. Zelf was hij als marinier actief op Oost-Java, waar hij soortgelijke situaties heeft meegemaakt. "Ze kwamen met speren op onze mariniers af, wat moet je dan?", zegt hij.
Censuur
Nieuwsuur sprak ook met Louis Zweers van de Erasmus Universiteit Rotterdam, die afgelopen vrijdag promoveerde op de rol van de media in de koloniale oorlog. Volgens Zweers werd de bloedige strijd in Nederlands-Indië weggemoffeld door de censuur. Foto's als deze hadden destijds niet de krant gehaald, zegt hij.
Volgens Zweers zijn de foto's heel bijzonder, want van de hevige strijd op Madoera zijn nooit dergelijke foto's bekend geworden. Tijdens de bijna vier jaar durende oorlog in Nederlands-Indië lieten ruim 5.000 Nederlandse militairen het leven, aan Indonesische zijde vielen minstens 100.000 doden.
Vragen en/of opmerkingen? Mail: Daniël.Heeringa@nieuwsuur.nl en/of Willem.Lust@nieuwsuur.nl