Meerdere Nederlandse schepen hebben de afgelopen maanden dreigmails ontvangen van de Jemenitische Houthi-rebellen. Dat bevestigt de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders (KVNR) aan Nieuwsuur.
In die mail, ingezien door Nieuwsuur, schrijven de Houthi's aan de schepen dat ze op hun 'hitlist' staan omdat ze de Israëlische haven van Haifa hebben bezocht. "Als gevolg hiervan mag het schip niet door de Rode Zee, Bab al-Mandab, de Golf van Aden, de Arabische Zee en de Indische Oceaan varen en zal het rechtstreeks het doelwit worden van de Jemenitische strijdkrachten in elk gebied dat zij passend achten", schrijven de Houthi's.
Ten minste drie Nederlandse schepen hebben een dreigmail ontvangen. Ook de andere schepen van de betrokken rederijen zijn doelwit als zij door de genoemde gebieden varen, stellen de Houthi's.
Serieuze dreiging
Ook Aspides, de militaire missie van de EU in het Rode Zeegebied, bevestigt tegen Nieuwsuur dat rederijen die Israël aandoen dit soort dreigmails hebben ontvangen. De missie raadt rederijen aan om geen contact te zoeken met de Houthi's en om de veiligheidssituatie scherp te monitoren.
"Deze dreiging moet je serieus nemen", zegt Paul Bijleveld, oud-commandant van de Ms. Karel Doorman, het grootste schip van de Nederlandse marine. Dat marineschip voer afgelopen zomer in het Rode Zeegebied als onderdeel van de Aspides-missie, die schepen moet beschermen tegen Houthi-dreiging. "De Houthi's hebben een enorm arsenaal en zijn in staat om schepen aan te vallen, daar zijn inmiddels voldoende voorbeelden van. We zullen daar dus echt rekening mee moeten houden."
Zowel Aspides als de KVNR wil niet precies zeggen hoeveel schepen een mail hebben gekregen, om de bemanningen niet in gevaar te brengen. Naast de Nederlandse schepen kregen ook zes Griekse rederijen de afgelopen maanden dreigmails nadat zij in een Israëlische haven waren geweest, meldde Reuters onlangs.
Honderd schepen aangevallen
De Houthi's zijn een militante sjiitische rebellengroepering uit Jemen. Sinds het begin van de Jemenitische burgeroorlog in 2015 hebben de rebellen zeggenschap over een deel van het land.
Uit zelfverklaarde solidariteit met het Palestijnse volk bestoken de rebellen sinds november vorig jaar commerciële schepen die onder Israëlische, Amerikaanse en Britse vlag varen of op een andere manier verbonden zijn aan die landen. Dat doen ze met drones of rakketten en soms met eigen, kleinere schepen of zelfs een helikopter.
Ze vielen onder meer deze olietanker aan die onder Griekse vlag voer:
Sindsdien zijn honderd commerciële schepen en meerdere militaire schepen bestookt. Twee schepen zijn tot zinken gebracht. Minstens vier opvarenden kwamen op het leven. De 25 opvarenden van de gekaapte Galaxy Leader worden al bijna een jaar gegijzeld.
Als gevolg van de dreigingen mijden schepen al maandenlang de Rode Zee en omliggende wateren. Maar ook schepen die in de Oostelijke Middellandse Zee, in de wateren van Israël varen, zijn nu doelwit.
Gesteund door Iran en Rusland
Het uitbreiden van de lijst met doelwitten past in het beeld dat de Houthi's steeds prominenter actief worden op het wereldtoneel. Volgens een recent rapport van de Verenigde Naties zijn ze uitgegroeid van een "lokale bewapende beweging met beperkte middelen tot een machtige militaire organisatie" met behulp van Iran, Hezbollah, en Iraakse specialisten.
"Naast wapens krijgen de Houthi's van Iran en Hezbollah ook instructies over hoe die te bedienen", zegt arabist Leo Kwarten. Volgens Kwarten willen de rebellen niet alleen solidariteit tonen met de Palestijnen. "Ze hebben de Gaza-oorlog als aanleiding genomen om zichzelf op het wereldtoneel te positioneren."
En dat lukt ze, zegt Kwarten. "Iedereen heeft nu van de Houthi's gehoord. En doordat ze schepen aanvallen, dwingen ze iedereen die vrije doorvaart wil in de Rode Zee om met ze te onderhandelen."
Volgens de Wall Street Journal ontvangen de Houthi-rebellen daarnaast satellietinformatie van Rusland om accuraat westerse schepen te kunnen lokaliseren en aan te vallen. De Houthi's lieten afgelopen zondag weten daar voorlopig niet mee te stoppen. Een Houthi-woordvoerder zei dat ze hun aanvallen juist zullen intensiveren, waarbij alle schepen die onderweg zijn naar Israël of ooit een link hebben gehad met Israël, bijvoorbeeld omdat ze Israëlische eigendom zijn geweest, doelwit zijn.