Het kabinet wil dat webshops van buiten de Europese Unie een importheffing gaan betalen over alle bestellingen die naar Nederland komen. Nu zijn pakketjes met een waarde tot 150 euro nog vrijgesteld. Het ministerie van Financiën heeft aan BNR laten weten af te willen van deze uitzondering.
De maatregel lijkt vooral gericht op Chinese webwinkels, die sterk profiteren van de vrijstelling op goedkope pakketjes. "Het probleem is dat er geen gelijk speelveld is", zegt Jesse Weltevreden, lector online ondernemen aan de Hogeschool van Amsterdam.
"Chinese partijen voldoen niet aan alle Europese regels, waardoor Europese platformen en webshops daar gewoon last van hebben. Dat is oneerlijk en daarom is het goed dat overheden daartegen optreden."
Volgens Weltevreden is er al langer een beweging gaande om grote webwinkels van buiten de EU te reguleren. "Er zijn al verschillende maatregelen genomen. Zo is Temu al door de Europese Commissie aangemerkt als een Very Large Online Platform. Dat betekent dat ze per september aan bepaalde regelgeving moeten voldoen."
Die regels gelden voor platformen met meer dan 45 miljoen gebruikers in de EU en gaan onder meer over het naleven van grondrechten zoals de vrijheid van meningsuiting en kinderrechten.
Als het plan doorgaat, is het nog maar de vraag of de grote webwinkels in China daar iets van gaan merken. "Dat kabeltje dat nu voor 2 euro online staat, kost straks 2,40 euro. Maar bij een Nederlandse webshop kost datzelfde product 10 à 15 euro", zegt John Lin, expert op het gebied van Chinese e-commerce.
Volgens hem kunnen westerse bedrijven nooit opboksen tegen Chinese webshops. "Het businessmodel van die webshops is veel efficiënter: zij verbinden de consument direct aan de fabrikant. Er zit dus niemand tussen: geen importeur, geen distributeur, geen winkel en geen winkelmedewerker. Je zit dus heel dicht bij de bron."
Weltevreden voorziet nog een ander probleem voor de importheffing. "Als je het goed wilt doen, moet je de handhavingscapaciteit verhogen. Het is de vraag of dat ook gebeurt. Anders is zo'n maatregel meer symboolpolitiek dan dat het effect heeft."
Lin is het daarmee eens: "Het gaat om een enorme hoeveelheid kleine pakketjes met een lage waarde, dat is vrijwel niet te doen. De douane staat niet bekend om hun meest innovatieve it-systemen, dus dit is best wel een verloren strijd."
Wedloop om de klant
Volgens Weltevreden kan er ook een wedloop ontstaan om de klant. "Bedrijven als Amazon en About You in Europa voelen de hete adem van de Chinese platformen. Ze hebben daarom een paar weken geleden gezegd: we gaan een vergelijkbaar model ontwikkelen. Maar is dat de kant die we op willen? Willen we consumptie nog meer aanjagen door te concurreren op prijs? Dat is een race to the bottom. Het is goed voor onze portemonnee op korte termijn, maar slecht voor de planeet."
Begin deze maand meldde de Financial Times al dat de Europese Commissie een importheffing wil voor alle pakketten van buiten de EU. Maar omdat het douanerecht op Europees niveau wordt geregeld, is daarvoor instemming nodig van alle EU-lidstaten. Of het plan doorgaat, is dus nog onduidelijk.