Defensie heeft meer ruimte nodig, letterlijk. De komende jaren moeten er verspreid over het land tientallen militaire locaties bij komen, zoals kazernes, munitiedepots en vliegvelden. Het ministerie heeft voorkeurslocaties aangewezen, maar de grond is schaars en niet overal zitten ze te wachten op laagvliegende helikopters en trainingslocaties met explosieven.
Afgelopen december presenteerde het ministerie van Defensie het Nationaal Programma Ruimte voor Defensie. In dat programma staat dat er op minstens 31 locaties extra ruimte nodig is, bijvoorbeeld voor jachtvliegvelden in Brabant en een flink aantal plekken waar helikopters laag mogen vliegen.
De gekozen locaties:
Volgens Elanor Boekholt-O'Sullivan, luitenant-generaal bij luchtmacht, is uitbreiding essentieel. "De ruimte die we hebben gevraagd, is de minimale ruimte die we nodig hebben. Als we nu onderdeel worden van een conflict, zijn onze eenheden potentieel onvoldoende getraind om te kunnen doen wat ze moeten doen. Dat lijkt me vrij wezenlijk."
Politiek Den Haag steunt extra investeringen in Defensie, maar provincies, gemeenten, natuurorganisaties en bewonersgroepen hebben bezwaar tegen de plannen. In totaal zijn er ruim 2200 zogenoemde zienswijzen ingediend, oftewel: bezwaren tegen de voorkeurslocaties. Bijna de helft van die bezwaarschriften komt uit Brabant en gaat over de extra ruimte voor de gevechtsvliegtuigen. Ook in Flevoland, Friesland en Groningen zijn ruim 200 zienswijzen ingediend.
Natuurgebieden
Natuur- en milieuorganisaties maken zich onder meer zorgen over de extra plekken die er moeten komen waar helikopters laag mogen vliegen. Yvonne de Hilster, natuurbeheerder in Flevoland, zegt dat die plannen een ramp zouden betekenen voor de vogels in het gebied. "Natuurgebied Schokland, aan het Ketelmeer, is Unesco Werelderfgoed. Daar zijn plannen voor laagvliegen, terwijl dat ook een vogelgebied is met heel veel weidevogels. Wij kunnen dat gewoon niet met elkaar rijmen." De Hilster is bang dat de natuur als eerste het onderspit zal delven wanneer de plannen worden uitgevoerd.
Defensie overweegt een megakazerne te bouwen in Zeewolde. Tot verdriet van boerin Carolien den Brok:
Vooral de gemeente Dronten in Flevoland is een populaire plek voor beoogde militaire locaties. Het gaat dan naast locaties voor die laagvliegende helikopters, waaronder het eerdergenoemde Ketelmeer, maar ook om een kazerne in het zuiden van de gemeente. Plus een een munitieopslag en een oefenterrein met explosieven.
Burgemeester Jean Paul Gebben (VVD) zegt de plannen niet op voorhand tegen te willen houden, maar hij zet er wel zijn vraagtekens bij. "Heel Nederland denkt eigenlijk altijd dat hier veel ruimte is, maar die is ook hier schaars. Ik zie de noden van de samenleving, ook landelijk, maar je moet met elkaar in gesprek blijven."
Buitenland
De militaire activiteiten naar het buitenland verplaatsen, is volgens luitenant-generaal Boekholt-O'Sullivan geen optie. "De piloten van onze helikopters en jachtvliegtuigen worden al opgeleid en getraind in het buitenland. Tanks doen we samen met de Duitsers in Duitsland. Als we nog meer in het buitenland doen, denk ik dat het personeel niet bij ons blijft, en dat is echt een probleem."
Eind mei verwacht het ministerie van Defensie een antwoord te geven op alle ingediende vragen. Pas na de zomer zal het kabinet echt kiezen waar wat moet gaan komen.
