Het ouderenbeleid van de laatste kabinetten was gericht op: zo lang mogelijk thuis wonen, en als het écht niet meer kan, is er plek in het verpleeghuis. Maar dat systeem piept en kraakt. De roep om de terugkeer van het vroegere bejaardenhuis klinkt steeds luider.
Aad de Groot, topman van zorgverzekeraar DSW, is groot pleitbezorger van een nieuwe aanpak van de ouderenzorg. "Veel mensen wonen gedwongen langer thuis, maar tussen thuis wonen en het verpleeghuis zit nu niets", aldus De Groot in Nieuwsuur. "We zien een steeds groter wordende groep ouderen die eenzaam en minder actief is. Thuis wonen is op zich goed, maar we zien dat het is doorgeslagen."
Een hervorming van de ouderenzorg, die lijkt op het beleid van vroeger met het verzorgingshuis als tussenstap, ziet De Groot als zijn grootste prioriteit. "Het is een acuut probleem vanwege de vergrijzing. De zorgvraag van ouderen neemt toe, maar wordt ook complexer. Aan de andere kant is er schaarste aan zorgmedewerkers en neemt het aantal mantelzorgers af. We gaan een gigantisch probleem krijgen om de ouderenzorg in de toekomst goed te kunnen organiseren."
Sluiten verzorgingshuizen
In 2013 besloot het kabinet Rutte II te bezuinigen op de ouderenzorg door verpleeghuizen te sluiten. Achthonderd huizen sloten hun deuren. De wijkverpleegkundige verzorgde voortaan de zorg aan huis. Ook de toegang tot het verpleeghuis werd beperkt. Veel ouderen met complexe zorgvragen belandden op de wachtlijst. Op dit moment wachten 22.218 ouderen op een plek in het verpleeghuis.
In politiek Den Haag zijn steeds meer partijen voorstander van de introductie van een vorm tussen thuis en het verpleeghuis. Bijna de voltallige Tweede Kamer steunde afgelopen oktober een motie van JA21-Kamerlid Eerdmans hierover.
In Schiedam zijn voormalige aanleunwoningen voor fitte ouderen getransformeerd in huurappartementen voor zelfstandige 80-plussers met een lichte zorgvraag. Een eigentijdse versie van het vertrouwde bejaardenhuis:
DSW-bestuurder De Groot wil het verzorgingshuis weer nieuw leven inblazen, maar dan in een nieuwe variant. Ouderen wonen zelfstandig, maar omgeven door zorg, voorzieningen en activiteiten "op pantoffelafstand". "Mensen hebben een eigen thuis, maar wel een ontmoetingsplek en alle voorzieningen in de buurt."
In het ideale verzorgingshuis van De Groot wonen ouderen die veel zorg nodig hebben samen met vitale ouderen. "Zo kunnen mensen elkaar helpen, bijvoorbeeld door voor elkaar te koken of boodschappen te doen. We zien ouderen vaak als kostenpost, maar ze kunnen nog veel bijdragen aan de maatschappij. En het belangrijkste is dat mensen een hogere kwaliteit van leven hebben."
Per wooncomplex één zorgaanbieder
Een voorwaarde voor De Groot is dat één organisatie de zorg in het wooncomplex regelt. Nu zijn er soms vijf verschillende zorgaanbieders die de zorg in één wooncomplex organiseren. Dat is inefficiënt.
Ook de financiering kan veel simpeler, denkt De Groot. "Als je één wijk- of regiobudget vrijmaakt en vanuit dat budget de samenwerking aangaat met de gemeente, verzekeraar, wooncorporatie en zorgaanbieder, is er niet continu strijd: uit welk potje moet het worden betaald?"
