Niet naar de bank voor een lening, maar crowdfunden. Steeds meer mkb-bedrijven kiezen ervoor. Ze halen geld op bij particuliere investeerders en omzeilen zo de bank. Afgelopen jaar werd er voor meer dan 1 miljard euro gecrowdfund, becijferde de markt zelf.
Crowdfunding is na de kredietcrisis ontstaan als een alternatief voor leningen van banken. Mkb'ers kunnen moeilijker terecht bij de grote banken, die niet op al die kleine, weinig rendabele leningen zitten te wachten.
Dat probleem geldt ook voor Christian Clerx. Hij produceert maandelijks zo'n 800 kilo zout in het vissersdorp Bruinisse op Schouwen-Duiveland. "We begonnen ooit met 25 kilo zout. Nu wordt ons zout gebruikt door sterrenkoks en de betere thuiskoks die de smaak van de Oosterschelde willen proeven." Zijn bedrijf is het enige bedrijf dat Nederlands zeezout produceert.
Risicomijdend
Clerx financierde zijn bedrijf tot nu toe uit eigen middelen en via de bank. Voor die banklening betaalde hij twee jaar geleden nog minder dan drie procent rente. Nu zou dat twaalf procent zijn. "Het is toch een start up, er zitten risico's aan. Ik merk dat de bank risicomijdend is. Dat zie ik de laatste tijd wel heel erg terug", zegt Clerx. Voor zijn uitbreidingsplannen zoekt hij daarom hulp van crowdfunders.
De uitbreiding, op een steenworp afstand van zijn huidige bedrijf, omvat ook een bezoekerscentrum, waar belangstellenden uitleg krijgen over Nederlands zeezout. Hiervoor wil Clerx een bedrag tussen de 20.000 en 30.000 duizend euro ophalen. De teller staat inmiddels op ruim 11.000 euro.
Voor de groei van de crowdfundingmarkt baseert CrowdfundingCijfers.nl zich op informatie afkomstig van de marktpartijen zelf of uit openbare bronnen verkregen.
Het aanbod van investeerders als crowdfunders nam ook toe vanwege de lage rente op sparen. Een particulier ontvangt een stuk hogere rente op een lening aan een bedrijf dan op een spaarrekening bij een bank. Maar hogere rente betekent ook een groter risico. Een investeerder heeft aardig wat middelen, tijd en kennis nodig om alle prospectussen van vragende bedrijven door te vlooien. "Je moet echt wel verstand van zaken hebben", zegt econoom en ex-bankier Peter Verhaar.
Verhaar deed de afgelopen jaren meer dan duizend crowdfund-investeringen, soms met rendementen die opliepen tot 9 procent. "Ik doe alleen bedrijven die al een tijdje meedraaien. En ik kijk goed naar de cijfers en het management", zegt Verhaar, die ook tegen zeperds is aangelopen. "Dan ben je je geld kwijt. Dat moet je je wel kunnen veroorloven."
Europese wetgeving
Ondernemers en investeerders vinden elkaar in de meeste gevallen via één van de ruim vijftig crowdfundplatforms die Nederland telt. Maar hoe weet je of een partij die geld op wil halen, deugt? "Er zitten ook cowboys tussen", zegt Verhaar. Daarom komt er in november nieuwe Europese wetgeving die platforms een uitgebreidere informatieplicht oplegt. Dat moet beleggers beter beschermen tegen onnodige risico's.
Verhaar verwacht daarvan een nog grotere impuls voor de crowdfundingmarkt. "Als het toezicht goed is geregeld en mensen er op kunnen vertrouwen dat een platform goed werk aflevert, dan zal deze markt alleen maar verder groeien. Want ik zie de banken niet snel terugkomen voor het mkb."
Voor Clerx zijn de mogelijkheden die crowdfunding hem bieden als "een kers op de taart". "De campagne voor het bezoekerscentrum loopt en het gaat hartstikke goed", zegt hij. "De bedragen variëren van 5 tot 1500 euro. Maar alle kleine beetjes helpen. "
