Het Openbaar Ministerie (OM) heeft een vermeend kopstuk van een internationaal opererend mensensmokkelnetwerk overgeplaatst naar een zwaarder gevangenisregime. Dat is gebeurd nadat bleek dat hij volgens justitie vanuit een Nederlandse gevangenis meerdere getuigen heeft willen beïnvloeden.
Het gaat om de Eritreeër Tewelde G., beter bekend onder de naam Walid. Hij is onlangs overgeplaatst naar de Penitentiaire Inrichting (PI) in Krimpen aan den IJssel, waar hij nu op de Afdeling Intensief Toezicht (AIT) zit. Dat bevestigt zijn advocaat Simcha Plas tegenover Nieuwsuur.
Volgens Plas speelde bij de overplaatsing van haar cliënt naar een zwaarder gevangenisregime ook nog iets anders. "Medegedetineerden hebben meegekregen waarvan hij wordt verdacht. Volgens de directeur van de gevangenis waar hij eerst zat, kon daarom zijn veiligheid niet meer worden gegarandeerd."
De poging tot het beïnvloeden van getuigen is door het OM toegevoegd aan de aanklachten tegen Walid, zo bleek vandaag tijdens een pro-formazitting in de rechtbank in Zwolle. De beïnvloeding zou via de gevangenistelefoon hebben plaatsgevonden. Die gesprekken zijn door justitie afgeluisterd. Walid zou vanuit detentie ook een vals identiteitsbewijs hebben proberen te regelen.
191 getuigen
Volgens justitie heeft het netwerk van Walid in de afgelopen jaren duizenden Eritrese migranten onder uiterst wrede omstandigheden opgesloten in kampen in Libië en perste het netwerk hun familieleden af om losgeld. Honderden slachtoffers wonen nu in Nederland. Het OM heeft met 191 van hen gesproken.
Het Nederlandse OM is sinds 2018 - samen met een aantal andere landen - bezig het netwerk in kaart te brengen en speelde een sleutelrol bij het oprollen ervan.
Nieuwsuur reconstrueerde de zaak tegen de mensensmokkelaars. Zij hielden hun slachtoffers vast in speciale kampen rondom de Libische stad Bani Walid. De locaties van die detentiekampen zijn geverifieerd aan de hand van beschrijvingen, tekeningen en satellietbeelden.
In deze video laten we je zien wat er in de gevangenissen gebeurt en welk systeem erachter zit:
Walid is door het OM aangeklaagd voor deelname aan een criminele organisatie, zware mishandeling en mensenhandel. Vandaag kwam daar de poging tot beïnvloeding van getuigen bij. Justitie wil hem zo snel mogelijk laten onderzoeken in het Pieter Baan Centrum (PBC). In die psychiatrische kliniek onderzoeken deskundigen of G. mogelijk lijdt aan een stoornis. Zijn advocaten willen dat verzoek eerst met hemzelf bespreken.
Naast G. zit in Dubai nog een ander vermeend kopstuk van het internationale mensensmokkelnetwerk vast. Het gaat om Zekarias H., beter bekend onder de naam 'Kidane'. Deze Eritreeër werd begin dit jaar opgepakt in Sudan en is vervolgens uitgeleverd aan de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) vanwege een witwaszaak.
Nederland heeft de VAE om zijn uitlevering gevraagd, omdat justitie zijn zaak hier gelijktijdig met de andere verdachte wil behandelen. Kidane is vooralsnog niet uitgeleverd. Naast Walid en Kidane kent de zaak nóg vijf verdachten. Het gaat om Nederlandse Eritreeërs die volgens justitie verantwoordelijk zouden voor de afpersing.