Het aantal conflicten tussen woningeigenaren en aannemers is het afgelopen jaar fors gestegen. Dat blijkt uit een rondgang van Nieuwsuur langs rechtsbijstandsverzekeraars. De verklaring hiervoor is de krappe woningmarkt, een tekort aan aannemers en de stijging van bouwkosten.
Ongeveer de helft van de Nederlandse huishoudens bezit een rechtsbijstandsverzekering. Van hen heeft twee derde zichzelf ingedekt voor een geschil met een aannemer. De vier grootste rechtsbijstandsverzekeraars zien allen een grote stijging in het aantal geschillen onder hun leden.
DAS zag in 2022 een verdubbeling van het geschillen met een aannemer ten opzichte van 2021. Stichting Achmea Rechtsbijstand ziet een stijging van 41 procent. ARAG ziet een stijging van ruim veertig procent bij projecten boven de 5000 euro. En bij Univé was de stijging 32 procent.
Bouwkosten
Een oorzaak van deze toename is de enorme schaarste aan aannemers, vertelt Taco van Hoek, directeur van het Economisch Instituut voor de Bouw. Tijdens de eurocrisis is er enorm bezuinigd op de bouw, en dat voelen we nu nog. "Door de tekorten staan aannemers enorm onder druk. Veel projecten moeten tegelijk en gehaast gebeuren. Hierdoor zullen er meer fouten gemaakt worden, wat weer zorgt voor meer geschillen."
In veel gevallen is goedkoop duurkoop.
Daarnaast is er afgelopen jaar ook een spectaculaire stijging van bouwkosten geweest vanwege de oorlog in Oekraïne. "Contracten in de bouw worden opgesteld naar de toekomst toe. Deze stijging was vaak niet te overzien en in eerste instantie niet opgenomen in het contract. Met als gevolg dat bouwers het werk niet meer voor het afgesproken bedrag willen leveren. Hierover konden dit jaar ook een hoop conflicten ontstaan", aldus Van Hoek.
Daarnaast is de woningmarkt al enige tijd oververhit. Dit zorgt er volgens Peter Boelhouwer, hoogleraar woningmarkt, ook voor dat mensen minder snel verhuizen en eerder kiezen voor een verbouwing. Hierdoor wordt de vraag naar aannemers groter. "Mensen laten nu meer aan hun woning verspijkeren. Daarnaast wil men ook meer verduurzamen vanwege de hoge gasprijzen."
Beunhazen
De combinatie tussen de krappe woningmarkt, het tekort en de prijs van aannemers heeft er ook voor gezorgd dat er steeds meer beunhazen aan het werk zijn, vertelt Wimer Haagsma, senior jurist van ARAG. "Door het tekort zitten de goede aannemers vol, of ze zijn heel duur geworden. Hierdoor betalen mensen of de hoofdprijs, of ze gaan op zoek naar iemand die wat goedkoper is. Maar in veel gevallen is goedkoop duurkoop."
Daniëlle Visser kwam ook in een conflict met haar aannemer terecht:
Uit een marktonderzoek van ARAG is gebleken dat veel woningeigenaren zich overgeleverd voelen aan de aannemer zodra ze het contract hebben gesloten. Ze durven daardoor niet snel ergens tegenin te gaan, mocht er iets niet helemaal kloppen. "Doordat er in deze markt nog maar weinig aannemers beschikbaar zijn, is er een grote angst dat je je aannemer wegjaagt als je te veel 'klaagt'. Hierdoor worden er weleens gemene psychologische spelletjes gespeeld", vertelt Haagsma.
Ondanks dat je als consument in de huidige markt nog maar weinig te zeggen lijkt te hebben, kun je volgens Haagsma wel degelijk jezelf beschermen tegen zo'n conflict. Hierbij is het van groot belang om vooraf goed onderzoek te doen naar de aannemer en heel duidelijke afspraken te maken. "Het is belangrijk om alles zo compleet mogelijk op papier te zetten, in één document."