Het werd meerdere keren uitgesteld, maar komende week gaat de Tweede Kamer dan toch echt in debat over de transgenderwet. Dat lijkt spannender te worden dan gedacht.
Met de wetwijziging kan iemand straks zelf beslissen of diegene een V of een M in het paspoort wil. Toen het vorige kabinet met het voorstel kwam, leek er vooral steun, maar regeringspartijen VVD en CDA houden zich nu stil.
Geen verklaring meer nodig
Op dit moment moeten transgender personen nog een deskundigenverklaring halen voordat ze de registratie van hun geslacht kunnen wijzigen. Dat zal niet meer nodig zijn als de vernieuwde wet erdoor komt. PVV-leider Geert Wilders uitte zich deze week in de Tweede Kamer al zeer kritisch op de nieuwe transgenderwet: "Welke gek verzint zoiets."
Matthew en Eden zijn juist groot voorstanders van de nieuwe wet. Matthew moest jaren wachten op een geslachtswijziging in z'n paspoort. Eden hoopt dat het ook makkelijker wordt om een X in het paspoort te laten zetten:
Wilders is er fel op tegen dat personen vanaf 16 jaar straks bij het gemeentehuis zelf hun geslachtsregistratie kunnen wijzigen. Aan de andere kant van de discussie staat D66-Kamerlid Lisa van Ginneken, zelf transgender persoon. Ze maakt zich zorgen om de verharding van het debat. "Ik hoop op een respectvol debat op inhoud en niet op onderbuikgevoelens en angst. Tamelijk smakeloos van Wilders hoe hij zich hierover uitliet."
Volgens haar gaat de wetswijziging nog niet ver genoeg. Zij had liever gezien dat er naast de keuze voor een M of een V, ook een X zonder deskundigenverklaring mogelijk wordt voor non-binaire personen. Ze werkt momenteel aan een apart wetsvoorstel hiervoor.
Er is weinig bewijs dat er iets misgaat als deze wet wordt aangenomen.
In de samenleving leidde de nieuwe transgenderwet de afgelopen maanden ook al tot een fel debat. Op honderden reclameborden door het hele land doken posters op tegen de wet. Ze verwezen naar een manifest waarin de Tweede Kamer wordt opgeroepen om tegen de wetswijziging te stemmen.
Schrijver Renate van der Zee is een van de 35 ondertekenaars. Een van haar zorgen is dat jonge kinderen straks hun geslachtsregistratie wijzigen, terwijl "ze er misschien overheen kunnen groeien".
"Na zo'n wijziging is de stap om over te gaan tot bijvoorbeeld ingrijpende operaties en het slikken van hormonen makkelijker te zetten. Laat die kinderen eerst hun ontwikkeling doormaken voordat ze hierover beslissen."
Van der Zee benadrukt dat ze "echte transgenders" niet de mogelijkheid wil ontnemen om hun geboortegeslacht te veranderen. "Waar het ons om gaat is dat het niet zomaar voor iedereen mogelijk moet zijn om het geslacht te veranderen. Want we hebben in het buitenland gezien wat er kan gebeuren als je dit soort wetten aanneemt."
Ze vreest voor de veiligheid van vrouwen. Mannen zouden kunnen doen alsof ze zich vrouw voelen en binnenkomen bij vrouwenvoorzieningen, van kleedkamers tot gevangenissen.
In 2017 liet het ministerie van Justitie en Veiligheid mogelijk misbruik van de nieuwe wet onderzoeken in landen met vergelijkbare wetten. Steeds ging het om anekdotisch bewijs, concludeerde onderzoeker Marjolein van den Brink, universitair docent Rechtsgeleerdheid bij de Universiteit Utrecht. "Het zijn steeds dezelfde paar mensen die voor problemen zorgden waar de zorgen op gebaseerd zijn."
"Er zijn heel weinig signalen dat er iets misgaat. Het is goed om een vinger aan de pols te houden, maar ik denk dat je niet kunt zeggen: deze wet mag niet doorgaan omdat andere mensen misschien moeilijk gaan doen."
