Het kabinet moet nadenken hoe ons land ook op de lange termijn Oekraïense vluchtelingen opvangt. Dat zegt de Adviesraad Migratie in een analyse.
Op dit moment staan meer dan 76.000 Oekraïense vluchtelingen ingeschreven bij Nederlandse gemeenten. En er komen er nog altijd meer bij dan er weer vertrekken. Elke maand neemt het aantal met 2000 tot 3000 toe.
Dat vereist een andere aanpak, zegt de Adviesraad, want een einde van de oorlog is niet in zicht. "De oorlog gaat langer duren dan we gedacht hadden. We weten uit het verleden dat de kans dan groter is dat velen zullen blijven", zegt voorzitter Monique Kremer. "Het is verstandig om te zorgen dat er voldoende capaciteit is bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst."
We kunnen ze niet veel langer huisvesten in sporthallen.
Anders dan andere vluchtelingen hoeven Oekraïners in Nederland voorlopig geen asiel aan te vragen. Zo'n driekwart van hen verblijft in gemeentelijke opvanglocaties, de rest bij particulieren.
Kremer: "Mensen zitten nog in tijdelijke opvang en weten niet waar ze aan toe zijn, weten niet of ze mogen blijven en inburgeren. Het is nu echt tijd voor een langetermijnvisie op de Oekraïense ontheemden. We kunnen ze niet veel langer huisvesten in sporthallen."
Vorige week zeiden onderzoekers van Instituut Clingendael al dat Nederland en de EU zich moeten voorbereiden op langdurige bescherming van Oekraïners in plaats van zich te richten op tijdelijke crisisopvang. "We hadden gedacht dat dit een crisisinspanning voor weken, maanden zou zijn", zegt onderzoeker Monika Sie Dhian Ho. "Maar ze blijven langer dan gedacht."
En, zegt ze, "als de oorlog langer duurt, ga je meer doormigratie zien". Dat betekent dat Oekraïners die nu elders verblijven, bijvoorbeeld in Oost-Europese landen, alsnog naar Nederland komen. Want in tegenstelling tot asielzoekers, mogen Oekraïense vluchtelingen zelf bepalen in welk EU-land ze opgevangen worden.
Van de 7 miljoen Oekraïners die tot nu toe gevlucht zijn, verwacht Clingendael dat er uiteindelijk in totaal 210.000 in Nederland terechtkomen.
Gastarbeiders
Onderzoeker Sie Dhian Ho waarschuwt dat Nederland met hen niet dezelfde fouten moet maken als in het verleden. "Met gastarbeiders hebben we heel lang de illusie gekoesterd dat mensen terug zouden keren naar het land van herkomst."
"Ook een deel van de Oekraïners zal blijven als de opvang hier jaren duurt. 40 procent van de mensen heeft al werk. Help hen nu ook om de Nederlandse taal te leren in plaats van er jaren mee te wachten."