Er komt eindelijk schot in de plaatsing van Oekraïense vluchtelingen bij Nederlandse gastgezinnen die zich via de officiële instanties hebben opgegeven. In Eindhoven en Amsterdam is begin april een pilot gestart met zo'n 140 gastgezinnen die aan Oekraïners zijn gekoppeld. Als alles goed verloopt, wordt de pilot landelijk uitgerold.
Sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne hebben ruim 32.000 mensen hun huis als potentiële opvangplek voor Oekraïners geregistreerd bij Takecarebnb. Deze organisatie zit samen met het Rode Kruis, Vluchtelingenwerk, NLvoorelkaar en het Leger des Heils in het consortium RefugeeHomeNL. Samen coördineren zij de opvang van Oekraïners bij Nederlandse gastgezinnen.
Emotioneel stabiel
Alle mensen die zich hebben aangemeld krijgen een telefoontje van Takecarebnb om ze te informeren en screenen. Tot nu toe is dit bij 14.500 belangstellenden gebeurd. Daarvan zijn 7.300 gezinnen definitief beschikbaar en geschikt bevonden. Zij moeten vervolgens een VOG opsturen naar Takecarebnb.
Tijdens de telefoongesprekken letten de screeners op verschillende zaken, legt Jessica van Takecarebnb uit. "Zijn de geïnteresseerden emotioneel stabiel en doen ze het niet in een opwelling of uit medelijden? En hebben ze het met hun gezin besproken? Doen ze het niet alleen maar uit eenzaamheid? En zijn ze financieel daadkrachtig om dit in het begin te begeleiden?"
Hoe overbrug je de cultuurverschillen als je als Nederlander Oekraïense vluchtelingen in huis neemt? Olga, die uit Oekraïne komt en sinds acht jaar in Nederland woont, heeft een aantal praktische tips.
Als vluchtelingen zich vervolgens aanmelden om bij een gastgezin geplaatst te worden, maakt Takecarebnb automatisch een match. Dan volgt een kennismakingsgesprek en bedenktijd. Vrijwilligers van het Leger des Heils begeleiden de gastgezinnen vervolgens. Binnen een week gaan zij op huisbezoek. "We vinden het belangrijk dat er iemand achter de voordeur kijkt", zegt Ineke van Buren van het Leger des Heils. "De meeste mensen melden zich met de beste bedoelingen aan, maar niet iedereen."
Het consortium probeert zo te voorkomen dat gastgezinnen de Oekraïners na een week weer op straat zetten vanwege onrealistische verwachtingen. Maar ook mensen die op zoek zijn naar iemand die gratis hun tuin doet of oude mannen die zich melden voor alleenstaande vrouwen onder de 30 worden er door de strenge selectie uitgefilterd.
Dat verklaart waarom er zoveel geschikte gezinnen zijn en nog maar zo weinig matches. In elke stad worden vijf gastgezinnen per dag gekoppeld aan Oekraïners. "We beginnen langzaam aan de pilot om te kijken of we het goed hebben ingeregeld", zegt Van Buren. "We hopen dat het snel omhoog gaat en we veel gasten kunnen plaatsen. We kunnen de tijd nemen, want er zijn genoeg opvangplekken. Er staan geen mensen op straat."
Zorgvuldigheid voorop
Ook bij Takecarebnb zijn ze soms ongeduldig, maar zorgvuldigheid staat voorop. "Onze ervaring uit de afgelopen zes jaar is dat naarmate je meer energie steekt in het proces vooraf, de kans op teleurstelling kleiner is", vertelt Takecarebnb-directeur Robert Zaal. "En als je per se vindt dat het op jouw manier moet, dan wordt het lastig. Je moet je hart openstellen, maar ook je hoofd een beetje openen voor culturele verschillen. Daar moet je nieuwsgierig naar zijn. En als je dit met die houding gaat doen, beleef je een prachtig avontuur waaruit vaak vriendschappen ontstaan."
