Polen zijn verdeeld over hoe ze om moeten gaan met de migranten die vanuit Wit-Rusland hun land binnen komen. Een deel van de bewoners van de grensregio wil de onderkoelde en hongerige migranten helpen. Anderen hebben het over "binnendringers" die "gedeporteerd moeten worden".
Wie zich 's avonds begeeft in de grensdorpen, ziet bij sommige huizen een groene lamp. De bewoners van die huizen geven daarmee aan dat ze migranten willen helpen. De actie is een initiatief van advocaat Kamil Syller. "Ik begreep dat we iets moesten doen om die mensen uit dat koude, natte bos te krijgen. We moeten ze laten zien dat er een plek is waar ze kunnen aankloppen voor hulp. Want ze zijn doodsbang om een dorp binnen te lopen."
Tegelijkertijd gaan nationalistische groepen in de grensregio de straat op om te laten weten dat de migranten niet welkom zijn. "Ik noem ze geen migranten, ik noem ze binnendringers. Want ze dringen Europa binnen", zegt één van de nationalisten. "Ze vluchten niet voor oorlog. Ze hebben gewoon een achterdeurtje gevonden om naar de EU te komen."
De meeste Polen steunen de harde aanpak van de regering, die migranten terugduwt. Polen die migranten willen helpen, worden soms tegengewerkt. Zo zijn de auto's van vijf artsen die als vrijwilliger migranten helpen afgelopen nacht beschadigd.
'Mensonwaardig'
Een ziekenhuis in de grensregio kan de drukte bijna niet meer aan. Directeur Tomasz Musiuk luidt de noodklok. Veel bedden zijn gevuld met coronapatiënten. Daarnaast komen er steeds vaker migranten binnen die hulp nodig hebben. "Ze zijn vooral uitgeput. Daarnaast zijn er veel met vochtgebrek. De laatste tijd hebben we gevallen van onderkoeling. In sommige gevallen zelfs levensbedreigend."
Advocaat Kamil Syller staat migranten bij die in een Pools ziekenhuis terechtkomen. Hij noemt het "mensonwaardig" hoe zijn land met de migranten omspringt. "Het komt nog steeds voor dat mensen die worden uitgeschreven uit een ziekenhuis, zodra ze zich zelfstandig kunnen aankleden en lopen, naar de grens met Wit-Rusland worden gebracht."
'We moeten ze deporteren'
Syller besloot de lichtjescampagne op te zetten, maar ziet nog maar weinig groene lampen hangen. Toch voelt het voor hem bijna als een verplichting om mensen te helpen. "Wij doen iets wat we moeten doen als mens. Het doet er niet toe dat die mensen een wapen zijn in handen van de Wit-Russische president Loekasjenko. Natuurlijk weten we dat."
Bij de nationalistische Polen is er minder empathie. "We moeten ze hier niet vasthouden. We moeten ze deporteren. En laat president Loekasjenko, die ze hiernaartoe heeft gehaald, ze daar maar houden. En daar het probleem oplossen. Niet hier", zegt één van de deelnemers aan een anti-migratie mars.
Zicht op een oplossing lijkt er niet te zijn. Morgen vergaderen de EU-ministers van buitenlandse zaken over sancties tegen Wit-Rusland. Het aantal migranten dat hulp nodig heeft zal blijven stijgen, denkt ziekenhuisdirecteur Tomasz Musiuk. "We kunnen de komende tijd steeds meer van dit soort gevallen krijgen. Omdat het weer in onze regio slechter wordt, de nachttemperaturen zijn al beneden het vriespunt."
Duizenden euro's betalen migranten om in Polen te komen. Dat doen ze via Wit-Rusland, want daar vlieg je vanuit het Midden-Oosten zo naartoe. Waarom willen ze koste wat kost naar Europa? En wat doen ze om er te komen? Dat zie je hier:
