Een tweede onderzoek naar de herkomst van het coronavirus is snel nodig. Dat schrijven leden van het WHO-onderzoeksteam, onder wie OMT-lid Marion Koopmans, vandaag in het wetenschappelijke tijdschrift Nature. Het team deed afgelopen winter namens de Wereldgezondheidsorganisatie in Wuhan onderzoek naar de herkomst van het virus.
Al langer gaan er geruchten dat het virus uit een laboratorium in China is ontsnapt. Het WHO-team noemde dat in hun eindrapport maart dit jaar unaniem 'zeer onwaarschijnlijk', maar kreeg toen kritiek omdat het enkel afging op de verklaringen van laboratoria in Wuhan.
China weigert onderzoek
Het WHO-onderzoeksteam wil nu dus een nieuw onderzoek starten, maar dit is nu niet mogelijk omdat China dit niet toelaat. Meer vertraging maakt het onmogelijk om sommige onderzoeken goed uit te kunnen voeren, zeggen wetenschappers, omdat de opgebouwde antistoffen tegen het virus verdwijnen.
De wetenschappers schrijven vandaag in Nature dat ze bij hun eerste onderzoek geen mandaat hadden om ook databases te inspecteren, waardoor ze grotendeels afhankelijk waren van wat de Chinezen de onderzoekers vertelden. Wel zou het team al méér onderzoek hebben gedaan in de laboratoria, dan de WHO hen had verzocht.
'Gebrek aan transparantie'
De Verenigde Staten verwijten China een gebrek aan transparantie. President Biden gaf zijn inlichtingendiensten in mei opdracht onderzoek te doen naar de theorie dat het virus uit het lab ontsnapt is. De uitkomsten hiervan zijn nog niet gepubliceerd. Wel zeggen regeringsbronnen al tegen Amerikaanse media dat er geen concrete conclusies in staan over de herkomst van het coronavirus en dat meer onderzoek nodig is.
Ondertussen is China geïrriteerd door de verdenkingen. De Chinese regering kwam zelf met een voorstel om onderzoek naar de herkomst van het virus in andere landen dan China uit te voeren.
Het WHO-team uit vandaag kritiek dat aan de lab-hypothese nu minstens net zo veel gewicht wordt gegeven als een natuurlijke oorsprong. Ze noemen dat "een gelijkwaardigheid die niet wordt ondersteund door de beschikbare data." Een oproep aan aanhangers van de theorie om aanwijzingen in te sturen naar de WHO heeft volgens het team niets opgeleverd.
Belangenverstrengeling?
Eén van de leden van het WHO-team, Peter Daszak, initieerde begin 2020 een brief van 27 wetenschappers in The Lancet waarin de lab-hypothese een 'complottheorie' werd genoemd. Later bleek dat hij met zijn stichting EcoHealth Alliance belangen had in het Wuhan Instituut voor Virologie (WIV), het lab waar het virus volgens de hypothese uit zou zijn ontsnapt. Hij liet daar met Amerikaans subsidiegeld onderzoek doen naar coronavirussen.
Koopmans zegt tegen Nieuwsuur: "Ik denk dat hij onhandig geopereerd heeft, maar niemand had vermoed hoe explosief dit zou worden."
Volgens het WHO-team had de Wereldgezondheidsorganisatie van tevoren kunnen weten van Daszaks belangen in het WIV. Zij schrijven vandaag in Nature dat ze voor hun selectie door de WHO gedetailleerde, vertrouwelijke verklaringen hebben afgelegd over mogelijke belangenverstrengeling.
Uit een peiling door Ipsos in mei 2021 in opdracht van Nieuwsuur blijkt dat 15% van de Nederlanders niet alleen denkt dat het virus uit een lab is ontsnapt, maar zelfs een bewust gefabriceerd biowapen is: