De kloof tussen hoogopgeleiden en mbo'ers is door de coronacrisis nog groter geworden. Hoogopgeleiden vinden gemiddeld genomen makkelijker een baan dan voor de crisis, maar mbo'ers komen juist nog moeilijker aan de slag. Dat blijkt uit onderzoek van het Verwey Jonker Instituut en SEO Economisch Onderzoek, die cijfers van het CBS analyseerden.
De horeca, luchtvaart, toerisme en persoonlijke verzorging (zoals kappers) zijn de sectoren waar het het moeilijkst is, omdat juist daar tijdens de coronacrisis de harde klappen vielen. "Mbo-scholieren in die sectoren kunnen in deze tijd moeilijk een stage vinden. Zonder een stage rond je moeilijker je opleiding af en je kansen op de arbeidsmarkt zijn slechter", zegt Bas ter Weel, directeur van SEO Economisch Onderzoek.
'Gedwongen' stoppen met studie
Vooral de niet-westerse nieuwkomers komen lastig aan de slag, ziet Martine van Tilburg, directeur van ROC Aventus in Apeldoorn, Deventer en Zutphen. "Omdat ze geen leerwerkplek kunnen krijgen hebben ze geen inkomen én kunnen ze niet afstuderen. Daardoor worden ze eigenlijk gedwongen om te stoppen met school en ander werk aan te nemen, zoals 's nachts in een sorteercentrum", vertelt ze.
"Maar dat is geen duurzame oplossing. Zodra deze jongeren 23 worden, zijn ze te duur en worden ze ontslagen. Dan komen ze ongeschoold weer op de arbeidsmarkt en daar zit niemand op ze te wachten."
Nieuwsuur spreekt met Habtom, die maar geen leerwerkplek kan vinden, en Sanja, die het wél voor elkaar kreeg:
Uit het onderzoek blijkt dat tien procent van de jongeren langer in de schoolbanken blijft. Dat zijn onder andere mensen die een jaar uitlopen, omdat ze bijvoorbeeld nog geen stageplek konden vinden. Ook zijn er scholieren die doorstuderen, omdat ze geen baan konden vinden tijdens de lockdown.
Zoals Estelle Slomp. Zij zat op het MBO en kreeg deze zomer haar diploma: "Middenin corona heb ik gesolliciteerd op de functie van accountmanager, maar ik kon niets vinden wat bij mij past en waar ze mij wilden hebben met mijn MBO-diploma. Dus ik besloot verder te studeren." Estelle studeert nu commerciële economie aan de Hogeschool Saxion in Enschede en hoopt zo over drie jaar wél een baan te vinden. "Op mijn opleiding is iedereen, op twee na, naar het HBO gegaan."
Terugloop aanmeldingen
In totaal gaat het om 23.000 minder nieuwkomers op de arbeidsmarkt. Zorgwekkend? "Het kan goed nieuws zijn als ze hun diploma dan ook echt halen. Maar als het slechts uitstel is van een werkend leven, dan zou je dat verborgen werkloosheid kunnen noemen", aldus Ter Weel.
Verschillende mbo-scholen zagen in maart het aantal aanmeldingen voor opleidingen in de horeca, toerisme en evenementen teruglopen. Toch roepen de scholen leerlingen op "met hun hart te kiezen", want op de langere termijn zijn er ook in deze sectoren weer veel arbeidskrachten nodig.
