Of het de vaccinatiepuzzel eenvoudiger maakt, is de vraag. Maar er gaan steeds meer stemmen op om huisartsen en patiënten samen te laten beslissen of ze het vaccin van AstraZeneca willen of niet. Een groep huisartsen zal morgen een 'motie van afkeuring' op de deur van de Gezondheidsraad spijkeren.
De Amsterdamse huisarts Bart Meijman, van het actiecomité 'Het roer moet om', is één van hen. Hij is heel ongelukkig met het besluit om AstraZeneca niet meer te geven aan 60-minners. "We zijn boos over het advies dat voor zoveel paniek zorgt. De Gezondheidsraad heeft zich verantwoordelijk gemaakt voor een veel grotere gezondheidsschade dan de zeer zeldzame complicaties van dit vaccin. Dit advies is uiterst schadelijk."
Samenspraak
"Mensen boven de 60, met soms veel gezondheidsklachten en dus juist heel erg gebaat bij snelle vaccinatie, zien er nu vaker van af. Die denken: dat vaccin daar is iets mee mis. Dat zaakje stinkt. Het trieste is dat juist in de groep tussen de 60 en 70 jaar veel mensen sterven. Als je dat afzet tegen het uiterst geringe risico is het een verontrustend advies. Het wordt moeilijk om die mensen nog te kunnen vaccineren", zegt Meijman.
Hij vindt dat de Gezondheidsraad te veel mensen over één kam scheert. "De ene veertiger is de andere veertiger niet. Het is voor iemand van 40 met COPD of obesitas juist wel slim om snel een vaccin te krijgen. Ook het AstraZeneca-vaccin. Want daar is de kans dat covid slecht afloopt veel groter dan bij een gezonde veertiger. Wij vinden dat huisartsen die afweging in samenspraak met de patiënt moeten kunnen maken."
Risico's inzichtelijker
Marcel Verweij, hoogleraar Filosofie en expert op het gebied van ethische aspecten van vaccinatie, kan wel begrip opbrengen voor het advies van de Gezondheidsraad. "Mensen hebben helaas iets te vaak twijfels bij vaccinatie, maar de overheid maakt eigenlijk heel duidelijk: kijk eens hoe voorzichtig we zijn. Bijna te voorzichtig. Niemand kan roepen dat bijwerkingen de samenleving worden ingesmeten."
In Duitsland mogen huisartsen en patiënten wel samen beslissen over het vaccin, maar in Nederland ziet het ministerie van Volksgezondheid dat vooralsnog helemaal niet zitten. Het RIVM zegt dat mensen onder de 60 een ander vaccin zullen krijgen dan AstraZeneca. Daar wordt volgende week meer over bekend.
Huisarts Meijman vreest nog meer problemen. "De ellende is dat het kwaad al is geschied. Het vertrouwen is twijfelachtig geworden. De Gezondheidsraad moet naar het effect op de volksgezondheid kijken. Wat gaat er gebeuren als er bijwerkingen bij het Janssen-vaccin worden gemeld?"
Zo ziet de praktijk er bij veel huisartsen uit, na het advies van de Gezondheidsraad: "We zijn geketend door dit advies. We kunnen niet zelf beslissen."
