De Nederlandse politie treft steeds vaker laboratoria aan waar crystal meth wordt geproduceerd. Vorig jaar werden er negen labs gevonden en ontmanteld, inmiddels staat de teller - na de eerste acht maanden van dit jaar - al op elf.
"Wij willen dat crystal meth geen grond heeft in Nederland, en drugscriminaliteit gaat sowieso gepaard met geweld met liquidaties, dus het heeft de hoogste prioriteit", zegt rechercheur Andy Kraag.
'Nederlandse xtc-makers stappen relatief makkelijk over'
Crystal Meth is een afkorting van crystal methamfetamine, een witte, gekristalliseerde drug die zeer verslavend is en een sterk effect heeft. Het is relatief goedkoop om te maken en de straatwaarde ligt hoog.
Dat is ook de reden dat een deel van de Nederlandse drugscriminelen, die de afgelopen jaren veelal in de xtc-productie actief waren, wil overstappen naar crystal meth, vermoedt de politie. In het buitenland kunnen zeer hoge winsten worden gemaakt. "Nederlandse xtc-producenten beschikken al over de benodigde hardware, grondstoffen en distributienetwerken", zegt Andy Kraag van de nationale recherche.
73-jarige verdachte opgepakt om lab in schuur
Bij het nog geen 1000 inwoners tellende dorpje Kerkenveld, in de Drentse gemeente De Wolden, werd afgelopen zomer zo'n laboratorium voor crystal meth aangetroffen. Het lab was groot en professioneel opgezet, vertelt Paul Logemann, advocaat van de 73-jarige bewoner van de boerderij waar het lab werd gevonden. De 73-jarige man zit nog vast.
Het gaat om een grote, normale, deels leegstaande boerderij. De man stelde zijn zolder beschikbaar, maar wist volgens advocaat Logemann niet dat er een meth-lab zou worden gebouwd. "Als je eenmaal met dit soort lieden in zee gaat, is het heel lastig om eruit te stappen", verklaart de advocaat. "Mijn cliënt is in niet mis te verstane bewoordingen te kennen gegeven dat hij zijn bek moest houden en het allemaal maar moest toestaan."
Lange tijd waren de xtc-labs vooral in Noord-Brabant gevestigd. Dit jaar treft de politie door het hele land labs aan. Vaak zijn ze gevestigd op het platteland, op afgelegen boerderijen. In augstus werd er nog een lab aangetroffen in Montfoort. Dat lag onder een dikke laag dijkverzwaringsklei in zes geschakelde containers.
Volgens Andy Kraag van de politie zijn er twee redenen dat er vaker crystal meth-labs worden aangetroffen. "Enerzijds zien we criminelen vaker overstappen omdat de vraag toeneemt en het meer oplevert. Maar we hebben als politie gezegd: dit is prio 1. We hebben er de focus op. Daarom rollen we ook zoveel labs op."
Mexicaanse koks
Met regelmaat worden er bij het oprollen van de drugslabs mensen uit Midden-Amerika, in het bijzonder Mexico, opgepakt en vastgezet. Volgens politieman Kraag laten Nederlandse drugscriminelen deze 'Mexicaanse koks' invliegen voor een specifieke stap in het productieproces.
"De kartels in Mexico staan er wereldwijd om bekend dat ze heel gewelddadig zijn", zegt Kraag. "Ik begrijp ook wel dat mensen zich zorgen maken als wij hier Mexicanen in laboratoria aantreffen. Maar het zijn echt de Nederlandse drugscriminelen die hier de dienst uitmaken en Mexicanen inhuren om de crystal meth te produceren."