Vaker dan verwacht maken criminelen gebruik van opslagruimten die overal in Nederland makkelijk te huur zijn. Dat blijkt uit nieuw onderzoek.
De garageboxen zijn soms tot de nok toe gevuld met spullen van en voor criminelen. Soms bewaren de huurders er zware automatische wapens, illegale kleding of grondstoffen voor drugsproductie. Er zijn ook voorbeelden van complete drugslabs die midden in een woonwijk worden opgetuigd.
Dat criminelen graag zulke opslagruimten huren, blijkt uit het met Nieuwsuur gedeelde rapport Black Box van de taskforce Mobiel Banditisme. Die speciale opsporingseenheid speurt naar rondtrekkende criminele bendes die zich schuldig maken aan allerlei verschillende misdrijven.
Deel huurders bekend bij politie
Voor het onderzoek werden onder meer de kentekens bekeken van huurders van dit soort opslagboxen in de regio Brabant. Een kwart van de huurders bleek bekend te zijn bij te politie en criminele feiten op zijn of haar naam te hebben. Het ging om gemiddeld zes strafbare feiten per huurder.
Dat werd geconstateerd op een locatie met een twijfelachtige reputatie, waarvan al gedacht werd dat niet alles in de haak was. Maar ook op een locatie van een landelijke keten die opslagruimte verhuurt, bleek dat ook een kwart van de huurders van boxen strafbare feiten op de kerfstok had.
Ernstig, vindt criminoloog Henk Ferwerda, die het onderzoek namens onderzoeksbureau Beke uitvoerde. "Bij die twijfelachtige locatie had ik dit wel verwacht, maar bij zo'n landelijke keten zeker niet. Sommige bedrijven denken dat ze dit gat aan de voorkant hebben gedicht en hun huurders goed hebben gescreend, maar dat is blijkbaar toch niet zo", aldus Ferwerda.
Als een loods of opslagbox door criminelen wordt gebruikt, weten de buren en verhuurders meestal van niets. Dat merkte ook de buren van een opslagloods in Heiloo, waar de politie met grof geweld binnenviel:
Voor het onderzoek hebben onderzoekers samen met wijkagenten, boa's en gemeenten een lijst van 25 bedrijven in Brabant gemaakt, waarvan het vermoeden was dat er iets mis was. Van die 25 bedrijven bleken er 22 criminele huurders te hebben.
Bij twee locaties van landelijk opererende verhuurbedrijven werden dozen gevonden met stoffen voor de productie van mdma en crystal meth, kilo's goud en bijna een ton aan cash geld. Burgemeester Paul Depla van Breda, die meewerkte aan het onderzoek, schrikt van deze resultaten. "Het toont aan dat onze veronderstelling dat criminelen die boxen graag gebruiken om anoniem te opereren, daadwerkelijk het geval is."
In het geval van een drugslab is er groot ontploffingsgevaar, dat moet je niet willen in een woonwijk
Ook worden in Brabant zes clusters van kleinere garageboxen onderzocht. Bij vier van die clusters die worden verhuurd door particulieren of woningbouwcorporaties, is sprake van misstanden. Dat varieert van het dumpen van chemisch afval tot het aantreffen van een drugslab of gestolen voertuigen. "In het geval van een drugslab heb je een groot ontploffingsgevaar, een soort wandelende tijdbom, dat moet je niet willen in een woonwijk", zegt Paul Depla.
Verhuurders willen samenwerking met overheid
Eric Stubbé, algemeen directeur van verhuurbedrijf Allsafe Mini Opslag, is verbaasd dat ook bij professionele landelijke verhuurbedrijven dit soort activiteiten is ontdekt. "Wij doen al het mogelijke binnen de wetgeving om dit buiten onze bedrijven te houden. Maar dit klinkt zorgelijk, en hier zullen branche en overheid samen iets aan moeten doen."
Nick de Jong is verhuurder van zo'n loods waar een drugslab werd aangetroffen Hij zou graag zien dat politie en gemeente meer met pandeigenaren samenwerken. "Ik heb alles gedaan wat in mijn macht ligt om dit te voorkomen. Dan blijkt er toch zo'n lab te zitten en gaat mijn pand voor een jaar op slot", zegt hij. "Maar op welke grond zou ik een huurder moeten weigeren", vraagt De Jong zich af.
Stubbé pleit voor een systeem waarbij de verhuurbedrijven bij twijfel over een huurder goedkeuring kunnen vragen bij de overheid. "Dan kan de overheid zeggen: deze huurder wel en deze niet."