Veel gemeenten sluiten nieuwbouwhuizen aan op warmtenetten met hoge temperatuur. Experts noemen dat onverstandig. Nieuwbouwhuizen zijn juist goed geïsoleerd en hebben nauwelijks zo'n hoge temperatuur warmte nodig.
Een warmtenet in een wijk verwarmt de huizen, zonder dat daar in huis een cv-ketel op aardgas voor nodig is. Warmtenetten verschillen van elkaar in de temperatuur die ze leveren. Hoe lager de temperatuur, hoe duurzamer het warmtenet. Vooral oude huizen hebben baat bij aansluiting op een warmtenet met een hoge temperatuur, nieuwe huizen kunnen toe met een lage temperatuur.
Rendabel
"We creëren nieuwe problemen voor de toekomst", zegt hoogleraar duurzaam bouwen Andy van den Dobbelsteen (TU Delft). "Als we deze hoge temperatuur warmtenetten uitrollen in nieuwbouwwijken dan weet je bijna zeker dat de oude wijken niet meer aangesloten worden op een warmtenet."
Hij begrijpt dat een bedrijf een warmtenet rendabel wil maken, maar vindt dit niet de oplossing. "Omdat nieuwbouwwoningen goed zijn geïsoleerd, heb je duizenden aansluitingen nodig om het warmtenet rendabel te maken. Dit type woningen vraagt simpelweg niet zoveel warmte."
Uiterlijk in 2030 moeten 1,5 miljoen woningen van het gas af zijn. De verwachting is dat ongeveer de helft een aansluiting krijgt op een warmtenet. Hoe werkt een warmtenet en wat zijn de verschillen in temperatuur?
Miljoenen huizen van het gas af, is een complexe zaak. Van den Dobbelsteen denkt dat gemeenten in de problemen kunnen komen bij het gasloos maken van wijken, als ze de huidige praktijk doorzetten.
Toch sluiten gemeenten die benaderd zijn door Nieuwsuur tot nu toe al ruim zestigduizend nieuwbouwhuizen aan, en daar zullen de komende jaren nog zeker tienduizenden bijkomen. Zo blijkt dat de gemeente Nijmegen al bijna zesduizend nieuwbouwhuizen heeft aangesloten op het hoge temperatuur warmtenet. De komende jaren komen daar zeker achtduizend huizen bij die nog gebouwd zullen worden.
Alkmaar gaat de komende jaren zelfs alle nieuwbouwwoningen binnen de ring én ten noorden van de stad aansluiten op een hoge temperatuur warmtenet. "Dat zijn de komende jaren ongeveer zevenhonderd woningen per jaar", aldus de gemeente.
Arnhem heeft in de wijk Schuytgraaf al ruim vierduizend nieuwbouwwoningen aangesloten en gaat hetzelfde doen met meer dan tweeduizend nog te bouwen huizen. Opvallend genoeg geeft de gemeente zelf toe dat dit niet duurzaam is. "Die hoge temperatuur is hier niet nodig", zegt wethouder Cathelijne Bouwkamp (GroenLinks).
Het hoge temperatuur warmtenet is de komende jaren eigenlijk harder nodig op andere plaatsen in de gemeente. "Woningen die al veel ouder zijn en moeilijker te isoleren, moeten van het gas af, net als de industrie. Dat zijn twee sectoren die straks juist die hoge temperatuur nodig hebben."
Maar de gemeente kan de plannen niet wijzigen vanwege een contract met warmteleverancier Vattenfall dat loopt sinds 2002. Het bedrijf heeft vastgelegd dat er een bepaald aantal huizen op het warmtenet moet worden aangesloten. Dat zijn de nieuwbouwhuizen in de wijk Schuytgraaf geworden.
Frustratie
De koepel van projectontwikkelaars (NEPROM) spreekt zich voor het eerst uit over het probleem. Omdat sommige gemeenten zich in contracten committeren om nieuwbouw aan te sluiten op hoge temperatuur warmtenetten, zijn projectontwikkelaars bij hun nieuw te bouwen huizen daartoe verplicht.
"Dat vinden wij verspilling", zegt voorzitter Desiree Uitzetter. Ze zegt dat meerdere gemeenten meerjarige afspraken hebben met warmteaanbieders zoals Vattenfall, dit tot frustratie van projectontwikkelaars. "De nieuwbouwwoningen zijn veel beter af met lage temperatuur warmtenetten."
De wethouder in Arnhem is al een jaar bezig om het contract met Vattenfall open te breken. "Met de kennis van nu zouden we dit anders hebben gedaan", zegt Bouwkamp. Tot nu toe wil het bedrijf niet meewerken. Vattenfall zegt in een reactie dat het nieuw voor ze is dat Arnhem het contract wil aanpassen.
