'De kiezer gaat dit gedoe echt niet vergeten'

• Jorn Jonker

  politiek verslaggever

Het verhaal over het geruzie bij 50Plus krijgt zondagochtend een nieuwe ontknoping. Dan maakt Henk Krol bekend of hij door wil als partijleider. Wat het besluit ook wordt, de vraag is of 50Plus de zoveelste ruzie wel te boven kan komen.

Vertrekkend partijvoorzitter Geert Dales zegt tegen Nieuwsuur, dat een rondgang in en rond de partij maakte, dat momenteel "honderden leden" de partij verlaten en dat er tienduizenden euro's aan juridische kosten worden uitgegeven. Precieze getallen zegt Dales niet te hebben. "Maar de schade is enorm."

De ledenraadpleging, die vanwege het interne wantrouwen nu onder toezicht van ingehuurde juristen zal plaatsvinden, kost volgens Dales alleen al 30.000 euro. Immaterieel is de schade volgens Dales ook "gigantisch". "De kiezer gaat dit echt niet vergeten."

Onenigheid over gedoe

Hoe het nieuwste gedoe binnen 50Plus begon? Zelfs daar is onenigheid over. Geert Dales, zegt bijvoorbeeld dat het ontstond toen partijleden zich gingen verzetten tegen digitale ledenvergaderingen. Kamerlid Corrie van Brenk, stelt dat het was toen Krol half maart zei dat Dales hoog op de lijst moest komen bij de verkiezingen. Daar verzette ze zich fel tegen.

Feit is dat het vertrouwen in Dales onlangs werd opgezegd door verscheidene partijprominenten en de hele Tweede Kamerfractie, op Krol na. Zij noemden de stijl van Dales "autocratisch en weinig democratisch". Dales kondigde vorige week uiteindelijk zijn aftreden aan.

Daarmee is het geruzie niet klaar. Voorlopig blijft Dales demissionair besturen, terwijl Kamerleden hem niet vertrouwen. En Henk Krol ziet dat zijn fractie tegen hem is ingegaan. Hij zag in Dales juist iemand die het gedoe in de partij even had gesust.

Afgelopen week lekte uit dat Krol, met het deel van zijn partij dat zich tegen Dales verzet, overeen zou zijn gekomen dat de partij anders ingericht moet worden. Maar Dales zegt dat dit zonder de leden niet kan worden besloten en dat juridische stappen volgen, ook voor smaad en laster.

Krol is lekken zat

Krol is het zó beu dat alles wat intern besproken wordt uitlekt, dat hij vandaag niet eens zijn eigen fractie inlicht over de beslissing die hij morgen bij WNL op Zondag openbaar maakt: doorgaan als partijleider of niet. "Op dit moment had ik mijn medewerkers vertrouwelijk willen informeren over mijn beslissing. Maar helaas bestaat er binnen 50Plus een cultuur van lekken. Vertrouwelijke informatie ligt steeds eerder bij de pers dan bij de geadresseerden", laat Krol weten.

"Wel bijzonder dat hij de fractie niet vooraf informeert", zegt fractielid Corrie van Brenk. "We zullen het zien." Ze verwijt Krol nog steeds dat hij Dales niet heeft aangeraden om eens met zijn critici in de partij te gaan praten over diens harde bestuursstijl, maar achter hem bleef staan.

Maar als Krol nu aanblijft, denkt Van Brenk dat ze er onderling uit kunnen komen. "Ruzie is natuurlijk nooit leuk en bevordert helemaal niets. We hebben er baat bij als er rust, reinheid en regelmaat komt. Daar is één ding heel belangrijk voor: dat de heer Dales weggaat."

'Dit ruzietje kan er wel bij'

Politicoloog André Krouwel deed onderzoek naar 50Plus en denkt dat als Krol blijft, de partij er weer bovenop kan komen. "Kiezers van 50Plus zijn de rijkste generatie ooit. Ze zijn toch boos op de wereld en zijn bezig hun verworvenheden te beschermen. Ze worden gedreven door emotie en boosheid. Daar kan dit ruzietje wel bij. Ze hebben na jaren op traditionele partijen gestemd te hebben de overstap gemaakt, ze gaan niet zomaar terug."

Anders wordt het volgens Krouwel als Krol vertrekt. "Hij is toch iemand die heel goed kan communiceren en herkenbaar is."

Opiniepeiler Maurice de Hond publiceert morgen een peiling waarin 50Plus opnieuw zetels verliest. Recent stond de partij bij hem op tien zetels, terwijl ze er in de Tweede Kamer vier hebben. Die gunstige peilingen zijn voor nu even klaar. De Hond heeft eerder gezien dat 50Plus intern gedoe te boven kwam, maar: "Het duurt veel langer om die zetels terug te winnen."

Zowel De Hond als Krouwel valt het op dat het altijd hommeles is bij ouderenpartijen. "Misschien hebben ze gewoon te veel tijd", zegt De Hond. Krouwel ziet ook dat de leden oorspronkelijk uit allerlei verschillende politieke stromingen komen en het over een groot politiek vergezicht vaak niet eens zijn.

Biljartclub

Of Krol doorgaat wordt morgen bekend. De vraag blijft dan of het nog goed komt tussen hem en de andere 50Plus-Kamerleden. Op Twitter noemt Krol 50Plus niet meer in zijn beschrijving en in De Telegraaf deelde hij deze week een sneer uit naar zijn fractieleden: "Onze leden maken de dienst uit, niet onze Kamerleden. En zeker niet drie Kamerleden die samen slechts 60.000 voorkeurstemmen hebben."

Ook is het spannend of de kiezer blijft. Oud-50Plus-voorzitter Jan Nagel zei eerder dat de kiezer bij de Tweede Kamerverkiezingen in maart volgend jaar het geruzie achter zich heeft gelaten en er niet meer aan denkt. Geert Dales betwijfelt dat. "Het is gênant, middenin een coronacrisis, dit onderlinge gedoe. Het zijn praktijken die je misschien bij de biljartclub in Dinxperlo verwacht, niet bij een serieuze partij."