Instellingen in de gehandicaptenzorg en ouders van kinderen die in deze instellingen wonen, stellen dat er veel te weinig op corona wordt getest. Bovendien is er een gebrek aan mondkapjes en beschermende kleding, vertellen zij aan Nieuwsuur.
In Nederland wonen ruim 70.000 verstandelijk- en lichamelijk gehandicapten in instellingen. Het is een sector waar relatief veel fysiek contact is tussen zorgverleners en cliënten, en daarom kan het coronavirus zich er zonder goede bescherming makkelijk verspreiden, vrezen instellingen en ouders. De gehandicaptenzorg wordt nu te weinig geholpen bij de problemen, vinden ze.
Ziek én risicogroep, toch geen test
Een van die ouders is Angela van Wenum, moeder van de meervoudig gehandicapte Rachel (17). Rachel zit in een woongroep van de instelling Zozijn in Wilp. Van Wenum vermoedde eerder deze week dat haar dochter een coronabesmetting had opgelopen. "Rachel was afgelopen zaterdag bij ons thuis. Ze voelde zich niet lekker en had braakneigingen. Maandag was ze weer op de groep en werd het nog erger. Ze had hoge koorts, hoestte, snotterde en dreigde bijna te stikken."
De begeleiders van Rachel schakelden volgens het protocol de huisarts in die vervolgens contact opnam met de GGD. Zozijn stelt in een reactie dat de GGD niet wilde meewerken aan het afnemen van een coronatest.
"Inmiddels gaat het gelukkig iets beter met Rachel", zegt Van Wenum. "Maar we weten nog steeds niet of het corona is." Uit voorzorg zit Rachel in isolatie op haar eigen kamer, met de deur op slot. "Ik vind het heel bedenkelijk dat mijn dochter niet is getest. Ze behoort tot de risicogroep: eerder heeft ze een meervoudige longontsteking gehad. Stel dat ze besmet is, dan vormt ze toch ook een risico voor de anderen in de woongroep?"
'Veel te weinig getest'
Het verhaal van Angela van Wenum staat niet op zichzelf, zegt voorzitter Boris van der Ham van Vereniging Gehandicaptenzorg. "Er wordt getest, maar veel te weinig en met veel te weinig spoed." Er is een groot tekort aan testmateriaal en testcapaciteit, zeggen de instellingen. De acute zorg en de ouderenzorg krijgen voorrang.
Het is niet eens het grootste probleem, zegt Van der Ham. "Dat is dat medewerkers in de gehandicaptenzorg te weinig beschermingsmiddelen hebben om besmetting te voorkomen. Verschillende zorginstellingen hebben bij ons aan de bel getrokken."
Woningen onnodig op slot
Ieder(in), de belangenkoepel van mensen met een beperking, krijgt veel signalen van bezorgde ouders en naasten. Volgens directeur Illya Soffer zijn meer tests en bescherming nodig om "onnodige quarantaine en psychische schade bij cliënten en ouders" te voorkomen.
Nu worden uit voorzorg soms hele woongroepen afgesloten terwijl onduidelijk blijft of een bewoner besmet is, zegt bestuurder Kees Erends van 's Heeren Loo, met 14.000 cliënten de grootste gehandicaptenzorg-instelling van Nederland. "Wij missen iets belangrijks: de tests. Als we weten dat een cliënt besmet is, kan hij naar een ziekenhuis of in quarantaine. Als wij dat niet weten, moeten we soms maatregelen nemen die misschien helemaal niet nodig zijn."
Dit gebeurde ook bij de woongroep van Soffers eigen verstandelijk gehandicapte zoon. Van een andere cliënt werd vermoed dat hij besmet was. Omdat er niet getest kon worden, moest de hele afdeling in quarantaine. Soffer: "Het is onbegrijpelijk dat mensen met een verstandelijke beperking en hun begeleiders, die toch al keihard moeten werken om het een beetje vol te houden, woningen op slot moeten zetten, terwijl dat misschien wel helemaal niet nodig is."
'Besmetting kan voor mijn zoon fataal zijn'
Ondertussen maken ouders van gehandicapten zich grote zorgen over het gevaar van het coronavirus. De 18-jarige zoon van Linda Olman lijdt aan een ernstige stofwisselingsziekte waardoor zijn gezondheid steeds verder achteruit gaat. Door zijn ziekte is hij erg gevoelig voor infecties. "Een besmetting met corona kan levensgevaarlijk voor hem zijn. Het klinkt hard, maar als hij besmet raakt, vrees ik dat we zijn uitvaart al kunnen gaan regelen."
Volgens Boris van der Ham is er te weinig aandacht voor de problemen. Zonder extra tests en beschermingsmateriaal kan de situatie escaleren. "Dat gaat nog meer druk op de ziekenhuizen veroorzaken."
Angela van Wenum, moeder van Rachel: "Mark Rutte zegt: Laten we de kwetsbare groepen beschermen. Maar deze kwetsbare groep wordt dus helemaal niet beschermd."
