Naarmate de uitbraak van het coronavirus langer duurt, wordt de economische schade steeds groter. Econoom Mathijs Bouman ziet nu vooral economische gevolgen op financiële markten. "De beurzen gingen omlaag, de olie werd goedkoper. Maar al snel gaat de echte economie het voelen."
Als eerste zullen gevolgen merkbaar zijn bij de luchtvaartmaatschappijen en in de toeristische sector, die volgens schattingen wel eens een klap van 30 procent kan krijgen. Vervolgens gaan de maatregelen van de Chinese overheid om de besmettting binnen binnen de perken houden de economie raken.
Gedrag
Bouman: "Uit eerdere virusuitbraken blijkt dat niet zozeer de absenties van zieke werknemers voor de grootste productieuitval zorgen, maar de - terechte - quarantainemaatregelen van de overheid. Als de scholen lang dichtblijven en ouders vrij nemen om op de kinderen te passen, kan dat de economie zelfs harder raken dan de ziekte zelf."
"Als de uitbraak zorgt voor zorgen wereldwijd, kunnen consumenten ook ander gedrag gaan vertonen. Na de SARS-uitbraak van 2003, bijvoorbeeld, zei driekwart van de Europeanen het openbaar vervoer zoveel mogelijk te mijden, minder uit te gaan en minder te winkelen. Ook dat kan de economie tijdelijk achteruit zetten", aldus de econoom.
Boudewijn Poldermans is directeur van de organisatie 'Connect Global Capital Business', hij organiseert handel met China en Vietnam. Hij verwacht dat de impasse lang zal duren. "Ik reken zeker tot eind februari, maar misschien ook wel maart. Dat heeft gevolgen voor alles, want de paniek is groot."
Poldermans ziet een overreactie. "Als er paniek ontstaat, zal dat de groei negatief beïnvloeden. De Chinese regering is nu heel open, vergeleken met de SARS-epidemie in 2003. Er wordt minder met cijfers gemanipuleerd. Maar er komt nu ook veel kritiek los op de Chinese regering."
Mondkapjes en overalls
Maar de crisis zal ook kansen bieden, aan bedrijven, denkt Poldermans. "We kunnen nu producten leveren waar China behoefte aan heeft. Dat begint al bij de behoefte aan mondkapjes en plastic overalls."
Winkelketen So Low importeert Chinese producten. "Onze orders plaatsen we meestal een half jaar van tevoren", zegt bedrijfsleider Danny Dame. "Dus we hebben veel voorraad. Alle oranje spullen voor het EK 2020 hebben we al binnen. Maar hoe het nu verder gaat, moeten we afwachten. De beurzen waarop nieuwe producten worden aangeboden, liggen ook stil."
De winkel So Low verkoopt één product heel goed:
Zieke werknemers, maar vooral de quarantainemaatregelen kunnen zorgen voor lege fabrieken, zegt econoom Bouman. "De productie in China daalt, de groei zakt in. En daar hebben vooral andere Aziatische landen last van. Maar ook westerse bedrijven die verkopen in China."
Westerse bedrijven laten hun bestellingen per boot komen. Dat duurt een maand. De eerste effecten zullen dus over twee weken merkbaar zijn, als die boten eigenlijk hadden moeten aankomen. Dame: "Voor bedrijven wordt dan het dilemma: gaan we vracht vervoeren door de lucht? Dan worden de producten duurder en dan worden ze niet meer gekocht."
Angstige consumenten
Bouman beaamt dat. "Bedrijven houden geen voorraden meer aan. Vergelijk het met een snelweg waarop iedereen 130 rijdt met nauwelijks ruimte tussen de auto's. Als de voorste remt, zit de achterste er op." Maar de grootste klap heeft het minst met de ziekte te maken, zegt de econoom. "En dat zijn de angstige consumenten overal ter wereld."
