Ze was een opvallende verschijning op de EU-top vorige week, de 34-jarige nieuwe premier van Finland Sanna Marin. Haar land is het laatste half jaar van 2019 voorzitter van de EU en dus trok ze als jongste vrouwelijke minister-president ter wereld extra de aandacht toen ze met haar rugzakje op de vergaderzaal betrad.
Niet alleen heeft Finland de jongste vrouwelijke premier ooit, haar kabinet van in totaal 19 ministers telt 11 vrouwelijke ministers, van wie er vier net als Marin zelf de leider zijn van hun partij.
Hoewel dit Finse kabinet een vijfpartijencoalitie is van uitsluitend linkse partijen, is het zelfs voor conservatieve Finnen geen verrassing dat zoveel vrouwen politieke sleutelposities bekleden. Na de laatste verkiezingen worden nu bijna de helft van de 200 zetels door vrouwen bezet.
Het heeft alles met ons onderwijs te maken.
Een van de jonge en spraakmakende ministers in het kabinet is Li Andersson, de minister van Onderwijs. Zij ziet niet alleen dat de vrouwen een steeds belangrijkere rol spelen in de politiek, maar ook dat er een generatiewisseling heeft plaats gevonden. "Als je naar de uitslag van de verkiezingen kijkt, zie je dat er veel meer evenwicht is tussen geslacht en generaties. Dat zie je dus terug in regering en parlement. "
Dat er zoveel vrouwen de politiek in gaan is volgens haar te danken aan het Finse onderwijssysteem. "Het heeft alles met ons onderwijs te maken. We scoren als beste ter wereld - na IJsland - en we hebben de kleinste verschillen ter wereld tussen mensen met verschillende sociaal-culturele achtergronden. We kunnen trots zijn op dit gratis onderwijssysteem."
Volgens Andersson is het belangrijk het succesvolle onderwijs blijvend te steunen. Na een aantal bezuinigingen als gevolg van de wereldwijde crisis van 2008, kan de regering nu weer meer geld vrij maken voor het onderwijs.
Gelijkheid
Op een van de beste gymnasia van het land, Helsingin Suomalainen Yhteiskoulu, waren ze helemaal niet verbaasd dat Marin premier werd deze maand. De leerlingen van leraar Harri Korpisaari, meisjes en jongens, vinden het geen nieuws en begrijpen niet dat er zoveel aandacht voor is. "Het geslacht doet er helemaal niet toe. Wat telt is wat ze doen om bijvoorbeeld de CO2 terug te dringen." Volgens Korpisaari is het veranderende klimaat het belangrijkste thema bij zijn leerlingen.
De gelijkheid tussen man en vrouw in de politiek heeft een lange traditie in Finland. Het was het eerste land ter wereld waar vrouwen in 1907 stemrecht kregen en zich kandidaat mochten stellen. Snel daarna kreeg iedere partij zijn eigen vrouwenorganisatie en is er een overkoepelend netwerk van vrouwen in het parlement dat nu wordt geleid door Eva Biaudet.
Ze is trots op het team van jonge, vrouwelijke ministers. Maar volgens haar staat de gelijkheid tussen man en vrouw zelfs in Finland onder druk en is waakzaamheid geboden. "We hebben in de vorige regeerperiode gemerkt dat er een terugval was. De regering bestond toen uit de populistische partij en de conservatieve partij. We zagen dat abortus weer ter discussie stond en dat er bezuinigd werd op onderwijs."
Van de CEO's is maar 8 procent vrouw en daar moeten we als politiek wat aan doen.
Bij de populistische partij 'De Finnen' voelen ze zich niet aangesproken als de coalitiedames zeggen dat zij juist minder voor de gelijkheid van vrouwen zijn. Parlementslid Rikka Purra zegt dat haar partij de vrouwenrechten verdedigt. "We hebben wel conservatieve ideeën maar we zijn niet tegen gelijkheid van vrouwen. Bij ons is ook al 30 procent vrouw en dat willen we graag uitbreiden."
"Maar er zijn nu ontwikkelingen in de Finse samenleving die de gelijkheid onder druk zetten, vooral door de immigratie uit landen waar de vrouwen nauwelijks rechten hebben", zegt Purra. "Dat vinden we zorgwekkend. En bovendien willen we dat de sociale voorzieningen in Finland alleen voor de Finnen zelf zijn. Maar dat heeft niks met discriminatie van vrouwen te maken."
Volgens Biaudet valt er ook in het bedrijfsleven nog een hoop te winnen. "Weliswaar is 30 procent van de vrouwen in de besturen van grote ondernemingen vrouw, maar van de CEO's is maar 8 procent vrouw en daar moeten we als politiek wat aan doen."
