Voor het sinds de economische crisis verlaagt de Fed, de Amerikaanse centrale bank, de rente. Het belangrijkste rentetarief wordt met een kwart procentpunt verlaagd tot 2 á 2,25 procent.
"Dit is een kleine stap", zegt Harald Benink, hoogleraar bankwezen en financiering aan de Universiteit van Tilburg. "Maar het is waarschijnlijk het begin van vervolgacties."
De afgelopen jaren verhoogde de Fed de rente alleen maar. De Amerikaanse economie groeit al enige tijd flink. Waarom besluit de centrale bank vandaag de rente wél te verlagen?
'It's getting worse and worse'
"Ondanks de groei zie je veel negatieve signalen in de wereldeconomie", zegt Benink. "De groei gaat iets minder hard en de handel vermindert. Het is normaal dat de groei soms inzakt, maar je ziet nu meer onzekerheden die deze ontwikkeling kunnen versterken. Het handelsconflict tussen de Verenigde Staten en China, de maakindustrie die achterblijft, een grotere kans op een no deal-brexit en het protectionistische America first-beleid van Trump."
Een aantal van deze ontwikkelingen speelt al langere tijd. Toch is de situatie nu anders, volgens Benink. "De Fed zegt nu: dit gaat dieper en daarom komen we in beweging. We willen de onzekerheden voor zijn. Mario Draghi, de president van de Europese Centrale Bank, zei het vorige week ook: it's getting worse and worse. Ook hij zal in september de rente verder willen verlagen."
President Trump pleit al langere tijd voor een renteverlaging om de Amerikaanse economie aan te jagen. Hij uitte de laatste tijd felle kritiek op Fed-voorzitter Jerome Powell omdat hij de rente tot vandaag niet verlaagde.
"Trump zal de renteverlaging sowieso als winst verklaren, maar ik denk dat de Fed zelf een afweging heeft gemaakt en niet heeft gezwicht voor de druk van Trump", zegt Benink. "Dit is een beslissing van de Fed om onzekerheden weg te nemen. Het ironische is dat Trump zelf een deel van die onzekerheden mede heeft gecreëerd."
Nieuwe crisis?
Aan de beslissing kleeft wel een risico. "Als de rente verder wordt verlaagd, wordt er meer geleend en groeien dus de schuldenbergen. Wereldwijd zijn de schuldratio's al toegenomen de afgelopen jaren. Dat kan de kwetsbaarheid van het wereldwijde systeem nog verder aantasten. "
Bovendien: het grote probleem in de huidige wereldeconomie kan met renteverlagingen alleen niet opgelost worden. Door de honderden miljoenen goedkope Chinese arbeidskrachten die zijn toegetreden tot de wereldwijde arbeidsmarkt, stijgen de lonen en prijzen van producten nauwelijks, legt Benink uit.
"Met renteverlagingen en het opkopen van schulden proberen centrale banken hier iets aan te doen. Tegenwoordig wordt elke beetje economische neergang bestreden door ingrijpen van centrale banken. Pas op lange termijn zullen we zien of we de economie een push hebben gegeven of dat we een nieuwe kredietcrisis hebben veroorzaakt."
