In 2018 zijn in Nederland bijna 340.000 officiële identiteitspapieren als vermist of gestolen opgegeven. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de RDW. Het gaat om paspoorten, identiteitskaarten en rijbewijzen.
In de afgelopen drie jaar zijn in totaal zelfs meer dan een miljoen documenten opgegeven als vermist of gestolen. "Dat is een enorm hoog aantal vind ik zelf. Dat zijn 900 documenten per dag die vermist of gestolen worden", zegt verantwoordelijk staatssecretaris Raymond Knops, die schrikt van de cijfers.
"Het kan natuurlijk dat iemand iets kwijtraakt. Dat is geen probleem, dat overkomt ons allemaal", zegt Knops. "Kwalijker is het als ze gestolen worden en de dief ze gebruikt om identiteitsfraude te plegen."
En die fraude lijkt toe te nemen: in 2018 registreerde het Centraal Meldpunt Identiteitsfraude een verdubbeling ten opzichte van 2016 van het aantal meldingen van identiteitsfraude. Dit gebeurt niet alleen met gestolen of gevonden papieren, maar ook met kopieën die mensen zelf aanleveren bij bijvoorbeeld het huren van een auto of op de camping.
"Veel mensen zijn zich niet bewust van de risico's. Mijn advies is: let op uw identiteitsbewijzen. Check waar ze zijn. Als ze kwijt zijn, doe er melding van zodat ze geregistreerd worden. Werk niet mee aan verzoeken van anderen om je identiteitskaart uit te lenen. Je weet niet wat die ander daarmee doet en je bent zelf ook strafbaar", aldus staatssecretaris Knops.
Volgens Knops krijgen mensen vooral online te maken met misbruik van documenten en informatie. "Daarbij komen kopieën tot stand, of andere mensen gaan jouw identiteit gebruiken en dan raakt het meteen de integriteit van het hele stelsel."
Want het gebruiken van een andere identiteit, is voor criminelen heel aantrekkelijk. "Een van de eerste dingen die je doet als je criminaliteit wil plegen, is het verhullen van je identiteit", zegt Wouter Stol, hoogleraar cybersecurity aan de Open Universiteit en lector aan de politieacademie.
"Het is een van de belangrijkste stappen in je crimescript. En online zijn de mogelijkheden om je anders voor te doen groter dan in de offline wereld. Een gestolen ID kan in de online wereld gebruikt worden om vertrouwen te wekken en daarna mensen op te lichten."
