Als twintiger hoorde Herman van Veen (73) voor het eerst The windmills of your mind, het inmiddels wereldberoemde nummer van de Franse componist Michel Legrand. "Een vriend kwam met een Nederlandse versie, Cirkels. Maar ik vond mezelf veel te jong om zo'n lied te zingen, over dat er geen medicijn bestaat tegen eenzaamheid."
De ommekeer kwam toen op diezelfde dag in de straat van Van Veen een vrouw werd gevonden die al een paar weken dood in haar huis lag. "Toen dacht ik: dat is eenzaamheid en ben ik het lied gaan zingen. Mensen vonden het heel erg mooi. Het heeft mij destijds geholpen om mezelf hoorbaar en zichtbaar te maken."
En op die manier speelt Cirkels van Legrand een bijzondere rol in het leven van Van Veen. De Franse componist overleed afgelopen nacht in Parijs, op 86-jarige leeftijd. Hij was vooral bekend door zijn filmmuziek: hij werd dertien keer genomineerd voor een Oscar en won de prijs drie keer.
Meer dan 200 films
Legrand kreeg de prestigieuze filmprijs voor het eerst in 1968 voor The windmills of your mind. Dat nummer kwam uit de misdaadfilm The Thomas Crown Affair, met Steve McQueen en Faye Dunaway. Ook voor Yentl (met Barbra Streisand) en Summer of '42 ontving hij een Oscar.
In totaal werkte Legrand aan de soundtracks van meer dan 200 films. Het beroemdst is waarschijnlijk Les parapluies de Cherbourg uit 1964, met de jonge Catherine Deneuve in een hoofdrol. I will wait for you uit die film werd later ook opgenomen door bijvoorbeeld Frank Sinatra, Tony Bennett en Louis Armstrong.
"Wat Legrand zo fascinerend maakt, is dat je bij al zijn stukken hoort waar hij zijn inspiratie vandaan heeft", zegt Van Veen. "In zijn geval gaat het om Vivaldi en Bach, maar ook jazz. Legrand had een heel klassieke manier van componeren, hij was technisch heel erg onderlegd. Maar hij wist er ook een innerlijke kracht mee uit te dragen."
Componist Dick Bakker vindt het jammer dat een grootheid als Legrand de wereld is ontvallen. Hij had jaren terug de eer om met hem samen te werken. De Nederlandse zangeres Laura Fygi gaf toen een concert in Carré met Legrand als speciale gast. Het Metropole Orkest, waar Bakker toen dirigent was, werd gevraagd om de muziek te spelen.
"Het was fantastisch, maar soms ook wel lastig", zegt Bakker. "Legrand was heel eigenwijs. Hij had precies in zijn hoofd hoe hij het wilde hebben, het ritme bijvoorbeeld, en dat klikte niet altijd met het Metropole Orkest. Hij wilde de muziek hebben zoals hij het had bedacht, en dat is natuurlijk ook terecht."
Hij noemt de composities van Legrand fantastisch en harmonisch. "Daarom zijn er ook zoveel mensen die zijn muziek hebben uitgevoerd. The windmills of your mind is werkelijk door iedereen ter wereld gedaan. Barbra Streisand, Oscar Peterson, maar ook Herman van Veen in Nederland."
Het is zijn favoriete nummer, samen met I will wait for you. "Mensen die hem niet kennen, moeten maar één ding doen en dat is luisteren naar zijn muziek. Dat is mijn enige advies. Luisteren, dan kom je er wel achter hoe goed het is."