Misschien heb je het al gemerkt bij het boodschappen doen of in het café waar je altijd koffie drinkt: het lage btw-tarief is gisteren van 6 naar 9 procent gegaan. In de grensstreek maken ondernemers zich er zorgen over. Daar kunnen mensen makkelijk even de grens over gaan, op zoek naar lagere prijzen.
Op de broodjes van de Limburgse bakker Frans Voncken geldt nu het hogere tarief. En daar is hij het niet mee eens. "Brood is een eerste levensbehoefte, net als groente en fruit, daarom hadden ze er vanaf moeten blijven. Ik dacht dat het kabinet gezonde voeding juist wilde promoten, nu gaat de btw omhoog."
De klanten in de winkel krijgen te maken met hogere prijzen, omdat hij de verhoging van 3 procent heeft doorberekend. Ook de hogere kosten voor energie en grondstoffen zijn doorgevoerd. En dat betekent allemaal nieuwe prijskaartjes en aanpassingen van de kassa. "Dat is een hoop extra werk."
Voncken is bang dat zijn klanten nu naar Duitsland gaan om inkopen te doen. "Dat gebeurde natuurlijk al, maar door het tariefverschil zal dat toenemen. Dan gaan mensen daar naar de supermarkt en nemen ze meteen brood mee. Voor mensen die op de kleintjes moeten letten, is 3 procent heel veel."
Dat Limburg meer kilometers aan grens deelt met het buitenland dan met Nederland maakt de provincie kwetsbaar, zegt gedeputeerde Ger Koopmans (CDA). "Er zullen minder Duitsers naar Limburg komen, omdat we duurder worden. En omgekeerd zullen Limburgers sneller naar Duitsland gaan."
Volgens het kabinet komt er per 100 euro aan boodschappen 2,83 euro bij. Dat gaan mensen op den duur echt merken, zegt Koopmans. "Het is een optelsom van hogere accijnzen en een hogere btw. Als mensen vervolgens naar het buitenland gaan om te tanken en boodschappen te doen, verliezen ze hier omzet."
Volgens de gedeputeerde heeft politiek Den Haag te weinig oog voor de grensregio's. "Het kabinet zou goed in de gaten moeten houden wat er gebeurt in Duitsland en België. Verhoog de btw niet als het buitenland dat niet doet. Voor ondernemers aan de grens is dit echt een probleem."
De koffie is 5 cent duurder geworden. Maar als de service goed is, denk ik niet dat dat zoveel uitmaakt.
Toch maakt Ben Snijders in Venlo zich niet echt zorgen. Zijn café wordt druk bezocht door Duitsers en hij ziet daar niet ineens verandering in komen. "Per jaar komen zo'n 3,5 miljoen Duitsers naar Venlo, ik denk niet dat die ineens allemaal wegblijven. Die willen er nog gewoon op uit en een ontbijtje pakken."
Hij heeft zijn prijzen wel zo veel mogelijk aangepast. "De koffie is nu bijvoorbeeld 5 cent duurder geworden. Maar als de service goed is, denk ik niet dat dat zoveel uitmaakt." Al merkt hij zelf ook wel wat van de hogere prijzen. "Producten die we inkopen, zoals koffie en melk, worden steeds duurder."
Op zoek naar de goedkoopste boter
Verantwoordelijk voor de btw-verhoging is staatssecretaris Menno Snel van Financiën. Hij begrijpt dat ondernemers aan de grens zich zorgen maken. "Het lage btw-tarief in België en Duitsland ligt op 7 en 8 procent, wij zitten nu op 9 procent. Daardoor worden we ineens wat minder voordelig."
Toch verwacht hij niet dat mensen voor een paar euro verschil per kar met boodschappen naar Duitsland zullen rijden. "Voor sommige producten zal dat misschien wel zo zijn. Maar als je op zoek bent naar de goedkoopste boter kan dat ook binnen Nederland, bij een goedkopere supermarkt bijvoorbeeld."
Hij snapt dat mensen de focus leggen op de duurdere boodschappen en de energieprijzen die omhoog gaan, maar benadrukt dat daar tegenover een verlaging van de inkomstenbelasting staat. "Daardoor gaan mensen, niet alleen werkenden, maar ook ouderen en mensen in de bijstand, er per saldo op vooruit."