Na een al maanden durende handelsoorlog zitten de Amerikaanse president Donald Trump en zijn Chinese collega Xi Jinping vanavond tijdens de G20-top in Buenos Aires samen aan tafel, en die ontmoeting is uitgebreider dan eerder was gepland. Of het diner de kansen vergroot op een oplossing van het handelsconflict tussen de VS en China, moet blijken.
De landen leggen elkaar al maanden over en weer heffingen op van tientallen miljarden dollars. Ook landen die niet direct zijn betrokken bij de handelsoorlog zien zich geconfronteerd met economische verliezen.
Dat blijkt uit een nieuwe scenariostudie van economen van de Rabobank. De studie toont aan dat handelsoorlogen in het algemeen zorgen voor economische schade, waarbij het grootste deel van de klappen valt in de direct betrokken landen, in dit geval de VS en China.
In ons escalatiescenario zal de wereldwijde economische groei in 2030 2,0 procentpunt lager zijn.
Bij een verder escalerende handelsoorlog wordt Nederland als open economie relatief hard getroffen. Rabobankeconoom Hugo Erken: "Door de handelsoorlog ervaren exporteurs in Nederland een prijsvoordeel waardoor hun exportpositie zal verbeteren. Maar dit effect wordt meer dan tenietgedaan door een lagere groei van de wereldhandel, waardoor een verder escalerende handelsoorlog per saldo negatief uitpakt voor de Nederlandse economie."
"Er zijn geen winnaars. We hebben er wel naar gezocht, voor individuele landen. Maar we zien dat er nergens positieve effecten zijn", zegt Erken. Volgens de studie zal in het meest realistische scenario de mondiale economische groei in 2030 0,7 procentpunt lager zijn dan in een scenario zonder handelsoorlog. "In ons escalatiescenario zal de wereldwijde economische groei in 2030 2,0 procentpunt lager zijn."
Econome Heleen Mees verwacht niet dat er iets uitkomt dit weekend. Escalatie ligt voor de hand, dat komt Trump beter uit, zegt ze. "Trump wil de aandacht van het Mueller-onderzoek afleiden. En de VS hebben een betere positie in het conflict: China heeft straks geen wapens meer omdat de import van Amerikaanse goederen in China lager is. Dus Amerika kan verder gaan."
Trump wil met zijn handelsoorlog graag kunnen claimen dat hij banen terugbrengt naar Amerika. "Het is een illusie dat dat lukt. De tijden dat de maakindustrie floreert in de VS zijn wel voorbij en komen niet meer terug", zegt Mees.
Door de Chinese maatregelen komen Amerikaanse producenten van sojabonen nu in de verdrukking, dat is Trumps achterban. En dat is niet voor niets.
Al heeft Trump met zijn tirade tegen vrijhandel en China volgens de econome wel de vinger op de zere plek gelegd. "De toetreding van China tot de Wereldhandelsorganisatie in 2001, heeft de VS miljoenen fabrieksbanen gekost. Daardoor zijn de industriële gebieden in Amerika in hoog tempo in verval geraakt, niet alleen economisch maar ook sociaal."
China heeft met vergeldingsmaatregelen daarop ook heel nauwkeurig de electorale kaart bestudeerd. "Door de Chinese maatregelen komen Amerikaanse producenten van sojabonen nu in de verdrukking, dat is Trumps achterban. En dat is niet voor niets", denkt Mees, die wel vindt dat de Amerikaanse president de betere kaarten in handen heeft.
Economische pijn
"In theorie kan Trump de handelsoorlog winnen als louter naar de harde kern van Trump-aanhang wordt gekeken. Een handelsoorlog gaat namelijk ten koste van arbeiders in lage-lonen landen en kapitalisten en komt ten goede aan arbeiders in hoge-lonen landen. Ook als de rijkdom van de wereldeconomie als geheel afneemt, zullen arbeiders in hoge-lonen landen beter af zijn."
Erken: "Aangezien de gemiddelde Amerikaan 3,5 keer zo rijk is als de gemiddelde Chinees, weegt de gemiddelde economische pijn van de handelsoorlog veel zwaarder voor de Chinezen dan voor de Amerikanen. Maar met deze nuance: een bankier in Manhattan zal de nadelige impact van de handelsoorlog in veel mindere mate voelen dan een agrariër die cranberries of sojabonen verbouwt."