In Nederland wonen naar schatting 55.000 mensen permanent in vakantiewoningen. Sommigen bewust, sommigen als arbeidsmigrant en anderen omdat ze met spoed een ander onderkomen moeten hebben of niet meer in aanmerking komen voor een reguliere woning. En dat leidt op sommige parken regelmatig tot problemen.
Vorig jaar sloot na veel overlast het vakantiepark 'Fort Oranje' in het Noord-Brabantse Rijsbergen. Op de Veluwe zijn sindsdien veel controles uitgevoerd en wordt permanente bewoning en criminaliteit zoveel mogelijk bestreden. Een zware last voor provincies en gemeenten, omdat het veel geld en inspanning kost de problemen aan te pakken.
Minister Kajsa Ollongren heeft vandaag op de Vakantieparken Top aangekondigd dat ze de problematiek landelijk wil aanpakken. Bijna twee miljoen euro heeft ze daarvoor over. Maar de vraag is of dat voldoende is. De burgemeester van Zundert is jaarlijks miljoenen kwijt aan de afwikkeling van 'Fort Oranje'.
Blijf in gesprek met de eigenaren
"Het trek een zware financiële wissel op onze gemeente", zegt burgemeester Leny Poppe-De Looff. "We hebben vorig jaar 2,5 miljoen euro afgeboekt op de jaarrekening. En voor dit jaar staan er ook nog de nodige miljoenen op de lat. Er staat een vordering uit bij de eigenaar, maar voor bijvoorbeeld juridische kosten en beveiliging draaien wij op."
Ze staat nog steeds volledig achter de ontruiming van het vakantiepark. "Er woonden veel mensen permanent en er waren veel aangiftes en meldingen bij de politie. Bovendien bleek dat de woonomstandigheden erg slecht waren. Dat was voor ons reden om te zeggen: we gaan hier een einde aan maken."
Aan de ontruiming ging een maandenlange voorbereiding vooraf. "Ik zie wat wij hier hebben gedaan als een voorbeeld voor het land", zegt de burgemeester. Maar nog beter is het om zo'n crisissituatie te voorkomen. "Houd als gemeente goed in de gaten wat er gebeurt op de parken en blijf in gesprek met de eigenaren."
Geef mensen die nergens anders terecht kunnen de ruimte en de tijd, begeleid ze soms ook bij het vinden van iets anders.
Volgens onderzoeker Tineke Lupi van Platform31 doen de problemen zich met name voor in gebieden met een hoge concentratie vakantieparken. "De markt is behoorlijk ingezakt op sommige plekken. Dan is er sprake van een overaanbod en gaan ondernemers op zoek naar opvulling."
Lupi deed onderzoek naar permanente bewoning op de Veluwe. "Daar gaat het volgens onze schatting om 6000 tot 9000 mensen. Maar het is lastig te onderbouwen, want niemand weet precies hoeveel mensen er nou op de vakantieparken wonen. Mensen schrijven zich namelijk niet in."
Ze snapt dat gemeenten willen handhaven, maar zou graag zien dat ze wat coulanter zijn naar bewoners die nergens anders terecht kunnen. "Geef die mensen de ruimte en de tijd, begeleid ze soms ook bij het vinden van iets anders. Anders verplaatst het probleem zich alleen maar."
Uit de Vakantieparken Top vandaag komt naar voren dat gemeenten de komende tijd de vakantieparken en hun bewoners in beeld gaan brengen. Zo moet duidelijk worden waarom zij daar wonen en waar ze anders zouden kunnen wonen. Al maakt de krapte op de woningmarkt dat niet altijd makkelijk.
Het ministerie stelt dus de komende jaren 2 miljoen euro beschikbaar aan provincies en gemeenten voor de aanpak. Ook komt er een pilot in vijf gemeenten waar vakantieparken omgevormd worden tot parken voor tijdelijke bewoning, als aanvulling op de bestaande woningmarkt.
Verder bekijkt de overheid of er nieuwe wet- en regelgeving nodig is zodat parken makkelijker kunnen worden aangepakt. Al kan een deel van de problematiek al opgelost worden door betere handhaving van bestaande wetten. Zo wil men sneller optreden bij criminele activiteiten op een park, zoals de productie van drugs en de opslag van wapens.