Het is 1968 als The Beatles afreizen naar India. De band is toe aan ontspanning en spiritualiteit. Want "ach, het is geweldig om rijk en beroemd te zijn, maar wat heeft het voor nut?", zo verzucht Paul McCartney in het boek The Beatles Anthology. Ze besluiten samen te gaan mediteren in het stadje Rishikesh, aan de voet van de Himalaya. Hun gitaren nemen ze mee.
Het blijkt een van de meest creatieve periodes te zijn voor de band: in een paar weken tijd zouden de mannen 48 nummers hebben geschreven. Het grootste deel daarvan komt terecht op The White Album, die precies vijftig jaar geleden verscheen. Vanwege deze verjaardag wordt het album in november opnieuw uitgebracht, aangevuld met opnamegeluid en demo's.
Op de plaat staan dertig nummers in de meest uiteenlopende muziekstijlen: rocksongs als Helter Skelter naast meezingers zoals Ob-La-Di-Ob-La-Da. Maar ook gevoelige folkliedjes als Blackbird naast een avant garde-geluidscollage getiteld Revolution 9, ongekend voor die tijd.
Het maken van dit album is achteraf gezien het begin van het einde: de bandleden raken steeds vaker in conflict met elkaar en een kleine twee jaar later zal de groep voorgoed uit elkaar spatten. Maar ondanks de ruzies en irritaties maken John, Paul, George en Ringo op deze plaat hun - volgens velen - beste muziek.
Kijk hieronder naar een rondleiding door de studio's van Abbey Road; een magische plek, vol levende herinneringen aan John, Paul, George en Ringo.
"Het is een buitengewoon eclectisch album met talloze lagen en smaken. Dat is typisch voor The Beatles", zegt Giles Martin, producer van de heruitgave van het album. Zijn vader George was de producer van de originele versie.
In de periode dat de band aan de plaat werkt, ontstaan er steeds vaker spanningen en irritaties tussen de leden. "In de jaren ervoor zag je al de eerste signalen, maar in 1968 raakte het in een stroomversnelling", zegt Beatles-biograaf Mark Lewisohn. "Ze werden ouder, hun interesses liepen steeds verder uiteen."
De komst van John Lennons nieuwe vriendin Yoko Ono zorgde volgens Lewisohn voor nog meer verandering. "John merkte dat hij niet meer afhankelijk was van The Beatles en dat hij liever ook niet meer met hen wilde werken. Dat speelde allemaal tijdens de opnames van The White Album. Het ging van kwaad tot erger. De bom barstte en dat hoor je op de plaat."
Het is goed dat ze uit elkaar gingen.
Niet iedereen is het hiermee eens. Giles Martin is bij het afluisteren van het originele materiaal geen ruzies tegengekomen. "Ik dacht altijd dat de sfeer om te snijden was in de studio. Maar zoals je in de gesprekken hoort, waren ze best vrolijk tijdens de opnames. Ik heb geen negatieve gesprekken gewist. Die zijn er gewoon niet."
In de zomer van 1968 wordt het einde van The Beatles ingezet. Na The White Album zouden ze nog twee platen maken, daarna is het voorgoed voorbij. "Het is goed dat ze uit elkaar gingen", zegt Lewisohn. "Ze stopten op hun hoogtepunt. Ze waren jaren mateloos populair en tot het eind relevant en steengoed. Als je vrijwillig stopt met de beste band aller tijden terwijl dat helemaal niet hoeft, is dat een opmerkelijke artistieke keuze."
