De rechts-populistische partij 'Zweden Democraten' staat op winst bij de verkiezingen van morgen en kan daarmee de tweede partij van het land worden. De harde campagne tegen migratie doet het goed in de peilingen.
Twee weken geleden kreeg Karl Robbjens klappen van een Koerdische migrant. De politie surveilleert nu vaker voor zijn partijkiosk. Robbjens is een controversiële politicus. Hij is zelf een migrantenzoon, zoon van een Libische moslima, maar is kandidaat voor de nationalistische partij Zweden Democraten.
"We moeten de immigratie stoppen. Absoluut", zegt hij. "De voorsteden zitten vol. Je moet de mensen helpen die al in het land zijn. We moeten ze integreren en dat kost tijd."
Criminaliteit
De integratie in Zweden, met tien miljoen inwoners, verloopt verre van vlekkeloos. Critici noemen Zweden een mislukte multiculturele samenleving. Veel immigranten zoeken tevergeefs naar een baan en belanden in de buitenwijken van de grote steden.
Bewoners voelen zich buitengesloten en zien weinig perspectief. Zonder vooruitzichten is de criminaliteit voor jongeren een makkelijke route. De laatste jaren zijn er meer en meer bendeoorlogen in de vier grootste steden, terwijl de politie nauwelijks mankracht heeft om op te treden.
In de fabrieken krijgt de anti-migratiecampagne van de SD ook een gewillig oor. Veel arbeiders hebben zich afgekeerd van de socialisten. Een kwart van hen zegt op de nationalistische SD te gaan stemmen.
Vakbondsleider Mikael Lilja van de papierindustrie probeert het tij te keren en reist langs 55 fabrieken om op zijn leden in te praten. "We moeten mensen informeren over wat de echte agenda van de SD is. SD is een bedreiging voor onze democratie in Zweden."
"Leden van de Zweden Democraten zijn nakomelingen van de nazi-beweging in Zweden. Ze kunnen zich nu wel netjes in keurige pakken hijsen, maar dat is hun erfenis. En dat is de waarheid."
Voor sommige mensen is het gewoon niet cool om Zweeds te zijn, dat is de getto-identiteit.
In het stadsdeel Hjällbo in Gotenburg is bijna 90 procent van de bewoners van buitenlandse afkomst. Het is een van de 61 probleemwijken in Zweden. Volgens de linkse partijen is discriminatie en racisme er de belangrijkste oorzaak van dat jongeren geen werk vinden en ontsporen. Maar volgens de Zweden Democraten zijn er te weinig eisen gesteld aan nieuwkomers.
Robbjens: "Mijn Libische moeder zei toen ik hier opgroeide: als je je Zweeds voelt, ben je Zweeds. Niemand kan je vertellen wat je bent en wat je niet bent. Het is aan jou. En dat is ook mijn boodschap aan mensen die hier zijn, die uit andere landen komen. We willen graag zien dat je in de maatschappij integreert."
Volgens de kandidaat is het voor sommige mensen gewoon niet cool om Zweeds te zijn. "Dat is de getto-identiteit, je buitenwijkidentiteit waardoor je zegt, nee ik ben geen Zweed, ik heb een andere cultuur die voor mij belangrijker is. Daar is absoluut sprake van. Een coolheidsfactor bij de jeugd om te zeggen dat je geen Zweed bent."
Onveilig
Bewoners van de wijk in Hjällbo bevestigen de culturele verschillen in hun wijk die ook zorgen voor onbehagen. "Het is de verantwoordelijkheid van de politici om ons niet als probleemwijk te bestempelen. maar tegelijkertijd zie je hier iedere dag dat er criminele activiteiten zijn. Schietpartijen, autobranden, slechte rapportcijfers op scholen. En de politici zien het probleem. Ze hoeven er niet eens over te praten, ze moeten iets gaan doen", zegt een Somalische man.
"Ik woon hier de helft van mijn leven, zestien jaar. Het zijn jongens uit de buurt en soms uit andere wijken die hier komen. Ik voel me hier onveilig", zegt een Koerdische vrouw uit Irak.
Hard optreden
Gunilla Carlsson is parlementariër voor de Sociaal-Democraten en zit al zestien jaar in het parlement. "We moeten harder werken om de integratiepolitiek te laten werken. We vinden dat er meer geld naar scholen moet, dat mensen aan het werk raken, dat we woningen bouwen."
"En aan de andere kant moeten we hard optreden tegen hen die auto's in brand steken of crimineel worden. We zijn nog de grootste partij. We moeten zorgen voor een veilig gevoel in deze moderne tijd in Zweden", zegt ze.
Maar Robbjens gelooft er niet in. "Ook al is mijn vader een Zweed die met een Afrikaanse vrouw is getrouwd, dat maakt niet uit. Ik als het product van een gemengd ras, kan dat zeggen. Veel mensen kwamen naar Zweden om geweldige dingen te doen. Maar ook veel mensen kwamen hierheen om misbruik te maken van het systeem."
