In Marokko hebben meer dan vijftig leiders van de opstand in het noordelijke Rifgebergte celstraffen gekregen, tot twintig jaar. De meesten zijn veroordeeld voor het in gevaar brengen van de staatsveiligheid. De broer van de Nederlands-Marokkaanse Farida Houdoe is één van hen. Abdelali Houdoe is veroordeeld tot vijf jaar cel.
"Ik had nooit verwacht dat er zo streng gestraft zou worden. Twintig jaar voor demonstreren? Mijn broer zei dat ik me moest voorbereiden op het ergste, maar dit komt heel hard aan", zegt Farida. "De rechtszaak was niet openbaar. Ik hoorde via via welke straf mijn broer had gekregen."
Ze had gisteren vlak voor de uitspraak voor het laatst contact met Abdelali. "Toen klonk hij strijdbaar. Hij zei: wij staan achter onze zaak, we zijn onschuldig. Het was het waard om de straat op te gaan en voor onszelf op te komen. Maar tussendoor hoorde ik de spanning in zijn stem."
Tweederangsburgers
Abdelali werd een jaar geleden opgepakt, omdat hij de protesten leidde in zijn woonplaats. Die waren begonnen na de dood van visverkoper Mohsin Fikri eind 2016. Fikri werd doodgedrukt in een vuilniswagen toen hij probeerde zijn illegale visvangst te redden die in beslag was genomen door de politie.
De dood van de 31-jarige visverkoper leidde tot woede in Marokko en daarbuiten. Direct na het incident gingen in de stad Al Hoceima al honderden mensen de straat op om te protesteren. Bewoners in het gebied voelen zich door de koning en de regering in Rabat behandeld als tweederangsburgers.
"De dood van de visverkoper was de druppel, maar het hele protest staat voor meer", zegt Farida. "Het gaat om de corruptie van politiemensen en ambtenaren. De onderdrukkingen van de mensen in het Rifgebied. Dat zij niet dezelfde rechten hebben als de mensen in Rabat en Casablanca."
Dat voelde Abdelali ook persoonlijk, vertelt zijn zus. "Hij wilde studeren, maar in Marokko moet je daarvoor naar de andere kant van het land verhuizen. Hij had daar zelf de financiën niet voor, was afhankelijk van onze ouders. Er is geen werk en als je bijvoorbeeld zelf een bedrijf wilt starten, loop je tegen corruptie aan."
De Marokkaanse autoriteiten zagen de protesten aanvankelijk even aan, maar toen protestleider Nasser Zafzafi in een moskee tekeerging tegen een imam werd Zafzani gearresteerd. Na die arrestatie werd de situatie steeds grimmiger. De politie trad hard op en pakte honderden demonstranten op.
De Marokkaanse koning verleende gratie aan een deel van de activisten. Abdelali bleef vastzitten en is dus nu veroordeeld tot een celstraf. "Ik denk dat hij deze veroordeling nooit had verwacht, maar hij wist wel dat er iets zou gebeuren", zegt Farida. "Voor zijn gevoel moest er iets veranderen, daarom ging hij net als de anderen de straat op."
Nadat de rechter vannacht de laatste straffen had uitgesproken, gingen mensen in het Rifgebied en grote steden daarbuiten opnieuw de straat op om te protesteren. De ordediensten hebben hardhandig ingegrepen en opnieuw demonstranten opgepakt.