Het kabinet gaat toch niet onderzoeken of kinderen van Nederlandse Syriëgangers uit Syrische kampen kunnen worden gehaald. In tegenstelling tot wat minister van Justitie en Veiligheid Ferdinand Grapperhaus (CDA) gisteren in het tv-programma Pauw suggereerde: "De kinderen moeten daar weg. Ze moeten daar niet in een kamp zitten."
Maar premier Mark Rutte zei vandaag dat het kabinetsbeleid ongewijzigd blijft. De Nederlandse regering wil de kinderen niet terughalen omdat het risico te groot zou zijn. Eerder pleitte de Kinderombudsman er wel voor om IS-kinderen weg te halen. Ook D66 en ChristenUnie willen dit, maar VVD en CDA voelen er niets voor.
Ook de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) weerspreekt Grapperhaus. "Het kabinet heeft geen actief terughaalbeleid van volwassen uitreizigers naar IS-gebied en hun minderjarige kinderen die in dat gebied verblijven", zegt de NCTV vandaag tegen NRC Handelsblad.
"Voor wat betreft de buitenlandse gevangenen en terroristen die de Syrische Democratische Strijdkrachten (SDF) gevangen heeft genomen, dienen we in de landen van herkomst een verzoek in om ze terug te nemen. Maar tot dusverre hebben de meeste landen niet gereageerd", zegt Kino Gabriel, woordvoerder van de SDF, een militaire coalitie die vooral tegen IS strijdt.
Gabriel begrijpt dat Nederland het terugnemen van mensen als een risico beschouwt. "Voor velen is het onmogelijk om hun extreme ideeën en gedachten los te laten. Daarom moeten we ze vervolgen en moeten ze straf krijgen voor hun misdaden. Landen kunnen niet alleen een militair gevecht voeren tegen IS en dan niets meer doen met de strijders en hun families."
Samenwerking
De SDF heeft niet de juridische legitimiteit om de IS-strijders en hun familie te vervolgen. "Ook beschikken we niet over de benodigde middelen en mogelijkheden om hen te vervolgen. We vragen nu hulp van de internationale coalitie en we bespreken de mogelijkheid van vervolging in een ander land dan Syrië", zegt Gabriel.
Gedacht wordt aan Irak, zegt de woordvoerder. "Syrië en Irak delen dezelfde catastrofale gevolgen van IS. Mensen aan beide kanten zijn door de daden van IS beschadigd."
Vorige week bracht de Nationaal Coördinator Terreurbestrijding Dick Schoof een bezoek aan de Irakese hoofdstad Bagdad. Als Nederland uitreizigers terughaalt uit de regio, ligt het voor de hand om dat via Irak te doen. Schoof zoekt samenwerking met de Irakezen om te voorkomen dat uitreizigers die onder begeleiding van de Nederlandse autoriteiten teruggehaald worden, in Irak worden aangehouden, vastgezet en berecht.
Maar tot er duidelijkheid is, roeit de SDF met de riemen die er zijn. "We bieden medische hulp aan de mensen, maar hun aantallen vormen een enorme logistieke last. Er is zoveel nodig. Als het niet is voor IS-strijders dan wel voor hun gezinnen, de vrouwen en de kinderen, die heel andere essentiële behoeften hebben."